اعتراف وزیر خارجه جمهوری اسلامی به قرار دادن پهپاد در اختیار روسیه: قبل از جنگ اوکراین بود
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه ۱۴ آبان در حاشیه نشست هماهنگکنندگان ملی گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد در جمع خبرنگاران اذعان کرد ایران پهپادهایی در اختیار روسیه گذاشته است. او اما تعداد این پهپادها را معدود خواند.
حسین امیرعبداللهیان همچنین گفت که تهران پهپادها را «ماهها قبل و پیش از جنگ اوکراین» در اختیار روسیه قرار داده است.
برخی رسانهها این اظهارات وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را با تیتر «اذعان ایران به ارسال پهپاد به روسیه برای نخستین بار» مخابره کردند و این در حالی است که او پیش از این و در تاریخ سوم آبان ماه گفته بود اگر ثابت شود ارتش روسیه در حملات خود به اوکراین از پهپادهای ایرانی استفاده کرده، مقامهای جمهوری اسلامی در این زمینه «بیتفاوت» نخواهند بود. گفتههایی به این معنا که تهران پهپاد در اختیار مسکو گذاشته اما نه برای استفاده در جنگ اوکراین.
امیرعبداللهیان در صحبتهای تازه خود مناسبات ایران و روسیه را «بر اساس اصول همسایگی و منافع دو جانبه» خواند و درباره خبرهای منتشر شده از سوی مقامات و رسانههای غربی در مورد ارسال پهپاد و موشک از سوی ایران به روسیه و اینکه تهران این ابزارها را در اختیار مسکو قرار داده است، گفت: «اظهارات آنها در مورد بخش موشکی کاملا غلط است و بخش پهپاد درست است.»
این موضعگیری در حالی است که بسیاری از مقامهای جمهوری اسلامی ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه را به کلی منکر شدند و از اساس تکذیب کردند.
امیرعبداللهیان اما با اشاره به موضع ایران در ارتباط با جنگ روسیه و اوکراین، بار دیگر اعلام کرد که جمهوری اسلامی یک طرف جنگ در اوکراین نیست و این موضوع به مقامهای اوکراین نیز اعلام شده است:
«به مقامات اوکراین تاکید کردهایم اگر مستنداتی در مورد استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین توسط روسیه وجود دارد در اختیار ما قرار بدهند.»
او مدعی شد که دو هفته پیش و در همین چارچوب، هیات دفاعی جمهوری اسلامی برای بررسی این موضوع و برگزار کردن یک نشست مشترک با اوکراینیها به یک کشور اروپایی رفته است اما طرف اوکراینی در دقیقه ۹۰ در جلسه حاضر نشده است.
امیرعبداللهیان علت این امر را فشار آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی به خصوص آلمان دانست: «آنها به طرف اوکراینی گفته بودند ما میخواهیم ایران را به خاطر موضوع پهپادها تحریم کنیم و حالا شما میخواهید در یک نشست مشترک با ایرانیها حضور پیدا کنید و با آنها قهوه بخورید؟»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که پس از این ماجرا با وزیر خارجه اوکراین به صورت تلفنی گفتوگو کرده است: «بار دیگر در این گفتوگوی تلفنی تاکید کردیم اگر طرف اوکراینی مستنداتی مبنی بر استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین توسط روسیه دارد به ما ارائه کند و در این زمینه توافق کردیم که آنها مستنداتشان را در اختیار ما بگذارند و قرار است چنانچه طرف اوکراینی بر عهدش پایبند بماند، طی روزهای آینده بتوانیم این موضوع را بررسی کنیم و مستندات آنها مورد توجه ماست.»
امیرعبداللهیان بار دیگر این موضع را تکرار کرد که: «اگر برای ما ثابت شود روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین استفاده کرده است، ما نسبت به این مساله بیتفاوت نخواهیم بود.»
او گفت که موضع جمهوری اسلامی توقف جنگ، بازگشت طرفین به مذاکره و بازگشت آوارگان به خانههایشان است و مدعی شد که تهران در این مسیر کوششهای زیادی کرده و به تلاشهایش برای توقف جنگ در اوکراین ادامه خواهد داد.
ساعاتی پیش از این اظهارات اما آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، اعلام کرد «به دلیل حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ اوکراین»، واشینگتن تحریمهای بیشتری را علیه تهران اعمال خواهد کرد.
بلینکن در یک نشست خبری در حاشیه نشست وزیران امور خارجه گروه ۷ (هفت کشور صنعتی جهان) در شهر مونستر آلمان گفت: «پهپادهایی که ایران به روسیه داده شهروندان غیرنظامی اوکراین را میکشند و زیرساختهای غیرنظامی این کشور را تخریب میکنند.»
او در ادامه گفت: «پرسنل نظامی ایران نیز در کریمه به روسیه در انجام این حملههای وحشیانه کمک میکنند.»
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز پیش از این با اشاره به مدارک موجود درباره اقدام جمهوری اسلامی در فروش پهپاد به روسیه و به کار گرفته شدن این پهپادها علیه غیرنظامیان اوکراینی گفت: «رهبران ایران احتمالا فکر میکردند میتوانند از کمک مخفیانه به تجاوزات وحشیانه روسیه فرار کنند اما نتوانستند.»
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، دوم آبان در کنفرانسی با اعلام این که روسیه دو هزار پهپاد به ایران سفارش داده، گفت: «صدای چندشآور پهپادهای ایرانی هر شب در آسمان ما شنیده میشود.»
وزارت دفاع اوکراین هم پیش از این اعلام کرده بود جمهوری اسلامی در حال برنامهریزی برای ارسال ۲۰۰ پهپاد جنگی از جمله آرش-۲، شاهد-۱۳۶ و مهاجر-۶ به روسیه است.
به گفته وزارت دفاع اوکراین، این پهپادهای ایرانی در حالت جدا شده ارسال و پس از ورود به روسیه، نصب و رنگآمیزی شده و علامتهای روسی روی آنها نصب میشود.
ارسال پهپادهای جدید ایرانی به روسیه در حالی است که از وقتی روسها برای اولین بار از این پهپادها علیه اوکراین استفاده کردند، نیروهای دفاع هوایی اوکراین اعلام کردند بیش از ۳۰۰ پهپاد از این نوع را سرنگون کردهاند.
با این حال دهها پهپاد هم به اهداف خود در اوکراین اصابت کرده و به زیرساختهای انرژی حیاتی این کشور صدمه زدهاند و در مواردی موجب کشته شدن غیرنظامیان شدهاند.
از سوی دیگر، مقامهای ارشد آمریکا نسبت به احتمال انتقال موشکهای زمین به زمین و سایر تسلیحات پیشرفته ایران به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین هشدار دادهاند.