رييس سابق پليس مبارزه با مواد مخدر: موج مصرف كپتاگون در ایران آغاز شده است

محمد مسعود زاهديان، رييس سابق پليس مبارزه با مواد مخدر، اعلام کرد که موج مصرف كپتاگون که کانون تولیدش در عراق است، به تازگی در ایران آغاز شده و «ما هم بايد هوشيار باشيم».

زاهدیان روز دوشنبه ۳۰ مرداد در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت: «مصرف كپتاگون به صورت سنتی در كشورهای عربی و آفریقایی بسیار بالاست، اما موج مصرف كپتاگون به تازگی آغاز شده و ما هم باید هوشیار باشیم و امیدواریم نظارت‌ها، هجمه كپتاگون را در ایران كنترل كند و مانع از ایجاد بازار مصرف در داخل كشور شود.»

او افزود: «در نقشه ترانزیت مواد می‌توان مشاهده كرد كه طی سال‌های اخیر، قاچاق مواد از غرب آسیا به سمت مسیر بالكان و كشور تركیه شدت گرفته و اخیرا هم جلسه‌ای در بغداد با حضور نمایندگان كشورهای هم‌مرز با عراق و از جمله ایران تشكیل شد و در این جلسه، قاچاق كپتاگون به باقی كشورهای همسایه عراق، مطرح شد در حالی كه شركت‌كنندگان در این جلسه متفق بودند كه شیوع مصرف این قرص، یک معضل دیرینه در كشورهای عربی است، اما حالا برای باقی كشورها هم به یك تهدید تبدیل شده است.»

رييس پليس مبارزه با مواد مخدر در دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم در پاسخ به این که «تا امروز درباره كشفیات كپتاگون گزارشی دریافت كرده‌اید»، گفت: «میزان كشفیات قابل توجه نبوده و به چند عدد قرص همراه مسافر محدود می‌شده و تا امروز گزارشی از واردات یا مصرف حجم بالا نداشتیم.»

این اظهارات در حالی است که پیشتر ایران اینترنشنال فاش کرده بود که عوامل جمهوری اسلامی در تلاش خود برای سرکوب خیزش انقلابی مردم در ایران، کپتاگون مصرف می‌کردند تا خشونتی عریان و تمام عیار از خود به نمایش بگذارند.

در آذرماه پارسال، ایران‌اینترنشنال به شواهدی دست یافت که نشان می‌دهد این ماموران برای غلبه بر ترس از مردم و افزایش توان سرکوب، از قرص روانگردان «کپتاگون» استفاده می‌کردند.

در آن زمان چهار عضو جامعه پزشکی، از جمله دو تن از پزشکان پرسنل بیمارستانی و دو روان‌پزشک در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال، مصرف کپتاگون یا روانگردانی نزدیک به آن را از سوی نیروهای سرکوب، تایید کردند.

علاوه بر این، واندا فلباب براون، از موسسه تحقیقات جنایی و عدالت بین منطقه‌ای سازمان ملل متحد هم به ایران‌اینترنشنال گفت که از اواسط جنگ سوریه، حزب‌الله لبنان و افرادی در دولت سوریه، سراغ تولید کپتاگون و قاچاق مواد مخدر رفته‌اند.

کپتاگون نام تجاری دارویی به نام فنیتیلین است که در سال ۱۹۶۱ برای درمان چند بیماری اعصاب و روان مثل بیش‌فعالی، افسردگی، حمله خواب و برخی آسیب‌های مغزی تولید شد.

این قرص ترکیبی از آمفتامین و تئوفیلین بود که پس از دو دهه، مصرفش به این دلیل که به‌ شدت اعتیادآور است ممنوع شد اما مصرف آن در جنوب اروپا و بعد در خاورمیانه، به عنوان یک ماده روانگردان ممنوعه، ادامه پیدا کرد.

سوریه به دلیل نزدیکی با لابراتوارهای دارویی بلغارستان، از دهه اول هزاره جدید میلادی، به مرکزی برای تولید نسخه‌ای از این قرص تبدیل شد که دُز آمفتامین آن بسیار بیشتر از فنیتیلین اولیه بود.

با آغاز جنگ سوریه، داعش، برای تامین مالی به تولید کپتاگون در سوریه و قاچاقش به منطقه روی آورد. اگرچه داعش هم تولید می‌کرد هم مصرف، اما این قرص به سربازان داعش، حسی می‌داد که به آن «شجاعت شیمیایی» می‌گفتند.

فرد مصرف‌کننده دیگر از چیزی نمی‌ترسید و تهور خاصی برای مقابله با دشمن پیدا می‌کرد.

گذراندن ساعت‌های طولانی بدون خواب و خستگی، همراه با حس خوب پیروزی، کپتاگون را به یک ماده روانگردان محبوب تبدیل کرد.

دو سال پیش، پلیس ایتالیا ۱۶ تن کپتاگون را توقیف کرد که بزرگ‌ترین محموله قاچاق مواد مخدر در جهان بود؛ محموله‌ای که از سوریه آمده بود.

مصرف کوکائین در ایران

زاهدیان همچنین گفت: «پولدارهای تهران كوكائین مصرف می‌كنند، اما مصرف كوكائین در كشور فراگیر نشده، چون بسیار گران است.»

اوافزود: «ميزان مصرف كوكايين را با ميزان مصرف شيشه مقايسه كنيد كه امروز بسيار ارزان است و بازار مصرف را در دست گرفته و طبق گزارش‌هايی كه دريافت كرديم، مصرف شيشه افزايش يافته است.»

رییس پلیس پیشین مبارزه با مواد مخدر در پایان گفت: «قيمت عامل، تعيين‌كننده عرضه و تقاضاست و ميزان تقاضا از ميزان عرضه پيروی می‌كند.»