مرز بین روزنامهنگاری و بربریت؛ آیا ثبت و نشر تصاویر جنایات حماس اخلاقی بود؟
تروریستهای حماس تنها کسانی نبودند که جنایت‌های جنگی خود را در جریان حمله مرگبار هفتم اکتبر به اسرائیل مستند کردند. برخی از تصاویر این جنایات از سوی عکاس‌ها و خبرنگاران مستقر در غزه ضبط شدند که برای خبرگزاریهای آسوشیتدپرس و رویترز کار می‌کنند.
انتشار چنین تصاویری از سوی این خبرگزاری‌ها، سوالات اخلاقی جدی را در مورد چگونگی حضور خبرنگاران در منطقه مرزی و هم‌زمان با وقوع جنایات برانگیخت.
آنست ریپورتینگ روز ۱۷ آبان در گزارشی به جزییات عکسهای منتشر شده از لحظات حمله حماس به اسرائیل در رسانههای مطرح جهان پرداخت.
با این حال رویترز، نیویورک تایمز، آسوشیتدپرس و سی‌ان‌ان، طی بیانیه‌هایی این گزارش را رد کرده‌اند.
رویترز گزارش آنست ریپورتینگ درباره احتمال اطلاع قبلی رویترز و چند رسانه دیگر از حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل را قویا رد کرد و گفت رویترز عکسهای حمله به مناطق اسرائیلی را از دو عکاس آزاد ساکن غزه دریافت کرده بود و کارکنان این رسانه در محل حمله نبوده‌اند.
آسوشیتد پرس نیز ضمن رد این گزارش، گفت کارکنان این رسانه در محل حمله نبودند و تصاویری که از عکاس‌های آزاد دریافت کرده، همگی مربوط به یک ساعت پس از حمله بودند.
نیویورک تایمز نیز گزارش آنست ریپورتینگ را درباره احتمال همکاری عکاس نیویورک تایمز با حماس در زمان حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل، رد کرد.
این عکاسان چطور و چرا آنجا بودند؟
چرا آن عکاسان، صبح شنبه هفت اکتبر (۱۵ مهر) که معمولا روز آرام خبری است، در مناطق هدف حمله حضور داشتند؟ آیا با حماس هماهنگ شده بودند؟ آیا سرویس‌های خبری که عکسهای آنان را نشر دادند، حضور آن‌ها را در خاک دشمن به همراه تروریست‌ها تایید کرده‌اند؟ آیا عکاسان و خبرنگارانی که برای رسانههای دیگر مانند سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز کار می‌کنند، به این رسانه‌ها اطلاع داده‌اند؟
آنست ریپورتینگ با اشاره به این پرسش‌ها و مروری بر تصاویر به دست آمده از لحظات قتل، آدم‌ربایی و یورش به کیبوتص‌‌ها در اسرائیل نوشت: «به نظر می‌رسد مرز غزه و اسرائیل نه تنها از نظر فیزیکی بلکه از نظر روزنامهنگاری نیز شکسته شده است.»
عکاس یا عامل نفوذی؟
اسامی چهار عکاس-خبرنگار شامل «حسن اصلیح»، «یوسف مسعود»، «علی محمود» و «حاتم علی» در تیتراژ عکس‌هایی که آسوشیتدپرس از منطقه مرزی اسرائیل و غزه در هفتم اکتبر منتشر کرده، آمده است.
حسن اصلیح، عکاس مستقلی است که برای سی‌ان‌ان نیز کار میکند. او روز هفتم اکتبر از مرز غزه وارد اسرائیل شد، از یک تانک اسرائیلی که در حال سوختن بود عکس گرفت و سپس از ماموران مخفی حماس که وارد کیبوتص کفار عزه می‌شدند، فیلم‌برداری کرد.
آنست ریپورتینگ اسکرین‌شات‌هایی از پیام‌های حذف شده اصلیح را در ایکس به دست آورده است.
