سالِ بد برای میلیونرهای جهان؛ کاهش ثروت در مناطق مختلف دنیا و رشد ثروتمندان در ایران
در حالی که با سقوط ثروت جهانی در سال گذشته میلادی، از تعداد میلیونرها در سراسر دنیا بیش از سه‌ونیم میلیون نفر کاسته شده است، شمار میلیونرها در ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی افزایشی دو برابری را نشان می‌دهد.
داده‌های بانک یوبیاس (UBS) و گزارش روزنامه گاردین نشان می‌دهند بیش از ۳/۵ میلیون نفر در سال گذشته عنوان «میلیونر» را در اولین سقوط ثروت جهانی پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی از دست دادند.
با این حال شمار میلیونرهای ایرانی در سال گذشته میلادی تقریبا دو برابر شده است.
بر اساس گزارش سالانه ثروت از بانک یوبیاس سوئیس که سه‌شنبه گذشته منتشر شد، تعداد افراد بزرگسال با دارایی بیش از یک میلیون دلار، از ۶۲/۹ میلیون نفر در پایان سال ۲۰۲۱ به ۵۹/۴ میلیون نفر در پایان سال ۲۰۲۲ کاهش یافت.
این بانک سوئیسی اعلام کرد که ثروت جهانی به دلیل تورم بالا و سقوط ارزش بسیاری از ارزها در برابر دلار آمریکا کاهش یافته است.
دارایی‌های منقول بیشترین سهم را در کاهش ثروت در سال ۲۰۲۲ داشته‌اند در حالی که دارایی‌های غیر‌منقول که عمدتا شامل املاک و مستغلات است، با وجود افزایش سریع نرخ‌های بهره، انعطاف‌پذیر باقی ماندند.
مناطقی که بیشترین کاهش ثروت را تجربه کردند
کاهش ثروت جهانی بیشتر در مناطق ثروتمندتر مانند آمریکای شمالی و اروپا متمرکز بوده که مجموعا ۱۰/۹ تریلیون دلار کاهش داشته است و آسیا و اقیانوسیه هم زیان ۲/۱ تریلیون دلاری را ثبت کرده‌اند.
در صدر فهرست زیان‌‌ها بر حسب کشور در سال ۲۰۲۲، ایالات متحده و پس از آن ژاپن، چین، کانادا و استرالیا قرار دارند.
این در حالی است که آمریکای لاتین با افزایش ثروت ۲/۴ تریلیون دلاری و با افزایش میانگین شش درصدی ارزش واحد پولی خود در برابر دلار آمریکا، رتبه اول را در افزایش ثروت دارد.
بیشترین افزایش ثروت در روسیه، مکزیک، هند و برزیل ثبت شده است.
جایگاه ایران در این گزارش
در این میان بر اساس گزارش یوبیاس، ایران نیز در میان کشورهای با افزایش شمار تعداد میلیونرها قرار دارد که با توجه به شرایط اقتصادی عموم مردم، نشان‌دهنده افزایش میزان توزیع ناعادلانه ثروت در جامعه و گسترش بیش از پیش نابرابری است.
بر اساس این داده‌ها شمار میلیونرها در ایران از تعداد ۱۴۲ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ به ۲۴۶ هزار نفر در سال ۲۰۲۲ رسیده است که تقریبا افزایش دو برابری طی یک سال را نشان می‌دهد.
با وجود کاهش تعداد میلیونرها در جهان در یک سال گذشته، بر پایه این گزارش تعداد میلیونرهای دلاری چهار برابر تعداد آن‌ها در آغاز قرن بیست و یکم شده است.
ایالات متحده با وجود کاهش ۱/۸ میلیون نفر از تعداد میلیونرهایش، هنوز با ۲۲/۷ میلیون میلیونر، رتبه اول بیشترین تعداد افراد دارای ثروت بیش از یک میلیون دلار را دارد.
چین هم با ۶/۲ میلیون میلیونر، در رتبه دوم قرار دارد.
در بریتانیا، تعداد میلیونرها با ۴۴۰ هزار کاهش به ۲/۶ میلیون نفر رسید که سومین اُفت بزرگ پس از ژاپن است.
استرالیا نیز چهارمین نزول بزرگ را داشت و ۳۶۰ هزار نفر در آن دیگر به عنوان میلیونر طبقه‌بندی نمی‌شوند.
بر اساس آمارهای جدید، در مجموع تعداد اشخاص میلیونر در استرالیا به ۱/۸ میلیون نفر کاهش یافته است.
