کناره گیری اعتراضی ورزشکاران در سال ۱۴۰۱؛ به احترام زنان و مردان سرزمینمان «خداحافظ»
الهام یزدی‌ها سال سخت ۱۴۰۱ برای مردم ایران در حالی به پایان رسید که بسیاری از چهره‌های شناخته شده با اعلام همبستگی و همراهی خود در روزهای سرد و تاریک، مردم را در مسیر «خیزش انقلابی» دلگرم و به روزهای روشن در آینده نه‌چندان دور امیدوار کردند.
در این بین، بسیاری از ورزشکاران سرشناس همچون علی دایی، علی کریمی و رسول خادم بارها از مردم معترض در ایران حمایت کردند و چهره های بسیاری هم تصمیم گرفتند، در یکی از حساس ترین مقاطع تاریخی با خداحافظی اعتراضی‌شان از تیم ملی، با مردم همراه شوند.
اعتراضات مردمی در ایران پس از قتل حکومتی مهسا امینی، آغازی بود، برای پایان دادن به سیاست سکوت و کنار ایستادن آنهایی که مردم به عنوان قهرمانان‌شان می شناختند. دیگر میدان رقابت یکطرفه بود. کنار مردم ایستادن یا مقابل‌شان.
هر ورزشکاری شاید در طول دوران حرفه‌ای خود، بارها صحنه خداحافظی‌اش از تیم ملی را در ذهنش بازسازی کرده است، روزی باشکوه برای پایان یک عمر افتخار. خداحافظی به یادمانی که این بار در واقعیت، قهرمانان بسیاری با ایستادن در کنار مردم، آن را رقم زدند.
یکی از این چهره ها مجتبی عابدینی کاپیتان تیم ملی شمشیربازی ایران و نفر چهارم المپیک ریو است که با انتشار یک استوری از تیم ملی خداحافظی کرد. او نوشته بود «هر بار که برای تیم ملی بازی کردم با تمام جانم بود چرا که اولین و آخرین دلیل برای پیروزی خوشحالی مردم سرزمینم بود و هست.»
عابدینی در ادامه حمایت خود را از مردم ایران که مورد «بی احترامی و ضرب شتم قرار می گیرند» اعلام وبرای همیشه از تیم ملی خداحافظی کرد. عابدینی پس از این خداحافظی از ایران رفت و در حال حاضر سرمربی تیم ملی جوانان و نوجوانان شمشیربازی سوئد است.
سجاد استکی، ستاره و کاپیتان تیم ملی هندبال ایران که گل صعود به جام جهانی ۲۰۲۳ را به ثمر رساند، در متنی مشابه همراهی خود را با مردم اعلام کرد و نوشت که «به احترام مردان و زنان سرزمینم از تیم ملی ایران برای همیشه خداحافظی می کنم.»
در این مدت ملی پوشانی که شاید کمتر نامشان شنیده شده بود، به صف ورزشکارانِ مردمی، پیوستند مثل فرزین قاجاریه، ملی پوش سنگنوردی ایران. او زمانی که لیست افراد دعوت شده به تیم ملی سنگنوردی اعلام شد، نوشت در اعتراض به بازداشت ورزشکاران و تخریب خانه باغ خانوادگی الناز رکابی ملی پوش سنگنوردی از تیم‌های «جمهوری اسلامی» کناره گیری می کند.
نام وریا غفوری، کاپیتان محبوب پیشین آبی ها را نباید از قلم انداخت. غفوری هرچند به شکل رسمی از فوتبال خداحافظی نکرده اما به خاطر حمایت های مردمی از این تیم کنار گذاشته شد. برخی از رسانه ها حتی خبر خداحافظی او از فوتبال را منتشر کردند موضوعی که وریا غفوری هیچگاه تایید نکرد.
با تمام این حواشی وریا پس از پیوستن به ترکیب فولاد خوزستان هم دست از حمایت مردم برنداشت. او به جز این که در مصاحبه هایش از درد مردم می گفت، به دیدار باوان، دختر فرشته احمدی یکی از کشته شدگان خیزش انقلابی مردم در مهاباد رفت و در سوم آذرماه هم با حکم قضایی به اتهام آن چه «توهین و تخریب تیم ملی فوتبال ایران و تبلیغ علیه نظام » اعلام شده بود، بازداشت شد.
وریا تنها دو ماه بعد پس از آزادی، از ترکیب تیم فولاد خوزستان هم کنار گذاشته شد و به بازیکنی بدون تیم تبدیل شد. بازیکنی که خریدارش تیمی فراتر از رنگ هاست. او در دل مردم ایران جای گرفته.
