آمار ردیاب‌های تبلیغاتی در سال ۲۰۲۳؛ ایران در تعقیب آنلاین کاربران دومین کشور جهان است
گزارش تحقیقاتی یک شرکت فعال در زمینه مقابله با تبلیغات آنلاین نشان می‌دهد ایران دومین کشور جهان از نظر ردیابی تبلیغاتی کاربران اینترنت است.
بر اساس آمار گردآوری شده به وسیله شرکت «ادگارد» (Adguard)، دست‌کم ۹/۱۱ درصد از درخواست‌های ترافیک اینترنت کاربران در ایران به آدرس‌های مربوط به نمایش‌دهندگان آگهی‌های آنلاین منتقل می‌شود.
بر اساس این آمار، ایران از این نظر در صدر کشورهای خاورمیانه قرار دارد.
محققان این بررسی می‌گویند ۷/۲۴ درصد از کل ۸۰ میلیارد درخواستی که طی یک روز به واسطه این تحقیقات پردازش شده، متعلق به درخواست ردیاب‌های تبلیغاتی آنلاین بوده است.
این درخواست‌ها در مجموع از ۲۴۱ مکان مختلف به ثبت رسیده‌اند.
در نگاه اول شاید این‌طور به نظر برسد که اشغال حدود هفت درصد از مجموع ترافیک وب از سوی تبلیغات آنلاین آن‌قدرها هم اسف‌بار نیست اما شرکت ادگارد تاکید می‌کند میزان واقعی این آمار بیشتر از این عدد است.
وقتی یک دامنه تبلیغاتی به وسیله مرورگر یا برنامه موبایل بارگیری می‌شود، می‌تواند زنجیره‌ای از درخواست‌های اضافه دیگر را نیز به سرورهای تبلیغاتی ارسال کند. بنابراین یک دامنه تبلیغاتی این امکان را دارد تا دور از چشم کاربر، درخواست‌هایی به سایر نقاط بفرستد که به آن‌ها «تبلیغات پنهان» گفته می‌شود.
بررسی برخی سایت‌های محبوب خبری بریتانیا و ایالات متحده نشان می‌دهد در صورتی که نمایش آگهی‌های آنلاین آن‌ها مسدود نباشد، میزان درخواست‌های اینترنتی ۳/۱۵ برابر بیشتر از حالت بدون تبلیغات است.
محققان ادگارد بر این اساس باور دارند که حدود ۲۰ درصد از درخواست‌های ترافیک اینترنت در اشغال ردیاب‌های تبلیغاتی آنلاین است.
میزان مشاهده آگهی‌های آنلاین برای هر کاربر بسته به نوع برنامه مورد استفاده، تنظیمات حریم خصوصی و محل او می‌تواند متفاوت باشد.
کشورهای آسیایی با اختصاص ۷/۹۳ درصد از کل ترافیک اینترنت به آگهی‌های آنلاین، در مقایسه با سایر مناطق جهان بیشترین ردیاب‌های تبلیغاتی را دارند.
اروپا، آمریکا، آفریقا و اقیانوسیه در رده‌های بعدی جای می‌گیرند.
هند با ثبت آمار ۹/۴۸ درصد، بیشترین ردیاب‌های تبلیغاتی را هم در آسیا و هم در جهان در اختیار دارد. از طرف دیگر چین با ثبت ۲/۰۶ درصد از کل ترافیک اینترنت، کمتر از دیگر کشورها کاربران را با ردیاب‌های تبلیغاتی دنبال می‌کند.
حجم صنعت بازار آگهی‌های آنلاین در سال ۲۰۲۲ با ثبت رشد ۱۵/۶ درصدی به حدود ۶۰۰ میلیارد دلار رسیده است.
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند تا سال ۲۰۲۶ این صنعت به بازاری ۸۳۰ میلیارد دلاری تبدیل می‌شود.
آمارهای منتشر شده از این صنعت در ایران نیز نشان می‌دهد حجم بازار تبلیغات آنلاین در سال ۱۳۹۹ حدود ۵/۷ هزار میلیارد ریال تخمین زده شده است.
آگهی‌دهندگان آنلاین طی این سال‌ها با استفاده از انواع روش‌های مختلف تلاش کرده‌اند تا جای ممکن کاربران اینترنتی را به بهانه نمایش آگهی‌های مرتبط با علاقه آن‌ها ردیابی کنند. این مساله موجب شده است تا به حریم خصوصی کاربران کمتر توجه شود.
برخی کشورها از طریق اعمال قوانینی مانند «مقررات عمومی حفاظت از داده» یا GDPR در اتحادیه اروپا تلاش کرده‌اند تا در حمایت از کاربران، شرکت‌ها را به رعایت چارچوب‌های حریم خصوصی موظف کنند.
در ایران اما ضعف قوانین مربوط به حریم خصوصی موجب شده است تا رفتار کاربران اینترنت تقریبا بدون نظارت خاصی از سوی شرکت‌ها و مجموعه‌های مختلف ردیابی و از آن‌ها در جهت منافع مادی سوءاستفاده شود.