افراد با ثروت بیش از ۵۰ میلیون دلار
در سطحی بسیار بالا، تعداد افراد با دارایی بیش از ۵۰ میلیون دلار، با ۲۲ هزار و ۵۰۰ نفر کاهش به ۲۴۳ هزار نفر رسید.
بر اساس تحقیقات جداگانه برای شاخص میلیاردرها در بلومبرگ، ۵۰۰ نفر از ثروتمندترین افراد جهان در سال ۲۰۲۲ مجموعا ۱/۴ تریلیون دلار از ثروت خود را دست دادند.
ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان، در ۲۰۲۲ یعنی همان سالی که خرید ۴۴ میلیارد دلاری توییتر را تکمیل کرد، ۱۳۸ میلیارد دلار از دست داد.
مارک زاکربرگ، بنیان‌گذار فیس‌بوک هم که زمانی یکی از ۱۰ فرد ثروتمند جهان بود، نزدیک به ۸۱ میلیارد دلار از دارایی خالص خود را از دست داد و مجموع ثروتش در پایان سال ۲۰۲۲ به ۴۵ میلیارد دلار رسید.
به گفته اقتصاددانان یوبیاس که «اولین کاهش ثروت خالص خانوارهای جهان از زمان بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ میلادی» را ثبت کردند، افراد «فوق ثروتمند، افراد نسبتا ثروتمند و فقیر» همگی در سال ۲۰۲۲ با کاهش کل ثروت روبه‌رو بودند.
ثروت بخش خصوصی جهان با ۱۱/۳ تریلیون دلار یا ۲/۴ درصد کاهش، به ۴۵۴ تریلیون دلار رسید.
اکنون میانگین ثروت هر فرد بالغ با سه هزار و ۲۰۰ دلار کاهش به ۸۴ هزار و ۷۱۸ دلار رسیده است.
بانک یوبیاس اعلام کرد: «این داده‌ها نشان‌دهنده وقفه‌ای در گسترش تقریبا بی‌وقفه ثروت خانوارها در این قرن است.»
نسخه ۲۰۱۸ گزارش یوبیاس نشان می‌داد میلیاردرها در سال ۲۰۱۷ بیش از هر سال دیگری در تاریخ، درآمد کسب کردند و ثروت خود را با یک‌پنجم افزایش به ۹/۸ تریلیون دلار رساندند.
به گفته این سازمان، به دلیل افزایش تورم در سراسر جهان، اثر این کاهش ثروت جهانی در شرایط واقعی شدیدتر احساس خواهد شد چون منابع مالی خانوار، به دلیل افزایش شدید هزینه‌ها از غذا گرفته تا انرژی، تحت فشار قرار گرفته است.
در همین حال «انقلاب صنعتی چهارم» توسعه سریع فن‌آوری و اتوماسیون، اقتصادها را متحول کرده و تغییر شکل می‌دهد.
پل دونوان، اقتصاددان ارشد یوبیاس گفت: «اقتصاد جهانی در حال تجربه دوره‌‌ای از تغییرات شگفت‌انگیز است. تغییرات گسترده انقلاب صنعتی چهارم، چشم‌گیرترین تحول ساختاری در ۲۵۰ سال اخیر را نشان می‌دهد.»
او این تغییرات را «انقلابی» خواند که روابط اجتماعی و همچنین اقتصادی را با چالش روبه‌رو کرده است.
کاهش نابرابری توزیع ثروت
بخش عظیم ثروت در شرایطی در اختیار یک درصد از جمعیت جهان قرار دارد که با اندکی کاهش، به ۴۴/۵ درصد رسید و بخشی از افزایش نابرابری توزیع ثروت در طول همه‌گیری کرونا را معکوس کرد.
امروز برای اینکه بتوانید بخشی از یک درصد برتر ثروتمندترین افراد جهان باشید، به حداقل دارایی یک میلیون و ۸۱ هزار و ۳۴۲ دلاری نیاز دارید.
چشم‌انداز روشن‌تر بر اساس پیش‌بینی‌ها
انتظار می‌رود ثروت جهانی در پنج سال آینده ۳۸ درصد افزایش یابد و تا سال ۲۰۲۷ به ۶۲۹ تریلیون دلار برسد.
رشد کشورهای با درآمد متوسط، محرک اصلی روندهای اقتصادی جهان خواهد بود.
محققان تخمین می‌زنند ثروت هر فرد بالغ در سال ۲۰۲۷ به ۱۱۰ هزار و ۲۷۰ دلار و تعداد میلیونرها به ۸۶ میلیون نفر برسد.