ادامه «پاک‌سازی دانشگاه» با توجیه پایان قرارداد و روتین خواندن اخراج استاد در کشورهای غربی
«پاک‌سازی دانشگاه» از استادان منتقد ادامه دارد. طرفداران حکومت، اخراج استادان را با آمریکا و اروپا مقایسه و امری عادی جلوه می‌دهند. برخی دانشگاه‌ها، مقامات سیاسی و نمایندگان مجلس نیز تاکید دارند به‌جای «اخراج» باید از عباراتی مثل «عدم احراز صلاحیت» و «پایان قرارداد» استفاده کرد.
احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، روز پنج‌شنبه ۱۶ شهریور در تلاش برای توجیه موج اخراج استادان گفت که «همه جای دنیا» برای تدریس در دانشگاه هم شرایط علمی و هم «صلاحیت عمومی و اخلاقی» وجود دارد.
در آلمان و آمریکا هم استادها را اخراج می‌کنند!
نادری مدعی شد: «در آلمان هم شرایط همکاری با اساتید به همین شکل است. از آن‌جایی که من سال‌هاست فعالیت بین‌المللی در حوزه‌های مختلف اعم از دیپلماسی علمی دارم، از این موضوع کاملا مطلع هستم.»
در اظهارنظری مشابه، فواد ایزدی، دانشیار گروه مطالعات آمریکای دانشگاه تهران برای دفاع از روند اخراج استادها از سوی حکومت در شبکه اجتماعی اکس نوشت که ربکا ویس، استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه فرنسیسکن آمریکا، به دلیل «انتقاد از طرفداران دونالد ترامپ» از دانشگاه اخراج شده است.
ربکا ویس در پاسخ به کاربری که این پست را برای او فرستاده بود، نوشت: «بله، من شغل تدریس در دانشگاه خود را به لطف گروهی از بنیادگرایان عجیب و غریب از دست دادم. حالا هم گروه دیگری از افراد عجیب و غریب و بنیادگرای مذهبی از پرونده من به عنوان مثال استفاده می‌کنند تا اخراج استادان دانشگاهی خود را توجیه کنند؟ به نظر درست می‌‌آید.»
شماری از شهروندان ایرانی نیز در واکنش به این توجیه‌ها و مقایسه اخراج استادان دانشگاهی ایران با کشورهای غربی، به کنایه گفتند به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی در نهایت آمریکا و اروپا را «الگو» قرار داده است!
علاوه بر این توجیه‌ها، شماری از نمایندگان مجلس و دیگر سیاستمداران در هفته‌های گذشته سعی کرده‌اند بگویند استفاده از عنوان «اخراج» اشتباه بوده و باید برای «پاک‌سازی دانشگاه‌ها» از عبارات دیگری چون «عدم احراز صلاحیت»، «قطع همکاری» و «تمدید نشدن قرارداد» استفاده کرد.
استادان اخراجی «شرایط ادامه همکاری» را نداشتند
احمد نادری در مصاحبه روز پنج‌شنبه خود تعداد استادان اخراج شده از دانشگاه تهران در سال‌های اخیر را «فراوان» توصیف کرد و در عین حال گفت: «من این موضوع را به معنای اخراج اساتید نمی‌دانم بلکه به معنای قطع همکاری فرض می‌کنم.»
این نماینده مجلس همچنین گفت اساتیدی که با آن‌ها «قطع همکاری» می‌شود «شرایط ادامه همکاری را ندارند و خودشان هم کم‌کاری کرده‌اند».
تاکید او بر «فراوانی» استادهای اخراج شده دانشگاه تهران در حالی است که روابط عمومی این دانشگاه روز پنج‌شنبه اطلاعیه‌ای صادر کرد و ضمن اعلام حمایت از ارائه دروس از سوی سعید حدادیان، مداح حکومتی، تاکید کرد که حسین علایی و مهام میقانی، دو استاد اخراج شده، «عضو هیات علمی دانشگاه نبوده‌اند».
