خاتمی: این بار تصمیم گرفتم همراه ناراضیان رای ندهم
پنج روز پس از انتخابات ۱۱ اسفند، محمد خاتمی، رییسجمهوری اسبق ایران درباره دلایل رای ندادن خود در این دوره از انتخابات سخن گفت و اعلام کرد که این بار تصمیم گرفت «همنوا با خیل ناراضیان»، از حضور در پای صندوق رای خودداری کند.
خاتمی تا پیش از این همواره انتخابات را «کم هزینهترین» و «کوتاهترین» راه برای تغییر نظام سیاسی در ایران معرفی کرده بود.
او روز چهارشنبه ۱۶ اسفند گفت: «این بار تصمیم گرفتم اگر نمیتوانم کاری برای مردم بکنم همراه و همنوا با خیل ناراضیانی باشم که در عمق وجودشان بر این باورند که اگر راه نجاتی باشد، راه اصلاح امور است.»
خاتمی تاکید کرد «آگاهانه و صادقانه» رای نداده است تا به هیچکس دروغ نگفته باشد.
رییسجمهوری اسبق ایران که از چهرههای برجسته اصلاحطلب است، تاکید کرد: «با توجه به آمار و اطلاعات رسمی باید گفت اکثریت ملت از وضع موجود و سامان و سازمان راهبردن جامعه نارضایتی دارند و همین، امید به آینده را کمتر میکند.»
او همزمان بر مرزبندی خود با حامیان براندازی جمهوری اسلامی تاکید کرد و گفت کماکان اعتقاد دارد براندازی نه ممکن و نه مطلوب است.
خاتمی نیت خود را از رای ندادن، «ترمیم اعتماد آسیبدیده مردم به اصلاحطلبان» عنوان کرد.
در واکنش به انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره خبرگان رهبری، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روز سهشنبه ۱۵ اسفند با بهکارگیری لحنی تکراری و قابل پیشبینی، حضور «پرشور» مردم را در انتخابات اخیر ستود.
همزمان برخی روزنامهها در ایران به تحریم گسترده انتخابات و ثبت کمترین میزان مشارکت شهروندان در تاریخ جمهوری اسلامی پرداختند.
اظهارات خاتمی درباره انتخابات در حالی است که خامنهای بیاعتنا به تحریم گسترده انتخابات از سوی مخالفان، مشارکت مردم در رایگیری اخیر را «جهاد و حماسه» خواند.
او گفت: «مردم با حضور خودشان در پای صندوقها، در مواجهه با این حرکت دشمنان، یک حرکت بزرگ و حماسهآمیزی را انجام دادند. بنابراین این یک جهاد بود.»
یک روز پس از این اظهارات، خاتمی درباره حضور شهروندان در انتخابات گفت: «وقتی میگوییم مردم مراد همان بالای ۵۰ درصدی است که در دو انتخابات قبلی شرکت نکردند و نیز چند میلیون نفری که با رای اعتراضی و به اصطلاح باطله خود، ناخشنودیشان را نشان دادند و در انتخابات آخری هم دیدیم درصد کسانی که رای ندادند و نیز آراء باطله، از انتخابات قبلی بیشتر بود.»
روز سهشنبه ۱۵ بهمن، روزنامه جمهوری اسلامی نیز تحریم انتخابات از سوی ۷۶ درصد شهروندان تهرانی را حامل پیام مهمی برای حکومت دانست و نوشت: «حضرات نباید تهران را دستکم بگیرند. چنین غفلتی عواقب خطرناکی دارد که اگر به موقع مانع بروز آن نشوید، امکان جبران آن را برای همیشه از دست خواهید داد.»
رهبر جمهوی اسلامی در دی ماه اقدام مخالفان حکومت را در تحریم انتخابات، «خصمانه» دانسته و آنها را به مخالفت با اسلام متهم کرده بود.
با وجود قدردانی خامنهای از مشارکت «حماسهآمیز» مردم، آمار نتایج انتخابات را میتوان دلیلی بر انزوای هر چه بیشتر رهبر جمهوری اسلامی و اتکای روزافزون او به تندروترین طیف حامیان حکومت دانست.
او پس از برگزاری انتخابات مجلس در اسفند ۱۳۹۸ و حضور ۴۲ درصدی مردم که تا آن زمان کمترین میزان مشارکت در تاریخ جمهوری اسلامی به شمار میرفت، با ادبیاتی مشابه کارزار تحریم را به دشمنان نسبت داد و حضور مردم در انتخابات را به مثابه شکست مخالفان توصیف کرد.
خامنهای و سایر چهرههای مذهبی و سیاسی طرفدار حکومت همواره شرکت در انتخابات را وظیفهای دینی خواندهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی در طول چهار دهه اخیر مکررا کوشیدهاند با بهرهگیری ایدئولوژیک از نمادهای مذهبی و روایات اسلامی-شیعی، برای حاکمیت و سیاستها و نهادهای وابسته به آن مشروعیت بیافرینند.