احساس تنهایی و انزوای اجتماعی می‌تواند اثراتی جدی بر سلامت فرد داشته باشد
تحقیقات نشان داده‌اند تجربه احساس تنهایی یا انزوای اجتماعی با افزایش خطر مرگ زودهنگام مرتبط است. سی‌ان‌ان در گزارشی درباره این موضوع به مقاله‌ای پرداخت که اخیرا در مجله "نیچر هیومن بیهیویر" (Nature Human Behaviour) منتشر شده است.
مطالعات زیادی در مورد ارتباط بین انزوای اجتماعی، احساس تنهایی و خطر مرگ زودرس انجام شده است اما برخی نتایج بحث‌برانگیز یا متناقض بوده‌اند.
تورهان جانلی، استاد علوم اعصاب در دانشگاه استونی بروک نیویورک درباره این مطالعه که در آن نقشی نداشته است، گفت: «این نتایج متناقض می‌توانند ناشی از تحقیقاتی باشند که فقط بر یک گروه یا منطقه خاص متمرکز شده‌اند.»
مقاله‌ای که سی‌ان‌ان به آن پرداخته است یک فراپژوهش از ۹۰ مطالعه است که ارتباط بین احساس تنهایی، انزوای اجتماعی و مرگ زودهنگام را در میان بیش از دو میلیون بزرگسال بررسی کرده است.
در این مطالعه شرکت‌کنندگانی از شش ماه تا ۲۵ سال مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
افرادی که انزوای اجتماعی را تجربه کردند در مقایسه با افرادی که از نظر اجتماعی منزوی نبودند، ۳۲ درصد بیشتر در معرض خطر مرگ زودهنگام قرار گرفتند.
شرکت‌کنندگانی که تجربه احساس تنهایی را در گزارش‌های خود ثبت کرده‌اند ۱۴ درصد بیشتر از کسانی که این احساس را نداشته‌اند، می‌توانند دچار مرگ زودهنگام شوند.
جولیان هولت لونشتاد، استاد روان‌شناسی و علوم اعصاب در دانشگاه بریگام یانگ در یوتا که در این تحقیق نقشی نداشته است، گفت: «این تحقیق اطمینان بیشتری در مورد اهمیت انزوای اجتماعی و احساس تنهایی به‌عنوان عوامل مستقل در خطر بروز مرگ زودرس به ما می‌دهد.»
انزوای اجتماعی
همان‌طور که در این مطالعه تعریف شده است، انزوای اجتماعی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به صورت عینی با افراد معدودی ارتباط داشته باشد یا تنها زندگی کند.
احساس تنهایی
بر اساس این فراپژوهش، احساس تنهایی به استرس منفی یا نوعی از آشفتگی اشاره دارد که افراد به صورت درونی احساس می‌کنند؛ وقتی که بین کیفیت روابط اجتماعی خود و آنچه انتظار دارند، تفاوت وجود دارد.
آنتونی اونگ، استاد روان‌شناسی در دانشگاه کرنل نیویورک گفت: «اگر نیازهای کسی که احساس تنهایی را تجربه می‌کند در جهت بهبود ارتباط یا برقراری صمیمیت برآورده نشود، ممکن است احساس کند رابطه‌اش رضایت‌بخش نیست.»
هولت لونشتاد گفت: «آمریکایی‌ها زمان زیادی را در انزوا می‌گذرانند اما آن را به‌عنوان یک خطر در نظر نمی‌گیرند؛ به ویژه اگر چنین شرایطی انتخاب خودشان باشد. مردم تصور می‌کنند نه تنها اشکالی ندارد تنها باشند بلکه در صورتی که احساس تنهایی نداشته باشند ممکن است منزوی بودن برایشان خوب هم باشد.»
با این حال به گفته او، داده‌های این پژوهش با تایید و بسط داده‌های مطالعات قبلی، خطر مرتبط با انزوای اجتماعی را بدون توجه به احساس تنهایی و مستقل از آن نشان می‌دهد.
