اسرائیل چگونه از موشک‌های دوربرد خود برای حمله به ایران استفاده کرد؟
تصویر لاشه موشک‌های سقوط کرده در خاک عراق برای تحلیل‌گران نظامی روشن کرد که چگونه جت‌های اسرائیلی توانسته‌اند از فاصله‌ای دور، به پایگاه هشتم شکاری اصفهان حمله کنند.
صبح روز جمعه ۳۱ فرودین شواهد بیشتری از عملیات اسرائیل در خاک ایران به دست آمد؛ زمانی که شبه‌نظامیان عراقی از بخش‌های جدا‌‌شونده موشک‌های اسرائیلی عکس‌برداری و در رسانه‌های اجتماعی اعلام کردند این تصاویر «شواهد شکست بزرگ حمله صهیونیست‌ها» هستند.
فایننشال‌تایمز در گزارشی نوشت این عکس‌ها به خوبی ابعاد و جزییات ضدحمله تلافی‌جویانه اسرائیل را علیه جمهوری اسلامی نشان می‌دهند.
تحلیل‌گران نظامی و اوپن سورس اینتلیجنس (OSINT) با بررسی این تصاویر گفتند اسرائیل احتمالا برای پاسخ به حمله جمهوری اسلامی، از موشک بالستیک هواپایه «اسپارو» استفاده کرده است تا به حکومت ایران نشان دهد می‌تواند با موفقیت، از راه دور به اهدافی در داخل خاک این کشور حمله کند.
یک مقام اسرائیلی خبر داد که نیروهای مسلح این کشور از موشک‌های دوربردی استفاده کرده‌اند که مبدأ شلیک آن‌ها در فاصله قابل توجهی از مرزهای ایران قرار داشت.
این مقام اسرائیلی به فایننشال‌تایمز گفت: «اسرائیل به متحدان خود گفته است روش اصلی حمله از طریق جنگنده‌ها، با اجتناب از پرواز بر فراز حریم هوایی ایران بوده است.»
ترکیب دقیق تسلیحات مورد استفاده اسرائیل در حمله به ایران همچنان نامشخص است.
این عملیات یک هفته پس از حمله بی‌سابقه پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل انجام گرفت که خود، پاسخی به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق بود.
برخی کارشناسان معتقدند عکس‌هایی که از سوی صابرین‌نیوز، رسانه مرتبط با شبه‌نظامیان شیعه عراق عکس‌برداری و در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است، به احتمال زیاد مربوط به واحدهای پیش‌ران سوخت مصرف‌شده موشک‌های «بلو اسپارو»، ساخت اسرائیل هستند.
یک منبع آگاه گفت ارزیابی‌های اولیه پنتاگون نیز این موضوع را تایید می‌کند.
تحلیل‌گران اوپن سورس اینتلیجنس با استناد به داده‌های حمل و نقل هوایی در اواخر روز پنج‌شنبه ۳۰ فرودین، گفتند موشک‌های هواپایه خانواده اسپارو تا دو هزار کیلومتر برد دارند و می‌توانند از سوی جنگنده‌های اسرائیلی شلیک شده باشند که در حریم هوایی سوریه، از هواپیماهای سوخت‌رسان، سوخت‌گیری کرده‌اند.
خبرگزاری دولتی سوریه (سانا)، با تایید این نظریه گزارش داد موشک‌های اسرائیلی مواضع پدافند هوایی این کشور را در منطقه جنوبی سوریه هدف قرار داده‌اند.
یکی از مقامات ارشد سابق دفاعی آمریکا گفت که چنین اقدامی با «پاک‌سازی کریدور هوایی در سوریه برای حمله به ایران» مطابقت دارد.
باز کردن این کریدور، به نوبه خود حمله هوایی ایمن و دوربرد جنگنده‌های اسرائیلی را از آسمان سوریه، خارج از حریم هوایی ایران ممکن می‌ساخته است. سپس در حالی که موشک‌های اسرائیلی بر فراز عراق به سمت شرق در حرکت بوده‌اند، واحدهای تقویت‌کننده سوخت را رها کرده و بخش‌های مسلح موشک مسیر خود را به سمت اهداف مشخص شده در ایران ادامه داده‌اند.
اسرائیل به دلیل سیاست سنتی خود مبنی بر ابهام استراتژیک، در مورد این حمله اظهار‌نظری نکرده است.
آمریکا اعلام کرد هیچ نقشی در این حمله نداشته است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت هیچ یک از سایت‌های هسته‌ای ایران آسیب ندیده‌اند.