در این پیام‌های تصویری، او مقابل تانک اسرائیلی ایستاده و جلیقه مطبوعاتی یا کلاه ایمنی به سر ندارد.
اصلیح در توضیح عکس به زبان عربی نوشته است: «زنده، از داخل شهرک‌‌های نوار غزه.»
آنست ریپورتینگ مدت کوتاهی پس از آن متوجه شده است علاوه بر این اسکرین‌شات‌ها، عکسی از اصلیح در کنار یحیی سنوار، از رهبران حماس و مغز متفکر کشتار هفتم اکتبر هم وجود دارد.
این رسانه ساعاتی پس از افشای خبر، این عکس را منتشر کرد و نوشت: «توجه داشته باشید که هویت اصلیح به عنوان خبرنگار تایید نشده است.»
با این حال آسوشیتدپرس و سی‌ان‌ان تشخیص دادند که استفاده از مطالب او قابل قبول است.
عکسهای دیگری که اصلیح در کیبوتص کفار عزه گرفته است، تروریستهای حماس را در تلاش برای شکستن حصار کیبوتص و یک خانه در حال سوختن نشان میدهند.
متن پیام‌های اصلیح در ایکس
پس از حمله حماس، شاهدان عینی در اسرائیل وقایع آن روز و وحشت خود را بازگو کردند.
ساکنان اسرائیلی منطقه مرزی غزه خود را داخل اتاق‌های امن حبس کرده بودند و فکر می‌کردند که: «چقدر طول می‌کشد تا ارتش به این منطقه برسد؟»
به گزارش آنست ریپورتینگ، یوسف مسعود که برای نیویورک تایمز کار میکند در این لحظات و درست به موقع، برای گرفتن عکسهای بیشتر از تانک در حال سوختن در خاک اسرائیل حضور داشت.
علی محمود و حاتم علی نیز برای ثبت تصاویری از ربوده شدن وحشتناک اسرائیلی‌ها در منطقه مرزی غزه و در موقعیتی مناسب بودند.
علی محمود، عکسی از وانت حامل جسد شانی لوک، زن جوان آلمانی-اسرائیلی گرفت و حاتم علی تصاویری از افراد ربوده شده از اسرائیل ثبت کرد که به داخل نوار غزه منتقل شدند.
این تصاویر را آسوشیتدپرس منتشر کرد.
جالب این‌جاست اسامی این عکاسان که در منابع دیگر آمده، از برخی عکسهای پایگاه داده آسوشیتدپرس حذف شده است.
بنا بر گزارش آنست ریپورتینگ، شاید کسی در آژانس متوجه شده که حضور این افراد در لحظات وقوع جنایات حماس، سوالاتی جدی را در مورد اخلاق روزنامهنگاری آسوشیتدپرس ایجاد میکند.
«تصویر روز» از قتل به دست اوباش
خبرگزاری رویترز نیز تصاویری از محمد فایق ابومصطفی و یاسر قدیه، دو عکاس خبری منتشر کرد که نشان میدهند آن‌ها هم دقیقا در زمان نفوذ حماس در منطقه مرزی حضور داشتند.
هر دوی آن‌ها تصویر یک تانک در حال سوختن اسرائیل را ثبت کردند اما ابومصطفی پا را فراتر گذاشت و از اوباشی که جسد یک سرباز اسرائیلی را وحشیانه از تانک بیرون کشیده شده بودند، عکس گرفت.
بر اساس گزارش آنست ریپورتینگ، رویترز به اندازه کافی ملاحظه‌کار بود که یک هشدار گرافیکی به‌عنوان عکس اضافه کند اما این امر مانع از آن نشد که سردبیران این خبرگزاری با «بی‌شرمی» آن را به‌عنوان یکی از «تصاویر روز» در پایگاه داده سرمقاله خود قرار دهند.
