تشدید بیماری‌های اعصاب و روان در ایران به دلیل کمبود دارو

روزنامه هم‌میهن روز پنج‌شنبه ۲۰ مهر در گزارشی به کمبود دارو، درمان‌های مقطعی و کمبود تخت‌های بستری برای بیماران اعصاب و روان در ایران پرداخت و یادآور شد این مشکلات در حالی شدت گرفته که بیشتر این بیماران از محروم‌ترین گروه‌های جامعه‌ هستند.

بر اساس این گزارش، حتی اگر داروها در بازار سیاه و آزاد پیدا شود، بسیاری به دلیل فقر،‌ توان خریدشان را با قیمت‌های چندبرابری ندارند.

به گفته متخصصان، بسیاری از بیماران حتی برای هزینه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومانی خرید داروهای موجودشان نیز به کمک‌های مددکاری نیاز دارند.

مشکلات مالی بیماران و کمبود تخت بیمارستانی

وحید شریعت، رییس انجمن علمی روان‌پزشکان ایران به هم‌میهن گفت رقابت بسیار سنگینی برای اینکه خانواده‌ها بتوانند بیمارانشان را در بخش‌های دولتی بستری کنند ایجاد شده است.

از سوی دیگر بخش‌های خصوصی بسیار گران‌اند و خیلی‌ها توان پرداخت هزینه‌های بستری شدن را ندارند.

رییس انجمن علمی روان‌پزشکان یادآور شد به دلیل پوشش بسیار کم بیمه‌های تکمیلی برای بیماران روان‌پزشکی در بخش خصوصی، بیمارستان‌های دولتی با ازدحام زیادی مواجه‌اند.

شریعت در ادامه به آمارهای پیشین درباره کمبود هفت تا ۱۰ هزار تخت درمانی برای این بیماران پرداخت و گفت با وجود افزایش اختلالات روان‌پزشکی، کمبودها نیز در این زمینه بیشتر می‌شوند.

علاوه بر کمبودهای دارویی، اکنون ۷۰ درصد مردم به‌دلیل هزینه‌های بالای درمان مشکلات روان‌شناختی نمی‌توانند به پزشک متخصص مراجعه کنند.

هم‌میهن در ادامه با ذکر تعرفه مصوب خدمات روان‌شناسی و مشاوره در مطب‌های خصوصی نوشت که «حداقل هزینه» دریافتی از سوی آنان دو برابر نرخ‌گذاری‌های دولتی است.

کمبود دارو و تشدید بیماری‌ها

علاوه بر این، کمبودهای دارویی و کاهش کیفیت خدمات مراکز درمانی به دلیل ورشکستگی آن‌ها، مشکل‌ساز شده است.

به گفته شریعت، کمبود داروهای اعصاب و روان در چند سال اخیر سابقه داشته اما اکنون یکی از بدترین دوره‌هایش است.

امیرحسین جلالی، سخنگوی انجمن علمی روان‌پزشکان هم در گفت‌وگو با هم‌میهن تاکید کرد شماری از داروها از چند سال پیش کم‌یاب یا به‌طور کامل نایاب شده‌اند. به‌ عنوان مثال داروی «ریسپریدون» که برای درمان اختلال اسکیزوفرنی، دوقطبی، وسواس و برخی مشکلات بیش‌فعالی کودکان تجویز می‌شد تا ماه‌ها در دسترس نبود یا دوزهای مشخصی از آن به شکل سهمیه‌ای وجود داشت.

به گفته جلالی با کمبود این دارو به شکل محسوسی اختلالات این بیماران عود کرد.

دو داروی «تیوریدازین» و «فلووکسامین» هم از جمله حذف‌شدگان فهرست درمانی روان‌پزشکان در سال‌های اخیر هستند که اولی برای کنترل برخی مشکلات جنسی در بیماران مزمن استفاده می‌شود و کاربرد دومی برای درمان اختلال وسواس است.

نایاب شدن مقطعی یا همیشگی داروهای اعصاب و روان به گفته امیرحسین جلالی، می‌تواند منجر به حس «ترس و ناامنی» در بیماران شود که هر دو از عوامل اصلی در عود بیماری هستند.

بحران‌های دارویی و درمانی مبتلایان به اختلالات اعصاب و روان در حالی‌ است که بر اساس نتایج آخرین مطالعات رسمی، حدود ۳۰ درصد ایرانیان گرفتار یا در معرض ابتلا به این بیماری‌ها هستند.

غلامرضا حاجتی، دبیر اجرایی سی‌ونهمین همایش سالانه انجمن علمی روان‌پزشکان ایران هم به تازگی گفته بود ۶۰ درصد ایرانیان از وجود اختلال روان در خود ناآگاهند و برای درمان مراجعه نمی‌کنند.

به گفته او «بی‌توجهی به اختلالات روان‌پزشکی»، سن فرد را ۱۰ تا ۲۰ سال کاهش می‌دهد.

هم‌میهن اواخر شهریور هم در گزارشی از رشد بیماری افسردگی در ایران به ویژه در میان زنان و جوانان خبر داد و به نقل از متخصصان حوزه روان و داروخانه‌داران نوشت که از هر پنج نسخه ارجاع شده به داروخانه‌ها، یکی از آن‌ها مربوط به داروهای ضد افسردگی، ضد استرس و خواب‌آور است.