معجزه آی‌وی‌اف؛ نوزادی با دی‌ان‌ای سه نفر در بریتانیا متولد شد
به تازگی و در رویدادی کم‌سابقه، نوزادی با دی‌ای‌ان سه نفر در بریتانیا متولد شد. گاردین در گزارشی به روش درمانی جدیدی پرداخته است که می‌تواند از بروز شماری از اختلالات ژنتیکی و ارثی در جنین جلوگیری کند.
به تازگی و طی فرایندی کم‌سابقه، یک جنین با دی‌ان‌ای سه نفر به دنیا آمد. این روش درمانی جلوی انتقال بیماری‌های لاعلاجی را می‌گیرد که طی اختلالات میتوکندری از مادر به فرزند به ارث می‌رسند.
این شیوه که نام آن درمان با میتوکندری اهدایی موسوم به «ام‌دی‌تی» است از بافت تخمک زنان سالم اهداکننده برای درست کردن رویان با آی‌وی‌اف استفاده می‌کند تا جنین جهش‌های خطرناک میتوکندریایی را از مادر بیولوژیکیاش به ارث نبرد.
در این حالت رویان، چون اسپرم و تخمک والدین بیولوژیک دارای میتوکندری، تخمک اهداکننده را هم در خود دارند، نوزاد متولد شده با دی‌ان‌ای مادر و پدر خودش همراه مقدار کمی از ماده ژنتیکی (در حدود ۳۷ ژن) اهداکننده به دنیا می‌آید.
چنین فرآیندی با نام «نوزاد با سه والد» خوانده می‌شود اما در حقیقت ۹۹/۸ درصد دی‌ان‌ای نوزادی که با این شیوه متولد می‌شود از پدر و مادر بیولوژیکیاش است.
ام‌دی‌تی که نام دیگر آن درمان جایگزینی میتوکندریایی است، با هدف کمک به زنان دارای اختلال میتوکندری به وجود آمد تا نوزادشان بدون احتمال به ارث بردن برخی بیماری‌ها و اختلالات گاهی لاعلاج، متولد شود.
تا پیش از این به دنیا آوردن فرزند به شیوه معمول برای زنانی که به اختلالات میتوکندریایی مبتلا بودند نوعی قمار محسوب می‌شد.
احتمال داشت برخی کودکان سالم متولد شوند چون تنها مقدار کمی از میتوکندری مشکل‌دار را به ارث می‌بردند اما باقی نوزادان ممکن بود میزان بیشتری از آن به ارث ببرند و به بیماری‌هایی پیش‌رونده، وخیم و گاهی کشنده مبتلا شوند؛ همان‌طور که همچنان از هر شش هزار نوزاد، یک نفرشان با اختلالات میتوکندریایی متولد می‌شود.
نقش میتوکندری در ساختار سلول بسیار مهم است چرا میتوکندری در صورت سلامت بودن، می‌تواند انرژی سلول‌های تشکیل‌دهنده اعضای بدن را فراهم کند.
ممکن است در نتیجه جهش‌هایی که باعث آسیب به میتوکندری می‌شود، تمامی اعضای بدن از مغز و قلب تا ماهیچه و کبد تحت تاثیر قرار بگیرند و اوضاع را برای کودکی که با این اختلال متولد می‌شود، روز به روز بد و بدتر کند.
کلینیک نیوکاسل نخستین و تنها مرکز در بریتانیاست که اکنون اجازه انجام چنین فرآیندی را در این کشور دارد.
این فرآیند مراحل بسیاری هم دارد: در مرحله اول از اسپرم پدر برای بارور کردن تخمک مادر و همچنین تخمک اهداکننده استفاده می‌شود و سپس مواد ژنتیکی اصلی از تخمک اهداکننده برداشته و با تخمک بارور شده زوج جایگزین می‌شود.
این تخمک به جای میتوکندری دارای اختلال مادر بیولوژیکی، تمام کروموزوم پدر و مادر را در کنار میتوکندری سالم اهداکننده دارد.
در مرحله بعدی هم این رویان در داخل رحم مادر جای‌گذاری می‌شود.
این فرآیند خالی از خطر نیست و در برخی موارد، میزان ناچیزی از میتوکندری غیر طبیعی، به‌ناچار از تخمک مادر به تخمک اهداکننده منتقل می‌شود که می‌تواند در مراحل رشد جنین چندین برابر شود.
زنانی که اختلالات جهش در میتوکندری دارند می‌توانند با به سرپرستی پذیرفتن کودکان یا داشتن آی‌وی‌اف با تخمک اهداکننده، صاحب فرزند شوند.
البته بریتانیا نخستین کشوری نیست که نوزادی با درمان ام‌دی‌تی در آن متولد می‌شود.
پیش از این و در سال ۲۰۱۶، یک پزشک آمریکایی از تولد نخستین نوزاد با این روش درمانی خبر داده بود.
این فرآیند در مکزیک و برای یک مادر اهل اُردن انجام شد که پیش از انجام آن، نه تنها چهار بار سقط داشت که از دو فرزند متولد شده‌اش هم یکی شش سال و دیگری تنها هشت ماه عمر کرده بود.
