کمپین فعالین بلوچ: بیش از یک سوم اعدامی‌های ایران بلوچ هستند
«کمپین فعالین بلوچ» در تازه‌ترین گزارش سالانه خود اعلام کرد بر اساس اطلاعات رسیده به این نهاد غیردولتی و حقوق بشری، در سال گذشته میلادی ۱۷۹ بلوچ در ایران اعدام شدند که بیش از یک سوم اعدام‌شدگان در این سال در ایران را تشکیل می‌دهند.
کمپین فعالین بلوچ در گزارش سالانه خود مربوط به سال ۲۰۲۲، نوشت که این میزان از اعدام در استان سیستان و بلوچستان در حالی است که به دلیل محدودیت‌هایی که از سوی حکومت ایران برای فعالان حقوق بشر اعمال می‌شود و ارگان‌های حقوق بشری از فعالیت در ایران محروم هستند و با در نظر گرفتن امنیتی بودن این استان، ممکن است شمار زیادی از گزارش‌ها به دست این مجموعه نرسیده باشد.
این گزارش شامل بخش‌های مختلفی از جمله حقوق کودکان، کارگران، زندانیان، احضار و بازداشت و کشته شدن سوخت‌بران مرزی و شلیک مستقیم گلوله از سوی نیروهای مسلح به سوی شهروندان است.
کمپین فعالین بلوچ تاکید کرده که تیراندازی ماموران و نیروهای مسلح به سوی شهروندان یکی از نگرانی‌های مردم و فعالان منطقه است و انتقادات و گلایه‌های مکرری در این زمینه از سوی نمایندگان بلوچ در مجلس شورای اسلامی و علما و معتمدان شده اما تاکنون نشانه‌های چندانی در بازبینی در این رفتارها صورت نگرفته است.
همچنین این سازمان درباره نقض حقوق کودکان نوشت که کودکان بلوچ هم از تبعیض مستثنی نیستند و همراه سایر کودکان اقلیت‌های اتنیکی علاوه بر کشته شدن با گلوله نیروهای مسلح، همچنان از حق آموزش به زبان مادری و حق تحصیل به خاطر نداشتن هویت محروم هستند.
این در حالی است که بر اساس ماده ۳۰ کنوانسیون حقوق کودک، «در کشورهایی که اقلیت‌های قومی و مذهبی یا اشخاص بومی زندگی می‌کنند، کودکی که متعلق به این اقلیت‌ها است باید همراه سایر اعضای گروهش از حق برخورداری از فرهنگ و تعلیم و انجام اعمال مذهبی خود یا زبان خویش برخوردار باشد.»
همچنین کمپین فعالین بلوچ درباره زندان‌های استان تاکید کرده که به خاطر شرایط آب و هوایی، دور بودن از مرکز کشور و دشواری رفت و آمد، معمولا سیستم قضایی کشور از زندان‌های سیستان و بلوچستان به عنوان تبعیدگاه استفاده می‌کند و علاوه بر اینها زندانیان از مشکلات مضاعفی چون نبود امکانات حداقلی رنج می‌برند که در این گزارش به شرح مشکلات زندانیان نیز پرداخته شده است.
همزمان کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان اعتراضات اعلام کرد که به دلیل تعداد بالای افراد بی‌شناسنامه در استان سیستان بلوچستان، تعداد بی‌شناسنامه‌ها در میان بازداشتی‌ها بالا است و این افراد به بهانه «غیرایرانی بودن» تهدید به اخراج از کشور می‌شوند.
کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان اعتراضات اعلام کرد توانسته هویت ۲۷۸ نفر از معترضان بازداشت‌شده از جمله ۴۷ کودک را احراز کند.
کمیته پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان اعتراضات همچنین گزارش داد که سیستان و بلوچستان بعد از تهران، کردستان و آذربایجان غربی بیشترین بازداشتی‌ها را از ابتدای اعتراضات داشته است.
این در حالی است که مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه، اعلام کرد که ۳۹۴ نفر از معترضان در زاهدان «با اخذ تعهدات» آزاد شدند.