احساس تنهایی و انزوای درونی
به گفته جانلی، احساس تنهایی یا منزوی بودن از نظر اجتماعی می‌تواند نوعی از استرس در نظر گرفته شود.
او افزود: «همه ما ممکن است گاهی احساس تنهایی کنیم اما زمانی که این احساس دائمی باشد، ممکن است منجر به بروز نوعی استرس مزمن شود که ناسالم است. در چنین شرایطی، هورمون‌های استرس بر سلامت بدن تاثیر منفی می‌گذارند.»
نویسندگان این مطالعه همچنین به ارتباط بین احساس تنهایی، انزوای اجتماعی و مرگ در میان افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی یا سرطان سینه و روده بزرگ پرداخته‌اند.
در چرخه معیوب میان بروز بیماری و انزوای اجتماعی، بیماران به دلیل کاهش توان فیزیکی، دایره اجتماعی خود را از دست می‌دهند و تا حدودی منزوی می‌شوند. این در حالی است که افراد مبتلا به بیماری، بیشتر از سایر افراد به حمایت اجتماعی نیاز دارند.
بر اساس این فراپژوهش، احتمال مرگ زودهنگام شرکت‌کنندگانی که مبتلا به بیماری قلبی-عروقی بوده‌اند و از نظر اجتماعی منزوی شده‌اند، نسبت به افراد فاقد این بیماری بیشتر بوده است.
افرادی که از نظر اجتماعی منزوی و مبتلا به سرطان سینه بودند در مقایسه با افرادی که از نظر اجتماعی منزوی نبودند بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از این بیماری بوده‌اند.
جانلی گفت: «مرگ زودهنگام به علت بیماری قلبی-عروقی یا هر دلیل دیگری ممکن است با رفتارها و سبک زندگی افراد مرتبط باشد. افرادی که از نظر اجتماعی احساس انزوا یا تنهایی می‌کنند، عادت‌های ناسالم بیشتری مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل، رژیم غذایی نامناسب (یا ورزش کم) دارند.»
کارشناسان می‌گویند علاوه بر احساس تنهایی، عوامل متعدد دیگری وجود دارند که می‌توانند بر انزوای اجتماعی تاثیر بگذارند و در نتیجه، در بروز خطر مرگ زودهنگام نیز تاثیر قوی‌تری داشته باشند.
فان وانگ، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه پزشکی هاربین چین و نویسنده ارشد این مطالعه گفت: «افرادی که احساس تنهایی می‌کنند اما از نظر اجتماعی منزوی نیستند، دچار استرس می‌شوند اما ممکن است به دلیل شبکه‌های اجتماعی خود، حتی اگر این ارتباطات کاملا مطابق خواسته‌شان نباشد، در برابر استرس مقاومت بیشتری داشته باشند.»
گسترش ارتباطات اجتماعی
وانگ گفت افرادی که انزوای اجتماعی و احساس تنهایی را تجربه می‌کنند باید حتما به دنبال دریافت حمایت اجتماعی باشند.
جانلی در این خصوص گفت: «به حفظ شبکه تعاملات اجتماعی خود مانند هر فعالیت مفید دیگری مثل ورزش منظم، خوب غذا خوردن و مراقبت از خود فکر کنید. گسترش حلقه ارتباطات خود را در اولویت قرار دهید. شرکت در فعالیت‌‌هایی را در نظر داشته باشید که ممکن است باعث شوند در معرض حلقه‌‌های جدیدی از افراد هم‌فکر خودتان قرار بگیرید.»
وانگ گفت که جوامع برای مقابله با احساس تنهایی و انزوای اجتماعی به راهکارهای بهداشت عمومی مانند افزایش آگاهی در این زمینه نیاز دارند.
او گفت که توسعه سلامت با کمک اعضای خانواده و شبکه مراودات اجتماعی بسیار مهم است: «نظام سلامت نیز باید روش‌هایی را برای تشخیص انزوای اجتماعی و احساس تنهایی در بیماران ایجاد کند تا متخصصان سلامت بتوانند کمک‌های لازم را به این افراد ارائه دهند.»