آنست ریپورتینگ در ادامه نوشت: «بگذارید صادقانه بگویم: خبرگزاری‌ها ممکن است ادعا کنند این افراد فقط کار خود یعنی مستند کردن جنایات جنگی را انجام می‌دادند. متاسفانه ممکن است بخشی از این گفته درست باشد اما مساله به این سادگی نیست.»
اکنون کاملا واضح است که حماس برای مدتی طولانی، حمله هفتم اکتبر به اسرائیل را برنامه‌ریزی کرده بود. آن‌ها همه چیز را از استقرار، زمان‌بندی، استفاده از دوربین‌های روی لباس و فیلم‌های تلفن همراه برای به اشتراک‌گذاری این جنایات در نظر گرفته بودند.
آیا می‌توان تصور کرد «روزنامهنگاران» صبح زود بدون هماهنگی قبلی با تروریست‌ها در مرز ظاهر شدهاند؟ یا باید گفت آن‌ها نیز جزیی از برنامه بودند؟
حتی اگر آن‌ها از قبل در جریان جزییات اتفاقی نبودند که قرار بود رخ دهد، پس از آشکار شدنش آیا نفهمیدند دارند «مرزها را زیر پا می‌‌گذارند»؟
اگر متوجه شدند، آیا به خبرگزاری‌ها اطلاع دادند؟ بدون شک آن‌ها قبل، بعد یا در حین حمله به نوعی ارتباط برای انتشار عکس‌‌ها نیاز داشتند.
واکنش رسانه‌ها
پس از انتشار مقاله آنست ریپورتینگ، سخنگوی آسوشیتدپرس به نقل از دیلی وایر، هر گونه اطلاع قبلی از این حمله را رد کرد.
نیکول میر گفت: «آسوشیتدپرس قبل از وقوع حملات هفتم اکتبر هیچ اطلاعی در مورد آن نداشت. نقش این خبرگزاری جمع‌آوری اطلاعات درباره رویدادهای خبری فوری در سراسر جهان است؛ در هر کجا که اتفاق بیفتند و حتی زمانی که آن رویدادها وحشتناک هستند و باعث تلفات گسترده می‌شوند. آسوشیتدپرس از تصاویر گرفته شده به وسیله عکاسان مستقل در سراسر جهان از جمله غزه استفاده میکند.»
به گزارش وای‌نت نیوز، سی‌ان‌ان تصمیم گرفت با وجود نداشتن دلیل برای «شک در صحت ژورنالیستی بودن کاری که اصلیح انجام داده است»، روابط خود را با او به حالت تعلیق درآورد.
بیانیه اداره دیپلماسی عمومی اسرائیل
اداره دیپلماسی عمومی اسرائیل در دفتر نخست‌‌وزیر با صدور بیانیه‌‌ای اعلام کرد با «شدت» به پدیده خبرنگارانی که جنایات حماس را پوشش میدهند، می‌‌نگرند و آن‌ها را «هم‌دست جنایات علیه بشریت» می‌‌داند.
در این بیانیه آمده است دفتر مطبوعاتی دولت اسرائیل با ارسال شکایتی رسمی خواستار توضیح و «اقدام فوری» از سوی رسانههای مربوطه شده است.
انجمن روزنامهنگاران اورشلیم نیز از رسانههای بین‌‌المللی مربوطه خواسته است تا تحقیقات کاملی را درباره سوالات ناشی از این افشاگری آغاز کنند.
وقتی خبرگزاریهای بین‌‌المللی تصمیم می‌‌گیرند برای مطالبی که تحت چنین شرایط مشکل‌سازی ضبط شدهاند پول بپردازند، ممکن است استانداردهای اخلاقی آن‌ها زیر سوال برود.
آنست ریپورتینگ نوشت مخاطبان این رسانه‌ها شایسته دانستن واقعیت هستند: «اگر این خبرنگاران برای گرفتن عکس به‌طور فعال یا منفعلانه با حماس همکاری کرده‌اند، باید از آن‌ها خواست تا "مرز بین روزنامهنگاری و بَربَریت" را دوباره تعریف کنند.
