گزارش گاردین از سارا خادم‌الشریعه؛ «با روسری احساس خوبی نداشتم»
سارا خادم‌الشریعه، استادبزرگ شطرنج ایران در قزاقستان بدون حجاب مسابقه داد و پس از آن به ایران برنگشت. او همراه با همسر و فرزندش به اسپانیا مهاجرت کرد، کشوری که اکنون می‌گوید برای اقامت در آن برنامه داشته است. روزنامه گاردین گفتگویی با خادم‌الشریعه در همین باره منتشر کرده است.
در گزارش گاردین که او را «سارا خادم» می‌خواند، آمده؛
هر بار که سارا خادم از ایران برای تورنمنت های شطرنج به خارج از کشور سفر می کرد، بین فکر کردن به افتتاحیه ها و شناسایی حریفان، مدام مراقب دوربین هایی بود که در سالن پرسه می زدند، مبادا تصویری از او بدون روسری ثبت کنند.
او اما وقتی دعوت یک تورنمنت در قزاقستان در دسامبر ۲۰۲۲ (اولین تورنمنت خادم در سه سال اخیر) را دریاف کرد، تصمیم گرفت دیگر به این نمایش ادامه ندهد: «اگر با روسری رفته بودم، احساس بی‌وفایی به مردم می‌کردم. اما فقط احساس خوبی نداشتم.»
اندکی بعد خادم، برترین شطرنج باز زن ایران و رتبه هفدهم شطرنج بازان زن جهان، در آلماتی در مسابقات جهانی سریع و بلیتز فیده به مصاف حریفان رفت و تصاویری از او بدون حجاب منتشر شد: «موهایش آشکار شد»
از آنجایی که طبق قوانین ایران حجاب برای زنان اجباری است، برخی تصمیم خادم را نشانه حمایت از اعتراضاتی می‌دانستند که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی، ایران را فرا گرفته است.
برای خادم و همسرش، اردشیر احمدی، کارگردان، حضور در مسابقات آلماتی نقطه عطفی بود. از زمان تولد پسرشان در سال گذشته، این زوج در حال بررسی مهاجرت به کشور امن تر بودند.
احمدی گفت: «برنامه مهاجرت با حضور سارا در مسابقات آلماتی به جلو کشیده شد. او به من گفت: "من دوست دارم به مسابقات بروم اما حجاب ندارم." من گفتم خوب، اگر این تصمیم شماست، از شما حمایت می کنم و می توانیم به اسپانیا برویم.»
این زوج و پسر ۱۱ ماهه‌شان در اوایل ژانویه ۲۰۲۳ به اسپانیا رسیدند، مسیر مهاجرت آنها با توجه به وضعیت او به عنوان یک ورزشکار نخبه، آسان شد.
خادم می گوید: «شایعاتی شنیدم که این کار را برای گرفتن پناهندگی یا چیزی انجام دادم تا بتوانیم به اسپانیا بروم. به صراحت می‌گویم ما از هیچ بهانه سیاسی برای خروج و مهاجرت استفاده نکردیم زیرا به آن نیاز نداشتیم.»
خادم پنجمین زن استاد بزرگ شطرنج است که در سال‌های اخیر ایران را ترک می‌کند. تعدادی از آنها پس از بازی بدون حجاب در مسابقات بین‌المللی به خارج از کشور رفتند. با این حال، خروج خادم همزمان با جنبش اعتراضی ایرانیان انجام شد.
به گفته گروه فعالان حقوق بشر در ایران، مقامات در ایران به دنبال سرکوب تظاهرات، حداقل چهار نفر اعدام و بیش از ۱۹۵۰۰ نفر بازداشت شده‌اند. گفته می شود بیش از ۵۰۰ معترض کشته شده اند. مقامات ایرانی آمار رسمی در مورد کشته ها یا بازداشت ها ارائه نکرده اند.
نگرانی های امنیتی این زوج را مجبور کرده است که مکان دقیق خود در اسپانیا را مخفی نگه دارند. خادم تاکید کرد که به تنهایی تصمیم به کنار گذاشتن روسری گرفته است: «اگر نیاز به پاسخ‌دادن در این‌باره باشد، فکر می کنم این من باید باشم که باید جواب بدهم نه خانواده. تصمیمی که در آلماتی گرفتم یک تصمیم شخصی بود. بنابراین وقتی به ایران برگردم - که قطعا بر می‌گردم - پاسخ خواهم داد.»
همسر سارا گفت: «کاری که او انجام داد در بیشتر کشورها سیاسی تلقی نمی شود. اما در ایران همه چیز سیاسی است.»