پیروزی تندروها در کمشورترین انتخابات جمهوری اسلامی
نتایج اولیه انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در ایران نشان میدهد رکورد کمترین میزان مشارکت در انتخابات در جمهوری اسلامی شکسته شده است.
پیروزی چهرههای تندرو و راه نیافتن بسیاری از اصولگرایان سرشناس میانهرو به این دو مجلس نشان میدهد تحریم انتخابات از طیفهای مخالف حکومت و اصطلاحطلبان فراتر رفته و حتی در بدنه حامیان اصولگرای حاکمیت نیز نفوذ کرده است.
آمار رسمی نشان میدهد میزان رای منتخبان این دوره در مقایسه با دورههای پیش کاهش چشمگیری داشته است.
آرای باطله نیز در این دوره در برخی حوزههای انتخابیه فراتر از معمول بوده است.
علیرغم گذشت ساعات زیادی از آغاز شمارش آرا، ستاد انتخابات کشور هنوز آمار رسمی تعداد کل آرای ماخوذه در تهران را اعلام نکرده است. با این حال خبرگزاری فارس اعلام کرد ۲۵ میلیون نفر در انتخابات شرکت کردهاند و مشارکت ۴۰ درصد بوده است.
پیش از این، کمترین میزان حضور مردم در انتخابات مجلس یازدهم بود که در آن حدود ۴۲ درصد واجدان شرایط در سراسر کشور پای صندوقهای رای رفتند.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری با فراخوان گسترده تحریم از جانب گروههای حقوق بشری، زندانیان سیاسی، منتقدان و مخالفان حکومت ایران همراه شد.
محمد خاتمی، رییسجمهوری سابق ایران و از رهبران اصلاح طلب که همواره انتخابات را «کم هزینهترین» و «کوتاهترین» راه برای تغییر در نظام سیاسی ایران میدانست، در این دوره برای اولین بار رای نداد.
محمدعلی ابطحی، رییس دفتر او در دوره ریاست جمهوری، در حساب ایکس خود نوشت: «خاتمی در انتخابات دیروز قهر نکرد. فکر کرد شاید تنها راه شنیدن حرفهای دلسوزانهاش رای ندادن باشد. هر کسی به شکلی دنبال این هدف بود».
شکست میانهروها، پیروزی تندروها
اصولگرایان سنتی و میانهرو در انتخابات دیروز که بسیاری آن را «غیررقابتی» و «مهندسی شده» میدانند، شکست سنگینی خوردند و در مواردی صدرنشینی همیشگیشان را از دست دادند.
در حوزه مازندران، از بین پنج نامزد، چهار نفر به مجلس خبرگان راه یافتند و صادق آملی لاریجانی، رییس پیشین قوه قضاییه و رییس فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام، در جایگاه پنجم قرار گرفت.
او از راه یافتن به مجلس خبرگان بازماند.
در مشهد احمد علمالهدی، نماینده علی خامنهای، در جایگاه سوم به مجلس خبرگان راه یافت.
محمدباقر قالیباف، رییس فعلی مجلس تا کنون در جایگاه چهارم آرای انتخاباتی حوزه تهران قرار دارد.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت حسن روحانی در رشت که نماینده چند دوره آن بود، رای نیاورد.
محمدرضا باهنر، یکی از پرسابقهترین نمایندگان اصولگرا که سودای ریاست مجلس را در سر داشت، از راهیابی به مجلس بازماند.
در انتخابات تهران، علی مطهری حتی جزو ۶۰ نفر اول نیست.
با شمارش حدود دو پنجم آرای نامزدهای مجلس در تهران، سید محمود نبویان، حمید رسایی و امیرحسین ثابتی پیشتاز هستند که هر سه، به همراهی با جبهه پایداری انقلاب اسلامی، یکی از همسوترین جریانهای سیاسی با خامنهای و مخالفت با توافق هستهای، موسوم به برجام مشهور هستند.
ثابتی مجری شبکه افق، وابسته به سپاه پاسداران است.
تعدادی از اعضای «لیست صبح ایران» که به عنوان اصولگرایان تندرو شناخته میشوند نیز جزو ۳۰ نفر اول تهران هستند.
مهدی مهدوی آزاد، تحلیلگر سیاسی، با اشاره به اول شدن اعضای جبهه پایداری در تهران گفت حتی پایگاه اصولگرایان میانهرو نیز انتخابات را تحریم کرده است.
