افزایش تهدیدها و فشارها علیه سینماگران امضاکننده بیانیه «تفنگت را زمین بگذار»
پس از آن که جمعی از سینماگران ایران در بیانیه‌ای با عنوان «تفنگت را زمین بگذار» با اشاره به اعتراضات آبادان و دیگر اعتراضات، از نیروهای نظامی عامل سرکوب مردم خواستند سلاح‌های خود را زمین بگذارند، گزارش‌ها حاکی از افزایش تهدیدها و فشارها علیه این سینماگران است.
محمد رسول‌اف، مستندساز ایرانی و یکی از امضاکنندگان این بیانیه، روز سه‌شنبه ۱۰ خرداد در حساب اینستاگرام خود نوشت: «ساعاتی پس از انتشار بیانیه تفنگت را زمین بگذار تماس‌های گسترده از نهادهای مختلف با امضاکنندگان این بیانیه آغاز شده و فشار برای پس گرفتن امضاها یا مصاحبه با خبرگزاری‌ها برای بی‌اعتبار کردن بیانیه با شدت تمام ادامه دارد.»
رسول‌اف در ادامه نوشت: «برخی از امضاکنندگان را از دستگیری ترسانده‌اند و به برخی گفته‌اند دیگر نمی‌توانید کار کنید. این وضعیت آزادی بیان در جمهوری اسلامی است. عده‌ای فکر می‌کنند سینما سربازخانه است و می‌خواهند با نظامی‌گری صدای سینماگران علیه خشونت را ساکت کنند.»
در واکنش به این بیانیه، سایت سینما پرس، وابسته به نهادهای حکومتی، در نامه‌ای به قلم «یک منبع آگاه» که به نظر می‌رسد یک منبع امنیتی باشد، بیانیه را به «ایران اینترنشنال» نسبت داد، «عواقب قانونی امضای آن» را به سینماگران امضاکننده متذکر شد، آنان را در ردیف «محارب» قرار داد و نوشت: «سینماگران باقی مانده می‌توانند امضای خود را پس بگیرند.»
در این «تهدیدنامه»، نویسنده ضمن هشدار دادن به امضاکنندگان نوشت: «[ابتدا] به نظر می‌رسید [این] بیانیه جعلی است و نمی‌تواند از سوی برخی از امضاکنندگان با دانش و فرهیخته کشور صادر شده باشد! متأسفانه پس از گذشت ساعتی مشخص شد بیانیه‌ای که با هشتک "تفنگت را زمین بگذار" تنظیم شده است، صحت دارد.»
نویسنده این نامه به ماده ۵۰۴ قانون مجازات اسلامی اشاره کرد و عین آن را منتشر کرد: «هر کس نیروهای رزمنده یا اشخاصی را که به نحوی در خدمت نیروهای مسلح هستند تحریک مؤثر به عصیان، فرار، تسلیم یا عدم اجرای وظایف نظامی کند، در صورتی که قصد براندازی حکومت یا شکست نیروهای خودی در مقابل "دشمن" را داشته باشد، محارب محسوب می‌شود، والا چنانچه اقدامات وی مؤثر واقع شود، به حبس از دو تا ۱۰ سال و در غیر این صورت به شش ماه تا سه سال حبس محکوم می‌شود.»
بر اساس این تهدید، مراجع قضایی می‌توانند با تک‌تک امضاکنندگان این بیانیه «برخورد قانونی» کنند که می‌تواند دست‌کم از شش ماه تا سه سال حبس باشد. بیانیه همچنین «مصداق بارز تشویش افکار عمومی» خوانده شد.
در جمله پایانی این نامه، نویسنده ضمن معرفی خود به عنوان «حقیر»، تنها دلایل نوشتن آن را «وظیفه شخصی، علاقه به اهالی سینما و از سر خیرخواهی برای عزیزان امضاکننده بیانیه» عنوان کرد.
علاوه بر رسول‌اف، سینماگرانی چون فرشته صدر عرفایی، سامان سالور، علی مصفا، مجتبی میرتهماسب، تهمینه میلانی، حسن برزیده، جعفر پناهی، پوران درخشنده، مجید برزگر، رضا درمیشیان و کتایون ریاحی از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
نویسندگان این بیانیه اعلام کردند که «فوج خروشان مردم ستم‌دیده از جای جای ایران فریاد همراهی و همدلی با مردم دردمند آبان سر داده‌اند.»
این سینماگران در این بیانیه تأکید کردند: «اکنون که خشم عمومی از فساد، دزدی، ناکارآمدی، سرکوب و خفقان، امواج هم‌بسته‌ای از اعتراضات مردمی را به دنبال داشته است، از همه افرادی که در یگان‌های نظامی تبدیل به عامل سرکوب مردم شده‌اند می خواهیم سلاح‌های خود را بر زمین گذاشته به آغوش ملت بازگردند.»
شامگاه دوشنبه نهم خرداد، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بدون اشاره مستقیم به این بیانیه، سینماگران را تهدید کرد و گفت: «با کسانی که بخواهند با بیانیه‌های بی‌ارزش و سخنان توهمی در مقابل پاسداران و نگهبانان امنیت کشور قرار بگیرند برخورد خواهیم کرد».
پس از این تهدید وزیر ارشاد، خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، اعلام کرد رهبر قنبری، کارگردان سینما، امضای خود را از پای این بیانیه برداشته و گفته است: «وطن و حفظ انسجام و امنیت آن خط قرمز مشترک همه ماست.»
این خبرگزاری پیشتر نوشته بود داریوش یاری، مستندساز و کارگردان سریال‌های تلویزیونی هم امضایش در پای این بیانیه را «قبول ندارد.»
همچنین خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، روز سه‌شنبه در مطلبی مدعی شد چند تن از کارگردانان امضاکننده بیانیه سینماگران درباره حادثه متروپل، «نسبت به بخش‌هایی از متن این بیانیه که سویه‌های سیاسی و امنیتی دارد، معترض‌اند.»
در حالی که موج جدید اعتراضات ضدحکومتی پس از ریزش ساختمان متروپل در آبادان به راه افتاده و همچنان ادامه دارد، در روزهای اخیر تعدادی از هنرمندان ایرانی از جمله هنرمندانی که در جشنواره کن حضور داشتند، با مردم آبادان ابراز همدردی کردند.
علاوه بر تهدید و فشارها علیه سینماگران امضاکننده بیانیه «تفنگت را زمین بگذار»، موج دیگری از فشارها علیه همه سینماگران مستقل به ویژه پس از برگزاری جشنواره فیلم کن به راه افتاده است.
مهدی گیوه‌کی، مدیرمسئول روزنامه جام جم، روز سه‌شنبه در یادداشتی نوشت: «اتفاقات کن اولین آزمون جدی فرهنگی دولت سیزدهم است که نشان خواهد داد دولت در برابر این ماجراها چه واکنشی خواهد داشت و آیا عزمی جدی برای پاک‌سازی عرصه فرهنگ و هنر از نفوذی‌های سفارت‌خانه‌های اروپایی دارد یا خیر؟»