دومین روز دادگاه تجدیدنظر حمید نوری؛ مستنداتی از جنایات و اعدام‌های ۶۷ به قاضی ارائه شد

روز پنج‌شنبه ۲۲ دی، دومین روز از دادگاه تجدیدنظر حمید نوری در استکهلم سوئد برگزار شد. دادیار سابق زندان گوهردشت و متهم به مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی در ایران در تابستان سال ۱۳۶۷، بیست و سوم تیر ماه امسال در دادگاه بدوی حکم حبس ابد گرفت که در سوئد برابر با ۲۵ سال حبس است.

در روز دوم دادگاه تجدید‌نظر که در حال حاضر برنامه ۱۳ جلسه آن اعلام شده است، کیفرخواست دادستان‌ها قرائت شد و مرور وقایع و مستندات تاریخی به آن جا رسید که آیت‌الله حسینعلی منتظری خطاب به «هیأت مرگ» می‌گوید: «جنایات شما، جنایت علیه بشریت است.»

هیأت مرگ کمیته‌ای بود که برای تصمیم‌گیری درباره زنده ماندن یا اعدام زندانیان سیاسی در سال ۶۷ بر اساس فتوای روح‌الله خمینی تشکیل شد و ابراهیم رئیسی هم یکی از اعضای آن در تهران و کرج بود.

دادستان‌های دادگاه حمید نوری در این جلسه همچنین مستنداتی شامل فیلم و صداها را به قاضی دادگاه ارائه دادند.

به گفته دادستان‌ها، این پرونده می‌توانست بیش از ۲۰۰ شاکی داشته باشد اما دادستانی آنانی را برای معرفی و شهادت به دادگاه انتخاب کرده‌ است که یا خودشان نزد هیأت مرگ در زندان گوهردشت رفته و از بازماندگان این جنایات‌ بوده‌اند یا از خانواده و نزدیکان افراد اعدام شده در سال ۶۷ به شمار می‌روند.

در جلسات روزهای بعدی قرار است ادامه کیفرخواست خوانده شود و وکیلان مشاور شاکیان و وکیلان مدافع متهم صحبت کنند.

پیش‌بینی می‌شود صدور رای نهایی دادگاه تجدیدنظر حدود یک سال زمان ببرد.

طبق برنامه‌ریزی‌ها قرار است در طی حدود شش ماه، قاضی دادگاه تجدیدنظر همراه با دستیارانش فیلم ۹۲ جلسه دادگاه بدوی حمید نوری را که منجر به حکم حبس ابد برای او شد، بازبینی کنند و اگر سوالی داشته باشند می‌توانند جلسه یا جلساتی علنی با حضور شاکیان و متهم برگزار کنند.

روز اول این دادگاه (۲۱ دی) با تنش‌آفرینی و اعتراضات حمید نوری آغاز شد و او به دلیل بر هم زدن نظم جلسه، در دو نوبت اخراج و به اتاق مجاور سالن دادگاه منتقل شد.

نوری در جلسه دادگاه روز چهارشنبه به صورت مرتب درباره منتقل نشدن به بند عمومی و عدم معاینه چشم‌پزشکی انتقاد کرد.

قاضی اما اعلام کرد که این موضوع ربطی به دادگاه ندارد و باید به وسیله وکیلان نوری با مقام‌های زندان مطرح شود.

او در حالی که چهار عینک طبی در دست داشت رو به قاضی می‌گفت باید به عینک طبی جدیدی دسترسی داشته باشد و بدون عینک جدید نمی‌تواند چیزی بنویسد.

در روز دوم اما او حتی گاهی برای یادداشت برداشتن، عینک خود را به چشم نمی‌زند.

پیش از این سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی و پسر حمید نوری مدعی «اعمال انواع شکنجه‌ها و عدم برخورداری از حقوق‌ اولیه یک متهم» در مورد این مقام امنیتی و قضایی سابق شده بودند.

مجید نوری مناسب نبودن عینک پدرش در زندان و قطع ارائه چای به او را از مصادیق شکنجه خوانده بود.

حمید نوری ۱۸ آبان ۹۸ به فرودگاه آرلاندا در استکهلم رسید و بلافاصله دستگیر شد اما همه وقایع مربوط به اعدام‌های سال ۶۷ و همچنین اتهام‌ها علیه خود را «نمایشنامه» و «داستان سرتاسر خیالی، توهمی و پوشالی، جعلی و غیرمستند» خواند.

دادگاه بدوی برای محاکمه او بیش از ۹ ماه زمان برد و بیش از ۵۰ شاکی و شاهد داشت که در نهایت رای آن تیر ماه امسال اعلام شد.

اتهاماتی که دادیار سابق زندان گوهردشت را در دادگاه بدوی با حکم سنگین حبس ابد، پرداخت غرامت به خانواده جان‌باختگان و زندانیان سیاسی سال ۶۷ و اخراج از سوئد پس از پایان مدت حبس مواجه کرد «جنایت جنگی» و «قتل عمد» بود.

دادگاه حمید نوری اولین مورد از محاکمه یک فرد به اتهام دست داشتن در اعدام‌های دسته‌جمعی سال ۱۳۶۷ است.

همچنین این اولین بار است که یک کارگزار قوه قضاییه جمهوری اسلامی، به اتهام مشارکت در اعدام‌ها، در یک کشور خارجی محاکمه می‌شود.