تبعیض جنسیتی در اقتصاد ایران: میلیون‌ها زن اصلا وارد بازار کار نشده‌اند
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت زنان، طلای پنهان اقتصاد ایران هستند اما سیاستی برای استفاده از ظرفیت این بخش از جامعه طراحی و تعریف نشده است. در این گزارش تاکید شده کاهش نرخ بیکاری زنان و افزایش مشارکت آن‌ها منجر به کاهش فقر در سطح خانوارها خواهد شد.
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران از تحولات بازار کار در تابستان امسال، نرخ مشارکت زنان در این فصل به ۱۴/۶ درصد رسیده است. از میان بیش از ۳۲ میلیون و ۲۰۰ هزار زن در سن کار بیش از ۲۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اصلا به بازار کار وارد نشده و منفعل هستند.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارش خود با اشاره به دو برابر بودن نرخ بیکاری در میان زنان نسبت به مردان در ایران نوشت: «در بین جمعیت محدود زنان که قادر و مایل به کار هستند، درصد کمتری نسبت به مردان موفق به یافتن شغل میشوند.»
دنیای اقتصاد در گزارش خود تاکید کرد نرخ مشارکت زنان در ایران بر خلاف انتظارات از عربستان سعودی کمتر است.
این گزارش با اشاره به اینکه نرخ مشارکت زنان در بازار کار عربستان سعودی در یک دوره ۳۰ ساله از ۱۵ درصد در سال ۱۹۹۰ تا ۳۰ درصد در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته، دلیل این امر را جویا شده است. نویسنده گزارش دنیای اقتصاد با طرح این پرسش که چرا زنان در جامعه ایران در مقایسه با مردان ارتقای شغلی کمتر و حتی در برخی موارد حقوق کمتری دارند، این مساله را ناشی از تبعیض جنسیتی دانسته است.
بررسی آمارهای مربوط به بازار کار در تابستان امسال نشان می‌دهد نسبت اشتغال زنان به معنای سهم زنان شاغل از کل زنان در سن کار در فصل دوم امسال فقط ۱۲/۳ درصد بوده است.
این نسبت برای مردان به ۳۸/۳ درصد می‌رسد.
یافته‌های آخرین گزارش توسعه انسانی سازمان ملل مربوط به سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ میلادی نیز تایید می‌کند ایران در میان کشورهایی با نابرابری جنسیتی بالا قرار دارد.
بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد بر اساس گزارش سازمان ملل طی سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ میلادی ایران از لحاظ شاخص نابرابری جنسیتی در رتبه ۱۱۵ در میان ۱۹۱ کشور بررسی شده قرار داشته است.
در این گزارش کشورها از نظر نابرابری جنسیتی در پنج گروه دسته‌بندی میشوند و ایران با قرار گرفتن در جایگاه ۱۱۵ جهان در گروه پنجم قرار گرفته است که به معنای نابرابرترین وضعیت برابری جنسیتی است.
یکی از مولفه‌های سنجش کشورها از نظر نابرابری جنسیتی وضعیت بازار این کشورها و بررسی برابری جنسیتی در بازار کار است.
در بخشی از گزارش روزنامه دنیای اقتصاد با اشاره به نقش زنان در فرزندآوری و مراقبت از کودک و خانواده، تاکید شده که مقابله با سالخوردگی جمعیت، زندگی شغلی و خانوادگی زنان را به طور قابل توجهی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
در این گزارش سیاست‌گذاری با محوریت برقراری توازن و تعادل بین مسوولیت‌‌‌های زنان در خانه و محل کار بسیار مهم توصیف شده است.