آمار خودکشی دو برابر بیش از قتل؛ دست‌کم ۴۰ هزار ایرانی در ۱۰ سال به زندگی خود پایان دادند
(به توصیه کارشناسان اگر با کسی یا کسانی روبه‌رو می‌شوید که از جمله‌ها و عبارت‌هایی نشان‌دهنده افسردگی یا تمایل به پایان زندگی استفاده می‌کنند، از آنان بخواهید با پزشک مورد اعتماد یا نهادهایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند یا فردی مورد اعتماد، درباره نگرانی‌هایشان صحبت کنند.)
روزنامه اعتماد در گزارشی بر اساس آمار رسمی منتشر شده از سوی فرماندهی انتظامی، نوشت که نرخ مرگ و میر ناشی از خودکشی ۵/۱ مورد به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است و بر اساس گزارش شاخص‌های عدالت اجتماعی، طی ۱۰ سال بیش از ۴۰ هزار مرگ ناشی از خودکشی ثبت شده است.
بر مبنای این گزارش، در فاصله سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹، هر سال به‌طور متوسط چهار هزار و ۱۸۳ نفر در ایران به دلیل خودکشی جانشان را از دست داده‌اند.
همچنین بر اساس گزارش شاخص‌های عدالت اجتماعی، طی ۱۰ سال بیش از ۴۰ هزار مرگ ناشی خودکشی از سوی نیروی انتظامی ثبت و ضبط شده که بیش از دو برابر کل آمار قتل در دهه ۱۳۹۰ با فراوانی کم‌تر از ۲۰ هزار نفر است.
در آمارهای فرماندهی انتظامی تعداد قابل توجهی مرگ تحت عنوان «سایر موارد» و مرگ‌های «مشکوک» وجود دارد که دقیقا مشخص نیست به چه مواردی اطلاق می‌شوند اما آمار این مرگ‌های مشکوک در دهه ۱۳۹۰ حدود شش برابر بیشتر از آمار کل خودکشی و ۱۲ برابر آمار قتل است.
اعتماد در گزارش خود به «اختلاف قابل توجهی» که بین آمارهای موجود در نهادهای رسمی وجود دارد اشاره کرده و از خبری که اسفند ۱۳۹۹ به نقل از پزشکی قانونی منتشر شده مثال زده که در آن آمار «خودکشی کامل» در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به ترتیب پنج هزار و ۱۰۱ و پنج هزار و ۱۴۳ مورد اعلام شده است.
این آمار تقریبا ۲۰ درصد بالاتر از ارقامی است که نیروی انتظامی با عنوان خودکشی منتشر کرده است.
از سوی دیگر، با توجه به آمار، نرخ خودکشی در مناطق غربی کشور در سال‌های اخیر بالاتر از سایر مناطق بوده که از نظر شاخص‌های «اقتصادی و اجتماعی» وضعیت شکننده‌تری نسبت به سایر مناطق کشور داشته‌اند.
طبق اعلام مرکز آمار ایران به نقل از نیروی انتظامی، میانگین آمار پنج سال خودکشی در ۱۵ استان ۵/۰۹ بوده است.
در گزارش روزنامه اعتماد، محور اصلی خودکشی دسته‌جمعی مادری همراه با سه فرزند خردسالش در استان لرستان است که در پی آن دو پسر دوقلوی پنج ساله و دختر سه ساله‌اش جان خود را از دست می‌دهند اما مادر زنده مانده و به بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستانی منتقل می‌شود.
اعتماد بر اساس گفته شاهدان و نزدیکان، یادآور شد که احتمالا این خودکشی در پی اختلافات خانوادگی و همچنین «فقر اقتصادی» رخ داده است.
هر چند که به گفته متخصصان، این مادر ابتدا باید مورد معاینه دقیق روان‌شناسی و روان‌پزشکی قرار گیرد تا بتوان در خصوص آسیب‌شناسی و علت‌شناسی خودکشی او اظهارنظر کرد اما بعضی از خودکشی‌ها از نوع «روان‌نژندانه» است که به دلیل ارتباط با بحران‌های عاطفی، اقتصادی، اجتماعی، فردی و ... باعث می‌شود فرد افکار سالم را از دست بدهد و تحت تاثیر خلق افسرده، دست به خودکشی بزند.
مصطفی اقلیما، رییس انجمن علمی مددکاران هم به اعتماد گفت: «بعضی موارد از خودکشی‌هایی که ما امروز در ایران شاهد آن هستیم مربوط به افرادی است که گفته می‌شود به خاطر فشارهای مختلف زندگی دست به این اقدام زدند. وقتی هدف و امید از ذهن آدم‌ها پاک شود به طرف خودکشی و پوچی قدم برمی‌دارند.»
طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، سالانه نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر در سراسر جهان بر اثر خودکشی از بین می‌روند که این آمار، خودکشی را تبدیل به یکی از علل اصلی مرگ و میر در دنیا کرده است.
میزان شیوع خودکشی در کشورهای مختلف دنیا متفاوت است و عوامل مختلفی در سبب‌شناسی این پدیده مطرح هستند اما افسردگی و اضطراب از جمله مهم‌ترین عوامل خطر در این زمینه محسوب می‌شوند.
روزنامه اعتماد پیش از این هم در گزارشی با بررسی آمار خودکشی کارگران در سال ۱۴۰۱ خبر داده بود که طی ۲۸۳ روز، ۲۳ کارگر به دلیل فقر، معوقات و طلب‌های مزدی یا تعدیل و اخراج از محل کار، خودکشی کرده‌اند.
بر اساس این بررسی، از ابتدای سال گذشته تا هشتم دی ماه، به طور میانگین هر ۱۲ روز یک کارگر برای پایان دادن به زندگی خود اقدام کرده بود.
به گفته متخصصان، رشد بی‌عدالتی، فقر، فساد، سرکوب و ناکامی در ایران باعث شده تا سلامت روان جامعه در معرض خطر جدی قرار بگیرد.