در این اطلاعیه آمده است: «برخی پایگاه‌های خبری و مطبوعات در روزهای اخیر از کلیدواژه اخراج اساتید در عناوین خبری خود استفاده کرده و این نوع اخبار را در جایگاه‌های ویژه و نخست خود جانمایی می‌کنند در حالی که رییس و معاون آموزشی دانشگاه تهران در روزهای اخیر صراحتا تاکید کرده‌اند در دو سال اخیر هیچ موردی مبنی بر اخراج هیات علمی در دانشگاه تهران رخ نداده است.»
روابط عمومی دانشگاه تهران همچنین با اشاره به اخراج میقانی و علایی نوشت: «طبیعی است که وقتی نیاز موقت گروه‌های آموزشی به مدرسان مدعو و حق‌التدریس رفع شود، آن‌ها دیگر برای تدریس دعوت نشوند. اکنون دعوت نشدن از برخی مدرسان مدعو حمل بر "اخراج استاد دانشگاه تهران" و به یک هیاهوی رسانه‌ای بدل شده است.»
دانشگاه تهران همچنین مدعی شد در دو سال اخیر هیچ موردی مبنی بر اخراج هیات علمی رخ نداده است.
در رویکردی متناقض اما طرفداران حکومت بر این تاکید دارند که استادان اخراج شده «چارچوب‌های» مورد نظر را رعایت نکرده و دانشگاه و وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری «حق» اخراجشان را داشته‌اند.
استاد باید اهداف نظام را در دانشگاه پیش ببرد
فریدون عباسی، نماینده مجلس، روز پنج‌شنبه به خبرگزاری ایسنا گفت که «استاد در دانشگاه استخدام شده است تا اهداف نظام را پیش ببرد. استاد باید دانشجو را مطابق با اهداف نظام تربیت کند و برای مسایلی که نظام می‌خواهد تحقیق کند.»
او همچنین گفت: «اگر افرادی در جایگاه دانشجو یا استاد امنیت ملی را به خطر انداخته و عقایدی را منتشر کنند که دال بر این باشد که دانشجو را به تعطیلی کلاس دعوت کرده، متضاد با وظایف استادی است.»
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه استادان دانشگاهی «لازم است حد خود را رعایت کنند»، یادآور شد: «هر چقدر به مهر ماه نزدیک می‌شویم، توطئه‌های دشمن سازمان یافته‌تر و شدیدتر می‌شود چرا که می‌خواهد از جمعیت دانشجویی کشور که قصد علم‌آموزی دارد استفاده کرده و بر فضای جمعیتی مسلط شود.»
در اظهارنظری مشابه، علی‌اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم به دیده‌بان ایران گفت که «نخبه» بودن نمی‌تواند مانع از اخراج استادانی شود که به گفته او «مرتکب خطایی شده‌اند» چرا که استادها «باید در چارچوب نظام و قانون جمهوری اسلامی کار کنند.»
این نماینده مجلس همچنین اخراج اساتید را اتفاقی «روتین» و واکنش‌های گسترده به آن را «فضاسازی سیاسی و تبلیغاتی» خواند.
ده‌ها استاد در هفته‌ها و ماه‌های گذشته به دلیل رویکرد انتقادی خود و حمایت از دانشجویان و مردم معترض از دانشگاه اخراج شده‌اند و هر روز خبر جدیدی درباره حذف دیگر استادان منتشر می‌شود.
روزنامه اعتماد با انتشار گزارش‌هایی خبر داد که تنها در دولت سیزدهم یعنی از شهریور ۱۴۰۰ تا شهریور امسال، دست‌کم ۱۱۰ استاد مشمول «پاک‌سازی دانشگاه‌ها» شده‌اند.
بر اساس این گزارش، در حالی که از تابستان پارسال تاکنون نام ده‌ها استاد دانشگاه در فهرست ممنوع‌الورودها، ممنوع‌التدریس‌ها، اخراجی‌ها و بازنشسته‌های اجباری قرار گرفته، در یک هفته پیش از انتشار این گزارش نیز تعداد دیگری به این فهرست اضافه شده‌اند.
در دانشگاه‌های آزاد، تهران، علوم پزشکی تهران، علامه طباطبایی و شهید بهشتی، بیشترین احکام تعلیق، انفصال موقت از تدریس، ممنوع الورودی، قطع حقوق استاد، پایان همکاری و بازنشستگی اجباری صادر شده است.