نام ملی پوشان زنی که پس از اعتراضات مردمی درا یران پیراهن تیم ملی را کنار گذاشتند هم لیستی طولانی است. چهره های شناخته شده، همچون اکرم خدابنده لو کاپیتان تیم تکواندو زنان ایران که بعد از ۱۲ سال پوشیدن لباس تیم ملی نوشت «به حرمت قلب‌های غمگین مردم در این روزهای سرد و استخوان سوز با قلبی پردرد از تیم ملی خداحافظی می کنم.»
و مهسا صادقی، ملی پوش تکواندو ایران دیگر ورزشکاری بود که با هشتگ مهسا امینی «به احترام تمام دختران عزیز ایران زمین و به امید حفظ حرمت و شخصیت و جان زنان» مُهر پایان به همکاری خود با تیم ملی تکواندو زد.
راضیه جانباز لژیونر سرشناس و ستاره تیم ملی هندال زنان هم به احترام «روح بلند مهسا امینی » و تمام دختران ایران نوشت که «اکنون هم‌صدا و هم قدم شدن با مردم از هر تکلیفی واجب تر است» و از تیم ملی کناره گیری کرد.
اما یکی از ماندگارترین تصویرها مربوط به شیما حافظیان داور ملی فدراسیون بسکتبال ایران است که با انتشار ویدیویی با شعار زن زندگی آزادی لباس داوری و مقنعه خود را درآورد و به نشانه اعتراض به سرکوب مردم با فدراسیون بسکتبال قطع همکاری کرد.
دیگر بسکتبالیست ملی پوشی که در حمایت از مردم، عطای پیراهن تیم ملی و حضور در لیگ برتر را به لقایش بخشید، یاسمن محمدی، بود. او در پست خداحافظی خود نوشت که قلبا عرق ریختن و تلاش کردن برای این فدراسیون و پرچم جمهوری اسلامی را بیشتر از این درست نمی‌داند.
سارا اعتماد، ملی پوش ۱۹۲ سانتی متری بسکتبال زنان هم نه تنها در این فصل برای تیمی به شکل حرفه ای به میدان نرفت بلکه با انتشار عکس بدون حجابش در کنار فاطمه معتمدآریا بازیگر ایرانی و با شعار زن، زندگی، آزادی، حمایت از مردم معترض را انتخاب کرد و بر روی نامش در تیم ملی خط کشید.
پریناز حاجیلو، ملی پوش تنیس روی میز ایران در اوج جوانی و تنها با ۲۱ سال سن، از تیم ملی خداحافظی کرد و نوشت «خوشحالم که از جنس مردم و در کنار مردم هستم.»
آرزو اعتمادی، ملی پوش هاکی روی یخ ایران هم به حضورش در تیم ملی با پرچم جمهوری اسلامی نقطه پایان گذاشت و نوشت «هرگز برای جمهوری اسلامی نخواهم جنگید.»
در خیزش انقلابی مردم ایران، بلوچستان و کردستان قلب تپنده اعتراضات بودند و به واسطه آن، ورزشکاران این دو خطه هم همراه با مردم معترض. فرشته سارانی کاپیتان تیم ملی راگبی ایران و دختر بلوچ از حق داشتن آزادی همراه هموطنانش نوشت از مهسا امینی و کشته شدگان اعتراضات یاد کرد و از تیم ملی کنار رفت.
فاطمه صادقی، سرمربی تیم زارغ باتری سنندج از جوانانی نوشت که با جانشان «معرفت بزرگ» را نشان دادند و از دنیای حرفه ای فوتبال خداحافظی کرد.
آسو جواهری، داور فوتبال و اهل سنندج هم نام ژینا را «رمز اتحاد» توصیف کرد و نوشت «دیگر هیچ وقت پا به زمین فوتبال نخواهم گذاشت که سرکوبگر و پیاده نظامش نتوانند بگویند با همین مقنعه ها ورزش و موفقیت ممکن است...»
ورزشکاران دیگری هم بودند که اگر چه، خداحافظی خود را علنی اعلام نکردند اما پس از اعتراضات در ایران و برای همراهی با مردم معترض دیگر به اردوهای تیم ملی نرفتند. خداحافظی‌هایی در سکوت که از چشم مردمان این سرزمین پنهان نماند و نخواهد ماند.
هر چقدر مسئولان حکومتی در ورزش ایران سعی کردند رد ورزشکاران مردمی همچون حسن یزدانی را با حذف نامش از بین کشتی گیران برتر سال محو و کمرنگ کنند و یا ملی پوشان همراه با مردم، در فوتبال ساحلی را بی سر و صدا کنار بگذارند اما در نهایت آن چه باقی ماند، نقش پررنگ این قهرمانان در لوح جاودانه ورزش ایران بود و بس.