یادبود داریوش فروهر و پروانه اسکندری ۲۵ سال پس از قتل در قتلگاهشان برپا شد

مراسم بزرگداشت داریوش و پروانه فروهر، از چهره‌های سرشناس مخالف جمهوری اسلامی، اول آذر و در بیست‌وپنجمین سالگرد قتل ایشان، در خانه‌‌شان برگزار شد. در این مراسم گروهی از فعالان سیاسی و کنشگران مدنی به دعوت پرستو فروهر، برای گرامی‌داشت یاد مادر و پدر او در محل قتل آنان گرد آمدند.

پرستو فروهر، نویسنده، هنرمند و فعال حقوق‌ بشر مقیم آلمان است که هر سال در آستانه سالگرد قتل والدینش که به عنوان یکی از قتل‌های سیاسی-زنجیره‌ای دهه ۷۰ شناخته می‌شود، به ایران سفر می‌کند.

او هفته گذشته هنگام ورود به ایران با برخورد عوامل امنیتی جمهوری اسلامی در فرودگاه تهران مواجه شد.

نیروهای امنیتی ساعاتی پس از بازجویی فروهر و جست‌وجوی چمدانش، گذرنامه و وسایل الکترونیکی‌ او را ضبط کردند.

با وجود تلاش جمهوری اسلامی برای سرپوش گذاشتن بر یاد فروهرها با اعمال فشار به پرستو فروهر برای برگزار نکردن مراسم سالگرد، پافشاری او بر برگزاری این مراسم در منزل پدر و مادرش ادامه داشته است.

در بیانیه‌ای که به نام پرستو و آرش فروهر منتشر شده، آمده است که بزرگداشت والدین آن‌ها برای «ایستادگی بر حق یادآوری و دادخواهی در خانه و قتلگاه آن‌ها» برگزار می‌شود.

پرستو فروهر در آستانه سالگرد قتل مادر و پدرش با انتشار یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت سال‌هاست تلاش می‌کند تا از «دل این دریغ استقامت و دادخواهی» بیرون بکشد.

او ضمن به اشتراک گذاشتن هشتگ «به خستگی تن ندادن»، نوشت: «این روزها دنیا چنان در کام درنده‌ دشمنی و سبوعیت و قلدری و جنگ فرو رفته است که این دریغ به هزاران هزار دریغ دیگر می‌رسد، فضا از آن انباشته می‌شود و مجرای نفس امید را تنگ و تنگ‌تر می کند، و گاه یک‌سره می‌بندد.»

در تصاویری که باربد گلشیری، هنرمند، در صفحه ایکس خود منتشر کرده، نشان می‌دهد پرستو فروهر درختی را که پروانه اسکندری در خانه‌شان کاشته بود با کارت‌هایی که روی آن‌ها «زن، زندگی، آزادی»، «ژن، ژیان، ئازادی» و «پاينده ایران» نوشته شده، آراسته است.

پیشتر و هم‌زمان با خیزش انقلابی مردم ایران در سال گذشته، پرستو فروهر از مردم خواسته بود تا در مراسم سالگرد «قتل سیاسی» والدین او در «خانه و قتلگاه» آن‌ها شرکت کنند.

او نوشته بود: «دهه‌هاست تن پاره‌پاره قربانیان سرکوب‌های حکومتی را به خاک می‌سپاریم، با ذره ذره خون دل و قدم به قدم ایستادگی و ندا به ندا اعتراض، تاریخی از همبستگی می‌سازیم.»

حکومت جمهوری اسلامی که همواره در تلاش است صدای خانواده‌های دادخواه را ساکت کند، در سالگرد کشته‌شدگان، بیش از پیش خانواده‌ها را با تهدید و اقداماتی از جمله بازداشت، تحت فشار قرار می‌دهد.

آتش شاکرمی، خاله نیکا شاکرمی، نوجوان معترض کشته‌شده به دست ماموران جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه ۳۰ آبان تصویری از دیدارش با پرستو فروهر منتشر کرد.

او ضمن دعوت مردم به شرکت در مراسم سالگرد فروهرها نوشت: «فردا در خانه پروانه اسکندری و داریوش فروهر فرزندان و دوستان و حافظه‌هایی که از یاد نمی‌برند گرد هم می‌آیند تا خاطرنشان کنند زندگی را چه کسانی زنده نگاه می‌دارند و تاریخ را چه کسانی می‌نویسند.»

کانون نویسندگان ایران نیز با انتشار بیانیه‌ای قتل فروهرها را «جنایتی خونین، دهشتناک و نشانه‌ای از درماندگی مستبدان حاکم» بر ایران توصیف کرد.

در این بیانیه‌ای آمده است: «اینان درنیافته‌اند که آرمان آزادیِ اندیشه و بیان بی‌هیچ حصر و استثنا برای همگان شعله‌ای خاموش‌ناشدنی است و تا زمان تحقق همچنان فروزان خواهد ماند.»

فروهر و اسکندری، رهبران حزب ملت ایران، اول آذر سال ۱۳۷۷ با ضربات چاقو در منزل مسکونی‌شان در تهران به قتل رسیدند. قتل آن‌ها بخشی از کشتار فعالان سیاسی، نویسندگان و متفکران در دهه ۷۰ موسوم به «قتل‌های زنجیره‌ای» بود.

روز ۱۲ آذر همان سال محمد مختاری، نویسنده، شاعر و عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران و روز ۱۸ آذر نیز محمد جعفر پوینده مترجم و از فعال‌ترین اعضای کانون نویسندگان ایران ناپدید شدند که پس از مدتی جسدشان پیدا شد.

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی «عناصر خودسر» در این وزارت‌خانه را مسئول این چهار قتل که به قتل‌های سیاسی زنجیره‌ای مشهور شد، اعلام کرد. سعید امامی (اسلامی) از معاونان سابق وزارت اطلاعات، در ارتباط با این پرونده بازداشت شد که بعدا اعلام شد که او در زندان خودکشی کرده است.