۴۴ کولبر در سال گذشته کشته و ۴۰۰ کولبر زخمی شدند
کولبر نیوز در گزارشی نوشت طی سال ۱۴۰۲ در مناطق مرزی و مسیرهای بینجادهای استانهای آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه ۴۴ کولبر کشته و ۴۰۰ کولبر دیگر مجروح شدند. شمار کولبرانی که در سال ۱۴۰۲ مجروح شده یا جانشان را از دست دادهاند، نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۹۰ درصد افزایش داشته است.
بر اساس گزارش کولبر نیوز، این کولبران بر اثر عواملی همچون تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی، رفتن روی مین، بهمن، سرمازدگی و سقوط از کوه و ارتفاع کشته و زخمی شدهاند.
از میان کولبران کشته شده در باره زمانی اول فروردین ۱۴۰۲ تا ٢٩ اسفند ۱۴۰۲، دستکم ۳۱ کولبر با شلیک ماموران مرزی جمهوری اسلامی جان خود را از دست دادهاند، دو تن با خودرو ماموران مرزی زیر گرفته شدند و یک کولبر با شلیک گلوله مرزبانان عراق و اقلیم کردستان جان باخته است.
سه کولبر بر اثر سرمازدگی، دو کولبر در پی غرق شدن در آب، دو نفر به دلیل ایست قلبی، دو نفر با تصادف در مسیر کولبری و یک کولبر دیگر به دنبال سقوط از ارتفاع جان باخته است.
از میان کولبران زخمیشده، ٣٣۷ کولبر بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی و دو نفر بر اثر تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی عراق زخمی شدهاند.
١۴ کولبر بر اثر ضربوشتم از سوی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی، ١٧ نفر بر اثر ضرب و شتم نیروهای نظامی عراق، چهار تن در پی پرتاب سنگ از سوی ماموران جمهوری اسلامی، هفت نفر به دلیل انفجار مین، ١٠ نفر به دنبال سقوط از ارتفاع و ٩ نفر حین تصادف در مسیر کولبری زخمی شدهاند.
به نوشته کولبر نیوز، ٣٧ نفر از کولبران کشته و زخمی شده در سال ۱۴۰۲ افراد زیر ١٨ سال هستند و کودک محسوب میشوند.
کولبر نیوز با اشاره به کاهش سن کولبری به ۱۳ سال نوشته که کودکان بسیاری برای کمک به معیشت خانوادههایشان به کولبری روی آوردهاند.
بر اساس آمار ارایه شده از سوی کولبر نیوز، از مجموع کولبران کشته و زخمیشده در سال گذشته، ۲۶۲ کولبر معادل ٥٩ درصد در استان کردستان، ١۶۹ کولبر معادل ٣٨ درصد در استان کرمانشاه و ١٣ کولبر معادل سه درصد در استان آذربایجان غربی کشته و زخمی شدهاند.
دادههای این گزارش نشان میدهد که ماههای اسفند، آبان، آذر، دی و بهمن در سال ۱۴۰۲ به ترتیب به ۸۵، ۸۴، ۶۸، ۵۵ و ۴۹ مورد مرگ یا مصدومیت سختترین ماههای سال برای کولبران بودند.
سازمان حقوق بشری ههنگاو پیش از این و در دی ماه ۱۴۰۲ در گزارشی از کشته شدن ۴۱ کولبر و کاسبکار در سال گذشته میلادی و مجروح شدن دستکم ٢٩٢ کولبر دیگر خبر داد.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی ۲۷ کولبر بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشته و ۲۵۹ نفر دیگر زخمی شدهاند. این رقم ۸۶/۵ درصد از کولبران کشته و مجروحشده را تشکیل میدهد.
مرکز آمار سازمان حقوق بشری کردپا نیز دی ماه ۱۴۰۲ در گزارشی نوشت از سال ٢٠١٢ تا ٢٠٢۳ در مجموع دستکم دو هزار و ۲۰۶ کولبر کشته و زخمی شدهاند.
بر اساس این گزارش طی این بازه زمانی دستکم ٥۸۹ کولبر کشته و هزار و ۶۱۷ کولبر زخمی شدهاند.
نهادهای حقوق بشری و برخی نمایندگان مجلس بارها اعلام کردهاند شهروندان کُرد در استانهای غربی کشور به دلیل فقر اقدام به کولبری میکنند.
یک کولبر سابق آبان سال ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایسنا گفت: «کولبر باید چهار ساعت در باران و برف به خاک عراق برود، چند ساعت هم با کوله در راه باشد و تقریبا یک روز کامل، کولبر در راهی است که ممکن است از آن برنگردد و به ازای آن ۴۰۰ هزار تومان میگیرد. این راه پر خطر در همین هشت ماه امسال ۱۱ نفر قربانی گرفته است.»
قباد کرمپور، عضو شورای عالی استانها نیز گفت: «بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوقلیسانساند.»
او در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا گفت یک کولبر با فوقلیسانس ریاضی، به خاطر حمل تلویزیون کشته شد.