فایننشال‌تایمز در ادامه به ارائه نقشه‌ای پرداخت که چگونگی حمله متقابل اسرائیل را علیه جمهوری اسلامی نشان می‌دهد:
۱- موشک‌های اسرائیلی مواضع پدافند هوایی را در جنوب سوریه هدف قرار می‌دهند
۲- هواپیماهای اسرائیلی بر فراز سوریه سوخت‌گیری می‌کنند و موشک‌ها را به سمت ایران شلیک می‌کنند
۳- قسمت پیش‌ران موشک بر فراز عراق جدا شده و در خاک این کشور به زمین می‌خورد
۴- قسمت مسلح موشک مسیر خود را به سمت هدف در ایران ادامه می‌دهد
جمهوری اسلامی سعی دارد آنچه را که اتفاق افتاده کم‌اهمیت جلوه دهد و مقام‌های حکومتی اعلام کرده‌اند برنامه‌ای برای پاسخ‌گویی ندارند.
یک مقام جمهوری اسلامی به فایننشال‌تایمز گفت تعداد محدودی موشک که بخشی از این حمله بودند، همگی رهگیری شدند.
جان ریج، تحلیل‌گر اوپن سورس اینتلیجنس گفت: «شبهه‌های زیادی همچنان در این موضوع وجود دارد اما موشک‌های اسپارو بیشترین تناسب را با پارامترهای این حمله، به خصوص از نظر برد دارند.»
موشک‌های اسپارو سه نوع هستند: نوع کوتاه‌برد موسوم به بلک اَرو (Black Arrow) و دو نوع میان‌برد شامل بلو و سیلور اَرو (Blue and Silver Arrow).
به گفته رافائل، شرکت اسرائیلی سازنده این موشک‌ها، بلو اسپارو تا کنون در ماموریت‌های خود بی‌نقص عمل کرده است.
ریج اضافه کرد که یکی دیگر از سلاح‌های احتمالی مورد استفاده اسرائیل در این حمله موشک راکس (Rocks) است؛ نوعی موشک نقطه‌زن هواپایه شبیه اسپارو.
هر دو موشک از سوی گروه فن‌آوری دفاعی رافائل ساخته شده‌اند.
گزارش‌های اولیه رسانه‌های حکومتی در ایران حاکی از آن است که اسرائیل برای این حمله از پهپادها یا کوادکوپترهای کوچک به جای موشک استفاده کرده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در این زمینه به شبکه ان‌بی‌سی نیوز آمریکا گفت: «پهپادهای کوچکی که اسرائیل به سمت ایران پرتاب کرده است، هیچ خسارت یا تلفاتی به همراه نداشته‌اند.»
این اظهارات ممکن است بخشی از استراتژی جمهوری اسلامی برای کم‌اهمیت جلوه دادن تاثیر حمله اسرائیل و اثربخشی تسلیحات دوربرد آن باشد.
اگر این حمله با هواپیمای بدون سرنشین اسرائیل انجام شده باشد نیز با دست‌کم دو مورد عملیات مخفی قبلی اسرائیل در داخل ایران هم‌خوانی دارد. در آن حملات هم از پهپادها برای هدف قرار دادن تاسیسات تسلیحاتی استفاده شده بود.
عاموس یادلین، ژنرال سابق نیروی هوایی اسرائیل و رییس اطلاعات نظامی این کشور به فایننشال‌تایمز گفت: «صرف نظر از چگونگی حمله، این واقعیت که اسرائیل این حمله را انجام داد پیامی قدرتمند به همراه خواهد داشت.»
او گفت: «کاری را که جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی‌اش با صدها پرتابه کردند، ما فقط با چند موشک انجام دادیم. این به تهران نشان می‌دهد که شما آسیب‌پذیر هستید و ما توانایی‌های بسیار بیشتری از آنچه فکر می‌کنید داریم.»
یادلین در توضیح تصاویر منتشر شده از قطعات موشکی سقوط کرده در خاک عراق، افزود که این‌ها شبیه به بخش‌هایی از «سلاح‌هایی دارای قابلیت‌های دوربرد» هستند که قبلا هرگز استفاده نشده بودند.
اسرائیل در ابتدا موشک‌های اسپارو را برای آزمایش کارایی «سیستم دفاع هوایی اَرو» راه‌اندازی کرد که به منظور رهگیری موشک‌های بالستیک استفاده می‌شوند.
اسرائیل در ادامه، نوع دیگری از این موشک‌ها را تولید کرد که مجهز به کلاهک زنده هستند. موشک‌های راکس، نسخه مشتق شده از موشک‌های اسپارو محسوب می‌شوند.
یک مقام ارشد سابق دفاعی آمریکا به فایننشال‌تایمز گفت که به نظر می‌رسد حمله اسرائیل تعادلی بین نشان دادن قدرت نظامی این کشور ایجاد کرده است؛ بدون اینکه واکنش جمهوری اسلامی را برانگیزد.
او «اجرای بی‌نقص این عملیات» را ستود.
