تاکید کارگردانان سینما بر خشم کیومرث پوراحمد از وقایع اخیر ایران: او عصیانگر بود نه افسرده
کانون کارگردانان سینما در بیانیه‌ای کیومرث پوراحمد را سینماگری معترض و مطالبه‌گر، با موضع‌گیری‌هایی صریح خواند و بر «خشم و آزردگی» او از وقایع تلخ ماه‌های اخیر تاکید کرد. کیانوش عیاری، کارگردان سینما اما در مراسم تشییع پوراحمد، افسردگی و مرگ خودخواسته او را زیر سوال برد.
روز جمعه ۱۸ فروردین در مراسم خاکسپاری کیومرث پوراحمد، محمدرضا عرب، نماینده کانون کارگردانان خانه سینما، بیانیه این کانون را درباره مرگ خودخواسته این فیلمساز فقید خواند.
در این بیانیه اشاره شد که پوراحمد از وقایع تلخ ماه‌های اخیر خشمگین و آزرده بود و خودکشی او پیامی در اعتراض به دو تیغ «سانسور و سرمایه‌های هدایت شده» بود که سینمای ایران را به پرتگاه سقوط برده است.
این بیانیه پوراحمد را «سینماگری مطالبه‌گر و معترض» خواند و تاکید کرد: «در سال‌های اخیر شاهد موضع‌گیری‌های صریح و بی‌پرده او بودیم. پوراحمد کارگردانی عصیانگر بود نه افسرده. معترض بود نه ناامید. و بیش از خویش، نگران آینده سینمای ایران بود.»
در بخشی دیگر از بیانیه کانون کارگردانان سینمای ایران، «پیام مرگِ غریبِ پوراحمد اعتراض به شرایط فعلی سینمای ایران» خوانده شد: «شرایطی که بزرگان سینما را قدر نمی‌دانند، جوانان سینما را عاصی و دلزده می‌کنند و سینمایی مطیع و فرمانبردار می‌خواهند.»
به گفته نویسندگان این بیانیه، این فیلمساز با «کنش‌ها و در آخر با مرگش» اعتراض خود را نشان داد: «اعتراض او به شرایط فعلی هم بود و آقای پوراحمد خود را قربانی کرد تا به جوان‌ترها امید دهد و محکم ایستادن و اهمیت تاب‌آوری را یادآوری کند.»
بر اساس آن‌چه در بیانیه کانون کارگردانان سینما آمده، کیومرث پوراحمد «از وقایع تلخ ماه‌های اخیر خشمگین و آزرده بود» و گوشه‌ای ازین آزردگی را در متنی که در مورد حضور فیلمش در جشنواره فیلم فجر نوشت، بیان کرد.
این کانون در ادامه، آثار سینمایی و تلویزیونی این کارگردان را جزیی از میراث فرهنگی ایران خواند.
کیانوش عیاری، کارگردان سینما هم در این مراسم بر شخصیت معترض کیومرث پوراحمد تاکید کرد و افسردگی و مرگ خودخواسته او را زیر سوال برد: «او بسیار از شرایط پیرامون زندگی ایرانیان ناراضی بود. از زمین و زمان گله می‌کرد. با این حال از من پرسید که طرحی برای کار بعدی‌اش دارم؟ و با وجود تفاوت نوع کارمان، می‌خواستم چیزی بنویسم که از شیوه او تخطی نکند. برای همین نمی‌توانم افسردگی او را باور کنم.»
گمانه‌زنی‌ها درباره افسردگی پوراحمد اشاره به متنی است که مجله سینمایی «فیلم امروز» به سردبیری هوشنگ گلمکانی دقایقی پس از انتشار خبر درگذشت او منتشر کرد و نوشت که این فیلمساز «از سر افسردگی و ناامیدی، بی‌آیندگی و بیهودگی» به زندگی خود پایان داده است.
بسیاری اما مرگ پوراحمد را «کشته شدن» به دست جمهوری اسلامی دانستند.
نزهت بادی، نویسنده و منتقد سینما، کیومرث پوراحمد را «قربانی سانسور، سرکوب، سلطه‌گری و استبداد حکومت بر سینما» دانست و گفت: «این درست نیست که ما بگوییم خودکشی او انتخاب شخصی‌اش بوده است. انتخاب شخصی زمانی معنا دارد که ما بتوانیم برای زندگی‌مان آزادانه تصمیم بگیریم و در تصمیمات روزمره آزاد باشیم.»
پیش از آن هم نوشابه امیری، روزنامه‌نگار، در توییتر خود نوشت: «کیومرث پوراحمد را جمهوری پلید اسلامی کشت. بله، کشت. کشتن شاخ و دم ندارد که. وقتی راه نفس یک هنرمند را ببندی، وقتی هر روز او را در تنگنا بگذاری، وقتی فیلم ناتمامش را مزدوران امنیتی تکمیل کنند، وقتی ... کیومرث را این‌طوری کشتند.»
آخرین فیلمی که با کارگردانی پوراحمد نمایش داده شد، «پرونده باز است» نام داشت که به بخش مسابقه چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر هم راه پیدا کرد.
پوراحمد اما در یکی از آخرین اظهارنظرهای اعتراضی خود گفت حضور فیلمش در جشنواره تصمیم تهیه‌کننده به عنوان مالک فیلم و برخی دیگر از عوامل بوده نه او.
این کارگردان همچنین در اینستاگرامش با اشاره به خیزش انقلابی ایرانیان، سال گذشته را «خون‌بار و دردناک» توصیف کرد و نوشت: «با اين همه داغى كه بر دل داريم ديگر چه جشنى، چه جشنواره‌اى؟»
«قصه‌های مجید»، «شب یلدا»، «خواهران غریب»، «به‌خاطر هانیه» و «اتوبوس شب» از جمله سریال‌ها و فیلم‌های او در چهار دهه از عمر فیلمسازی‌اش هستند که بین عموم مردم شناخته شده و محبوب‌اند.
«تیغ و ترمه»، «کفش‌هایم کو؟»، «۵۰ قدم آخر»، «بی‌بی چلچله»، «نوک برج»، «گل یخ» و «سرنخ» هم تعدادی دیگر از آثاری هستند که این فیلمساز متولد سال ۱۳۲۸ کارگردانی کرد.
بر اساس گزارش دادستانی گیلان که پیکر پوراحمد در آنجا پیدا شد، این فیلمساز بامداد روز چهارشنبه ۱۶ فروردین در ۷۴ سالگی به زندگی‌اش پایان داده است.