هشدار درباره خشک شدن دریاچه ارومیه و غبار نمکی ۴۰۰ کیلومتری‌اش: «باید تبریز را تخلیه کنیم»
عیسی کلانتری، رییس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست ایران، بار دیگر نسبت به پیامدهای اجتماعی و اقتصادی خشک شدن دریاچه ارومیه در شمال غرب کشور هشدار داد و گفت اگر این دریاچه خشک شود، باید چهار میلیون نفر را از تبریز و شهرهای اطراف آن تخلیه کرد.
خبرآنلاین به تازگی مصاحبه‌ای ویدیویی از کلانتری منتشر کرده است که در آن، هشدار می‌دهد اگر دریاچه ارومیه خشک شود «مردم تبریز باید به مرور این شهر را تخلیه کنند» چون بیشتر از ۱۰ سال نمی‌توانند «غبار نمکی» را تحمل کنند.
دبیر سابق ستاد احیای دریاچه ارومیه با یادآوری این که پیش‌تر به حسن روحانی، رییس‌جمهوری سابق درباره این موضوع هشدار داده بود، گفت: «انتقال ساکنان شهر تبریز به مکانی دیگر ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که توان و امکانات آن را نداریم. در حالی که هزینه احیای دریاچه حداکثر یک میلیارد دلار است.»
کلانتری با اشاره به این که اگر دریاچه ارومیه خشک شود، گرد و غبار نمکی ناشی از آن «تا ۴۰۰ کیلومتر خواهد رفت»، تصریح کرد: «ما در زمان جنگ با آن‌همه بدبختی فقط ۹۰۰ هزار نفر را جابه‌جا کردیم. چطور می‌خواهیم چهار، پنج میلیون نفر را جابه‌جا کنیم؟»
او مرداد سال گذشته هم با اشاره به خشک شدن ۹۵ درصد از سطح دریاچه ارومیه گفته بود کارشناسان کشور از اواسط دهه ۷۰ در باره خشک شدن این دریاچه هشدار داده‌اند اما مسوولان با سطحی‌نگری از کنار این هشدارها گذشتند.
به گفته کلانتری، با توجه به ۱۳ میلیارد تن نمک موجود در بستر دریاچه، اگر اقدامی برای احیای آن نشود، «هیچ حکومتی نمی‌تواند در ایران دوام بیاورد» چرا که نمی‌توان در برابر «سیل مهاجرت میلیون‌ها نفر» مقاومت کرد.
اما دریاچه ارومیه تنها اکوسیستم رو به نابودی ایران نیست و کارشناسان و حتی مسوولان سازمان محیط زیست درباره خشک شدن تالاب‌هایی در سراسر کشور هشدار داده‌اند.
هفته گذشته مقام مسوول اداره محیط زیست کرمانشاه از احتمال خشک شدن «تالاب هشیلان و سراب نیلوفر» در ماه‌های آینده خبر داد و گفت چاه‌های عمیق غیرمجاز و تخصیص نیافتن حق‌آبه از سوی دولت، از جمله مهم‌ترین دلایل خشکسالی این دو اکوسیستم است که در صورت تداوم، می‌تواند این منطقه را به کانون گردوغبار تبدیل کند.
ثریا قربانی همچنین گفت که اگر «حق‌آبه» هشیلان از سد «گاوشان» تامین نشود، این تالاب ۴۵۰ هکتاری در «دو سه ماه آینده» با «خشکسالی زودهنگام» روبه‌رو می‌شود.
پیش از آن هم عادل مولا، معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت از محیط زیست خوزستان درباره وضعیت بحرانی تالاب «هورالعظیم» در تابستان هشدار داده و گفته بود اگر حق‌آبه تالاب رهاسازی نشود، این منطقه درگیر آتش‌سوزی‌ها، مرگ‌ومیر آبزیان و حیوانات، گرد و غبار و دیگر تنش‌ها می‌شود.
بهمن سال گذشته قاسم ساعدی، رییس مجمع نمایندگان استان خوزستان با اشاره به حفر چاه‌های جدید نفت در تالاب هورالعظیم به منظور توسعه میدان نفتی سهراب گفته بود این وزارت‌خانه برای این که «نمی‌خواهد پول بیشتری برای اکتشاف نفت هزینه کند، تالاب را خشک می‌کند و طبیعت را به هم می‌زند، نفس مردم را می‌گیرد و زندگی مردم را از بین می‌برد».
این نماینده مجلس با تاکید بر این که نفتی‌ها مشغول قلع و قمع تالاب‌ها هستند، گفته بود علاوه بر هورالعظیم، تالاب «شادگان» هم وضعیت خوبی ندارد و «زهاب نیشکر» که سمی و «دارای مواد کشنده برای جانداران و پوشش گیاهی منطقه است»، در آن ریخته می‌شود.
یکی از مخاطبان ایران‌اینترنشنال نیز به تازگی ویدیویی را از تالاب میانکاله فرستاده که نشان می‌دهد وضعیت این تالاب نیز خوب نیست و رو به خشکی می‌رود.
این مخاطب «بی‌تفاوت بودن» را «بزرگ‌ترین خیانت» خوانده و گفته است: «آیا خشکاندن این دریاچه همچون خشکاندن دریاچه ارومیه دلیلی دارد؟»