معاون سازمان محیط زیست: بیشتر از چهار تا پنج سال برای نجات یوز از انقراض وقت نداریم
حسن اکبری معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: «با توجه به وجود خطرات طبیعی و انسانی از جمله تصادفات جاده‌ای فرصت بسیار کمی برای نجات یوزپلنگ از پرتگاه انقراض داریم و به نظر نمی‌رسد بیش از چهار تا پنج سال برای حفظ این گونه ارزشمند وقت داشته باشیم.»
اکبری تقویت طعمه‌های یوزپلنگ و تامین امنیت زیستگاه‌ها در مجموعه توران و زیستگاه‌های اطراف آن را مهم دانسته و گفته «با توجه به وضعیت بحرانی یوزپلنگ، هرگونه تاخیر در تقویت حفاظت از زیستگاه‌های همجوار توران یا تقویت طعمه‌های آن، امید به نجات این گونه از ورطه انقراض را به شدت کاهش می‌دهد.»
او درباره اقدامات صورت گرفته برای احیای طعمه‌های یوزپلنگ ایرانی در زیستگاه گفته از حدود ۲ سال پیش موضوع ایجاد شبکه‌ای از زیستگاه‌ها برای تقویت حفاظت یوزپلنگ آسیایی در زیستگاه‌های طبیعی آغاز شد.
یوز ایرانی در محدوده ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار هکتاری امن بقا پیدا نمی‌کند
معاون سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید مجموعه حفاظتی توران وسعت زیادی (حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار) دارد و امن و عاری از تعارض شده اما تراکم طعمه در آن بالا نیست.
اکبری در توضیح این مساله گفته: «در تمام مجموعه توران چیزی حدود ۲۵۰۰ رأس طعمه با جثه متوسط داریم که نزدیک به هزار رأس آن کل و بز هستند که در زیستگاه‌های کوهستانی زیست می‌کنند و خارج از زیستگاه‌هایی هستند که یوز می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد و باید آنها را به عنوان طعمه پلنگ در منطقه توران در نظر گرفت.»
او با اشاره به اینکه «تعداد ۱۵۰۰ راس طعمه باقی مانده نیز در عرصه بسیار وسیعی پراکنده‌اند و یوزها به ویژه یوزهای مادر برای سیر کردن خود و توله‌هایشان کوشش زیادی را متحمل می‌شوند» گفته «به طور قطع این تعداد طعمه به علاوه تعدادی خرگوش در یک محدوده وسیع، به هیچ وجه بقا یوزپلنگ را تضمین نمی‌کند.»
فرصت بسیار کمی برای نجات یوزپلنگ ایرانی از پرتگاه انقراض داریم
حسن اکبری معتقد است که فرصت بسیار کمی برای نجات این گونه از پرتگاه انقراض داریم و به نظر نمی‌رسد بیش از چهار تا پنج سال برای حفظ این گونه ارزشمند وقت داشته باشیم.
او دلایل این مساله را «ضعیف بودن جمعیت پایه یوز، تعداد محدود خانواده‌ها، محدودیت تعداد یوزهای نر، ضعف ژنتیکی ناشی از درون‌آمیزی و خطرات طبیعی و انسانی از جمله تصادفات جاده‌ای» عنوان کرده است.
یوزپلنگ ایرانی یا آسیایی زمانی در مناطق وسیعی از آسیا پراکنده بود، اما در حال حاضر در فهرست جانوران در آستانه انقراض اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت قرار دارد و منحصر به نواحی دور افتاده‌ای در بیابان‌های مرکزی ایران شده است.
یوزپلنگ آسیایی همچنان در خطر انقراض قرار دارد و به گفته رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کمتر از ۲۰ قلاده یوز در هفت استان سمنان، کرمان، یزد و خراسان‌های رضوی، شمالی و جنوبی مشاهده شده است.
مرتضی پورمیرزای، مدیر عامل انجمن یوزپلنگ ایرانی، خردادماه ۱۴۰۱ با اشاره به آخرین وضعیت یوزپلنگ‌های آسیایی موجود در زیستگاه‌های طبیعی حیات وحش گفته بود: با احتساب یوزهایی که احتمالا شناسایی نشده‌اند، جمعیت این گونه در ایران زیر ۳۰ فرد برآورد می‌شود.
نگرانی از انقراض یوزپلنگ ایرانی درحالی افزایش یافته که گروهی از فعالان محیط زیست ایران از جمله هومن جوکار، مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی، از سال ۹۶ با اتهام‌های امنیتی در زندان به سر می‌برند.
