احتمال نهایی شدن توافق حماس و اسرائیل برای آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها

روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد مذاکره‌کنندگان به دست‌یابی به توافقی بر سر آزادی مرحله به مرحله گروگان‌های در بند حماس در ازای برقراری آتش‌بسی دو ماهه در غزه نزدیک شده‌اند.

بر اساس این توافق که انتظار می‌رود ظرف دو هفته آینده نهایی شود، بیش از ۱۰۰ گروگانی که هنوز در نوار غزه در اسارت به سر می‌برند، آزاد خواهند شد.

مذاکره‌‌کنندگان با در نظر گرفتن و تلفیق پیشنهادهای اسرائیل و حماس طی ۱۰ روز گذشته، پیش‌نویسی مکتوب را تهیه کرده‌اند که روز یکشنبه هشتم بهمن در پاریس، پایتخت فرانسه، به بحث گذاشته خواهد شد.

نیویورک تایمز به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشت هر چند هنوز اختلافات مهمی میان طرف‌های درگیر وجود دارد، اما می‌توان «به طرز محتاطانه‌ای» به نهایی شدن این توافق امیدوار بود.

این مقام‌ها خواسته‌اند که به دلیل حساسیت موضوع، هویتشان افشا نشود.

بر اساس این گزارش، جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، روز ششم آبان طی تماس‌های تلفنی جداگانه‌ای با رهبران مصر و قطر کوشید اختلافات باقی‌مانده میان طرف‌ها را به حداقل برساند. قاهره و دوحه در جریان مذاکرات بر سر برقراری آتش‌بس نقش میانجی را ایفا کرده‌اند.

ویلیام برنز، رییس سی‌آی‌ای به دستور بایدن برای گفت‌وگو با مقام‌های اسرائیل، مصر و قطر به پاریس سفر خواهد کرد.

پیش‌بینی می‌شود در صورت مثبت بودن مذاکرات، رییس‌ جمهور آمریکا برت مک‌گرک، مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای شورای امنیت ملی کاخ سفید را نیز مجددا روانه منطقه کند تا زمینه برای نهایی شدن این توافق فراهم شود.

کاخ سفید شامگاه ششم آبان در بیانیه‌ای اعلام کرد بایدن و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر قطر، در تماسی تلفنی بر ادامه تلاش‌ها برای دست‌یابی به توافقی بر سر آزادی گروگان‌های اسرائیلی تاکید کرد. به گفته کاخ سفید، رهبران آمریکا و دوحه این اقدام را گامی ضروری در جهت توقف درگیری‌ها به دلایل بشردوستانه و ارسال کمک‌های حیاتی به غیرنظامیان در نوار غزه دانستند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز هفتم بهمن تاکید کرد تلاش‌ها برای آزادی گروگان‌های در بند حماس «به صورت شبانه‌روزی» ادامه دارد.

او گفت: «تاکنون ۱۱۰ گروگان‌ را به خانه بازگردانده‎ایم و خود را به آزادی باقی گروگان‌ها متعهد می‌دانیم.»

۲۴۰ نفر روز ۱۵ مهر (هفتم اکتبر) در جریان تهاجم مرگبار حماس به اسرائیل به اسارت گرفته شدند. حدود هزار و ۲۰۰ اسرائیلی نیز در این حمله جان خود را از دست دادند.

در پی حمله حماس، ارتش اسرائیل عملیات نظامی خود را برای نابودی شبه‌نظامیان فلسطینی در نوار غزه آغاز کرد. به گفته وزارت بهداشت حماس، تاکنون بیش از ۲۵ هزار فلسطینی در جریان حملات اسرائیل در غزه کشته شده‌اند که اکثر آن‌ها زنان و کودکان هستند.

پیش از این در ماه نوامبر ۲۰۲۳، آتش‌بسی هفت روزه با میانجی‌گری واشینگتن، دوحه و قاهره در منطقه برقرار شد که در جریان آن، بیش از ۱۰۰ گروگان، از جمله ۲۳ تایلندی و یک فیلیپینی آزاد شدند.

به گزارش نیویورک تایمز، دامنه توافقی که قرار است هشتم بهمن در پاریس به بحث گذاشته شود، از توافق پیشین اسرائیل و حماس در ماه نوامبر گسترده‌تر خواهد بود. در مرحله اول توافق پیش‌رو قرار است درگیری‌ها در منطقه به مدت ۳۰ روز متوقف شود و حماس زنان، سالمندان و مجروحان در بند خود را آزاد کند.

در این مدت، طرفین جزییات گام بعدی توافق را بررسی خواهند کرد که به گفته نیویورک تایمز، شامل تمدید آتش‌بس به مدت یک ماه دیگر و آزادی مردان غیرنظامی و سربازان اسرائیلیِ اسیر در غزه می‌شود.

همچنین در این مدت روند ارسال کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه تسریع می‌شود و اسرائیل تعدادی از زندانیان فلسطینی را آزاد خواهد کرد.

این روزنامه تاکید کرد این توافق شرط حماس را برای برقراری آتش‌بس دائم در منطقه برآورده نمی‌کند اما بعید است اسرائیل پس از این دو ماه، عملیات نظامی خود را در غزه با همان شدتی که پیش از این در جریان بود، ادامه دهد.

توقف احتمالی درگیری‌ها به مدت دو ماه دریچه‌ای برای فعالیت‌های دیپلماتیک خواهد گشود که می‌تواند زمینه‌ساز حل و فصل منازعات منطقه‌ای شود.