مهدوی آزاد گفت: «هر کسی که به نحوی به علی خامنهای منسوب بوده است، در بین اصولگرایانی که پای صندوق رای رفتهاند، یا رای نیاورده یا آرایشان کاهش جدی یافته است.»
به گفته او، آرای پایین اصولگرایان میانهرو نشانه آن است که طیف حامی اصولگرایان میانهرو پای صندوق نیامدهاند.
محمدباقر محمدی لایینی، علی معلمی، رحیم توکل و صادق پیشنمازی که موفق به راهیابی به مجلس خبرگان رهبری شدهاند، در فضای سیاسی کشور چهرههای شناخته شدهای نیستند.
وزارت کشور جمهوری اسلامی اعلام کرد از میان آرای ماخوذه در حوزه انتخابیه خراسان جنوبی، ابراهیم رئیسی با کسب بیش از ۸۲ درصد آرای صحیح، نماینده مجلس خبرگان رهبری شد.
در انتخابات خبرگان تهران محسن قمی، معاون بینالملل خامنهای، اول اعلام شده است. میزان آرای او را اعلام نکردهاند.
آرای پایین منتخبان
آرای پایین نمایندههای پیروز در مقایسه با دورههای قبل نشانه عدم اقبال مردم به انتخابات بوده است.
محمدباقر قالیباف با شمارش حدود نیمی از آرا در رتبه چهارم است اما تعداد آرای او هنوز به ۲۰۰ هزار هم نرسیده است.
او در انتخابات مجلس یازدهم با بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار رای به عنوان نفر اول از تهران وارد مجلس شد.
در تهران، سیدمحمود نبویان تنها با حدود ۱۲۰ هزار رای نفر اول است. حمید رسائی با بیش از ۱۰۳ هزار رای دوم و امیرحسین ثابتی منفرد با حدود ۱۰۰ هزار رای سوم است.
سیاستمداران نزدیک به قالیباف در ۳۰ نفر اول منتخبان تهران نیستند و خبرهایی درباره احتمال رفتن انتخابات این حوزه انتخابیه به دور دوم منتشر شده است.
عباس جوهری، رییس ستاد انتخابات استان تهران نیز از احتمال کشیده شدن انتخابات مجلس در این حوزه انتخابیه به دور دوم خبر داد.
در نمونهای دیگر، در حوزه انتخابیه نقده و اشنویه، میزان آرای فردی که به مجلس راه یافته، نصف آرای فرد راه یافته در انتخابات سال ۱۳۹۸ است.
عبدالکریم حسینزاده با ۳۶ هزار و ۴۱۶ رای در این حوزه به عنوان نماینده نقده و اشنویه در مجلس دوازدهم انتخاب شد. علی زنجانی حسنلویی در انتخابات مجلس یازدهم با ۷۸ هزار و ۶۷۳ از نقده و اشنویه به مجلس راه یافته بود.
علی شیرازی، خبرنگار ایراناینترنشنال، در تحلیل نتایج اولیه گفت که اولین واکنش منفی به انتخابات، واکنش بازار بود و قیمت دلار افزایش یافت.
او تاکید کرد تنها اعلام اسامی این افراد باعث شوک در بازار شده چرا که مردم عملکرد این افراد را در دورههای قبل دیدهاند.
یک روز پس از انتخابات در ایران، نرخ هر دلار آمریکا از مرز ۶۰ هزار تومان عبور کرد. قیمت سکه طلا نیز به ۳۵ میلیون تومان رسید.
به این ترتیب بهای هر دلار آمریکا در بازار آزاد تهران به بالاترین سطح تاریخی خود رسید.
آرای باطله
آرای باطله در این دوره انتخابات مجلس مانند انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ خبرساز شده است. گزارشهایی از آرای باطله ۳۰ درصدی وجود دارد.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰، آرای باطله با ۱۲/۸۸ درصد، دوم شد.
در انتخابات دیروز، آرای باطله در یزد دوم شده است.
در این حوزه انتخابیه، محمدصالح جوکار با ۸۱ هزار و ۶۳۴ رای و کسب ۵۱/۸۷ درصد رای نامزدها به عنوان منتخب این حوزه انتخابیه معرفی شد.
افزایش صندوقهای سیار یکی از موضوعات مطرح در انتخابات روز جمعه ۱۱ اسفند بود.
صندوقهای سیار از جمله محلهایی هستند که امکان تقلب در آنها بیشتر از صندوقهای دیگر است.
پس از گذشت ساعتها از آغاز شمارش آرا هنوز میزان کامل آرای گرفته شده در تهران اعلام نشده است.