اطلس جغرافیای خیزش ۱۴۰۱: تهران و کردستان بیشترین اعتراضها را داشتند
آمار منتشر شده از اطلس جغرافیایی خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد بیشترین و شدیدترین اعتراضات در استانهای تهران و کردستان صورت گرفته است.
جزئیات اطلس جغرافیایی اعتراضات ۱۴۰۱ در «ششمین همایش ملی پژوهشهای اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران» اعلام شد.
بر اساس این اطلس، میزان اعتراضات در استانهای اصفهان، آذربایجان شرقی، کرمانشاه و خوزستان متوسط بوده و در استانهای کرمان، بوشهر، مرکزی و قزوین «به میزان کمی» رخ داد.
آمار این اطلس با آمار کشتهشدگان خیزش انقلابی ۱۴۰۱، تنها درباره استان سیستان و بلوچستان تفاوت دارد.
طبق آمار سازمان حقوق بشر ایران، در جریان این خیزش، استان سیستان و بلوچستان بالاترین آمار کشتهها را داشت و پس از آن استانهای تهران و کردستان بیشترین تعداد کشتهشدگان را به خود اختصاص دادند.
همچنین اعتراضات در استان سیستان و بلوچستان و به خصوص در زاهدان در روزهای جمعه تا ماهها ادامه یافت.
هشتم مهر ۱۴۰۱ که به «جمعه خونین» زاهدان مشهور شد، تجمعی از سوی نمازگزاران در اعتراض به تجاوز یک فرمانده نیروی انتظامی به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ در چابهار شکل گرفت.
در واکنش، ماموران نظامی از جمله با تکتیراندازهای مستقر بر پشتبامها با گلولههای جنگی تجمعکنندگان و البته شهروندان دیگر را در مصلای زاهدان هدف قرار دادند.
در جریان این حمله وحشیانه، دستکم ۱۰۳ شهروند شامل چندین کودک و نوجوان کشته و دهها تن دیگر قطع نخاع، نابینا و مجروح و نقص عضو شدند.
جزئیات اطلس جغرافیایی اعتراضات سال گذشته نشان میدهد استانهای اردبیل، قم، یزد، همدان، زنجان، هرمزگان، بندرعباس، ایلام، لرستان، گلستان و چهارمحال بختیاری کمترین میزان اعتراضات را داشتند.
در نشستهای «ششمین همایش ملی پژوهشهای اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران» همچنین نتایج برخی تحقیقات درباره ابعاد دیگر خیزش ۱۴۰۱ و موضوعات مرتبط ارائه شد.
از جمله محمد رهبری، دانشآموخته جامعهشناسی سیاسی، گفت در فاصله ۲۹ شهریور تا ششم مهر سال گذشته کلیدواژه «برای» که ترانه معروف شروین حاجیپور هم بر اساس توییتهای حاوی این هشتگ ساخته شد، هشتگ اصلی توییتر فارسی بود.
بنا بر این گزارش، چهار هزار توییتی که از این هشتگها استفاده کرده بودند، در مجموع بیش از ۲۰ میلیون لایک گرفتهاند.
او ادامه داد: «بررسی گراف کاربران توییتر از ۲۲ تا ۲۶ شهریور که با کلیدواژه مهسا امینی، حجاب، حجاب اجباری و... توییت کردهاند، نشان میدهد گروههای سیاسی که چندان دغدغه زنان نداشتند، در این موارد توییتهایی منتشر کردهاند و ما آنها را سمت معترضان میبینیم.»
هشتگ «مهسا امینی» تا دهم مهرماه گذشته با عبور از ۲۰۰ میلیون توییت، به رکوردی بیسابقه در تاریخ توییتر رسید. این هشتگ از سوی بسیاری از چهرههای مطرح در سطح جهان نیز مورد حمایت قرار گرفت.
محمدعلی محمدی، پژوهشگر علوم اجتماعی، در این پنل به مطالعه خود بهنام «بررسی روند تحولات زیست جنسی در ایران در دوره ۲۰ ساله ۷۶ تا ۹۷» اشاره کرد و گفت: «بازتاب ورود یک نوجوان بالغ به حوزه سیاست از مجرای زیست جنسی، اتفاق عجیبی است که ما در ایران بیشتر با آن روبهرو هستیم.»
فهیمه نظری، پژوهشگر اجتماعی هم گفت دذ ایران آمار اشتغال مردان به میانگین جهانی نزدیک و حتی از آمریکا و آلمان هم بیشتر است. اما میانگین اشتغال زنان ۶.۱۱ درصد است و «در اینصورت چطور میشود انتظار داشت این جامعه توسعه پیدا کند».
در سخنرانیهای این نشست به اعتراضات در دانشگاههای ایران اشاره نشده است. پس از این اعتراضات گزارشهایی از بازداشت صدها دانشجو منتشر شد.