از آبله میمون چه می‌دانیم؟
شماری از موارد ابتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون در بریتانیا، پرتغال، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، آلمان، سوئد، آمریکا و استرالیا به ثبت رسیده است.
شیوع این بیماری، بار دیگر زنگ هشدار درباره سرایت بیماری‌های ویروسی را به صدا درآورده است.
آبله میمون از راه تماس نزدیک پخش می‌شود و آن‌طور که از نام آن برمی‌آید، نخستین بار در میمون‌ها مشاهده شد. بیشتر موارد ابتلا به آبله میمون در غرب و مرکز آفریقا اتفاق می‌افتد و تنها گاه‌گاه در مناطق دیگر جهان نیز گزارش شده است.
آبله میمون؛ بیماری «بسیار نامعمول» در خارج از آفریقا
آبله میمون یک بیماری ویروسی است با نشانه‌هایی همچون تب و بثورات پوستی جوش‌مانند. این بیماری معمولا خفیف است اما دو سویه دارد: یکی سویه کنگو که موجب وخامت حال فرد مبتلا می‌شود و با ۱۰ درصد احتمال مرگ همراه است. دیگری سویه غرب آفریقا که نرخ مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به آن حدود یک درصد است.
مواردی که در بریتانیا و استرالیا گزارش شده است ناشی از ابتلا به همین سویه دوم است ولی باقی کشورها اطلاعاتی از نوع سویه‌ای که مبتلایان درگیر آن شده‌اند، منتشر نکرده‌اند.
بنا بر اطلاعات منتشر شده بر روی آژانس امنیت سلامت بریتانیا، نشانه‌های اولیه ابتلا به آبله میمون شامل تب، سردرد، درد عضلات و ورم غدد لنفاوی به همراه تب و لرز و خستگی مفرط است.
بثورات پوستی جوش‌مانند ابتدا بر روی صورت ظاهر می‌شود و سپس باقی نقاط بدن، از جمله اندام‌های جنسی را درگیر می‌کند. این جوش‌ها سپس مراحل مختلفی را از سر می‌گذرانند و شبیه جوش‌های آبله‌مرغان و یا سیفلیس‌اند. سپس جوش به تدریج بهبود می‌یابد و پوست روی آن پس از خشک شدن می‌افتد.
بیمار چندین هفته پس از ابتلا به آبله میمون، بهبود پیدا می‌کند.
جیمی ویت‌وورث، استاد سلامت بین‌الملل در دانشگاه بهداشت و طب گرمسیری لندن، شیوع این بیماری را «بسیار نامعمول» توصیف کرد و با توجه به تاریخچه این بیماری گفت که پیش‌تر موارد انگشت‌شماری از این بیماری خارج از حوزه شیوع آن در غرب و مرکز آفریقا مشاهده شده بوده.
تاکنون ۲۰ مورد ابتلا در بریتانیا گزارش شده است، پرتغال پنج مورد ابتلای قطعی ثبت کرده است و اسپانیا هم ۲۳ مورد مشکوک به ابتلا را مورد آزمایش قرار داده است.
پرتغال و اسپانیا پیش‌تر هرگز موردی از ابتلا به آبله میمون گزارش نکرده بودند.
اولین مورد ابتلا به آبله میمون در بریتانیا نیز در سال ۲۰۱۸ ثبت شده بود و بیمار در سفری به نیجریه به این بیماری مبتلا شده بود.
ایالات متحده هم از یک مورد ابتلا به آبله میمون خبر داده است. این مورد ابتلا اخیرا سفری به کانادا داشته.
در بعضی موارد، بیمار اخیرا به آفریقا سفر کرده بوده است اما این درباره تمامی موارد ابتلا که ثبت و گزارش شده‌اند صادق نیست. از دو مورد شناسایی‌شده در استرالیا، یک مورد مردی بوده که اخیرا از سفری از اروپا برگشته و دیگری هم مردی بوده که اخیرا در بریتانیا حضور داشته است.
آبله میمون چگونه سرایت می‌یابد؟
ویروس آبله میمون از طریق تماس نزدیک منتقل می‌شود و اغلب در حیوانات و کمتر در میان انسان‌ها گزارش شده است. این بیماری نخستین بار در سال ۱۹۵۸ در بین میمون‌ها مشاهده شد؛ گرچه به نظر می‌رسد اکنون میزبان اصلی این ویروس، جوندگان باشند.
در میان انسان‌ها، این بیماری از راه قطرات تنفسی شیوع می‌یابد.
بنا بر اطلاعات سازمان کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا، قطرات تنفسی نمی‌توانند تا شعاع زیادی پخش شوند و ابتلا به آبله میمون، نیازمند تماس رو در روی طولانی‌مدت است.
راه دیگر سرایت در انسان‌ها، از طریق ترشحات بدن یا سرایت از طریق ترشحات زخم یا تماس غیرمستقیم با این ترشحات، مثلا از طریق لباس و ملحفه آلوده است.
سرایت آبله میمون این بار متخصصان در این حوزه را متعجب کرده است چرا که تقریبا نیمی از مواردی که در بریتانیا گزارش شده، با یکدیگر مرتبط نیستند.
یک مورد که حدود دو هفته پیش گزارش شد، اخیرا به نیجریه سفر کرده بود. به همین دلیل کارشناسان هشدار داده‌اند اگر موارد ابتلا گزارش نشوند، ممکن است آبله میمون هر چه بیشتر سرایت پیدا کند.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، دانشمندان در حال انجام توالی‌بندی ژنومی‌اند تا ببینند که آیا این ویروس‌ها در این موارد به هم مرتبطند یا نه.
چرا آبله میمون در این زمان سرایت پیدا کرده است؟
یکی از دلایل احتمالی سرایت آبله میمون، شمار بالای مسافرت‌ها در پی لغو محدودیت‌های مرتبط با سفر است که در زمان همه‌گیری کووید-۱۹ اعمال شده بود.
بنا بر نظریه دکتر ویت‌وورث، دلیل مشاهده موارد ابتلا به این بیماری در خارج از غرب و مرکز آفریقا، از سر گرفته شدن مسافرت در جهان است.
آبله میمون به دلیل اینکه در خانواده آبله قرار دارد، ویروس‌شناسان را نگران کرده است. گرچه آبله میمون، خفیف‌تر از باقی انواع آن است.
بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، بیماری آبله سال ۱۹۸۰ با واکسیناسیون ریشه‌کن شد و واکسن آن هم کم‌کم از دور خارج شد اما واکسن آبله در برابر ابتلا به آبله میمون هم مصونیت می‌دهد.
واکسیناسیون آبله تا ۸۵ درصد از ابتلا به آبله میمون و در صورت سرایت آن، از ایجاد وخامت بیماری ناشی از ابتلا جلوگیری می‌کند. گزارش‌ها حاکی از آن است که بریتانیا واکسیناسیون آبله را برای کادر بهداشت و درمان این کشور آغاز کرده است؛ گرچه مشخص نیست چه تعداد تاکنون واکسینه شده‌اند.
بنا بر دیگر گزارش‌ها، اسپانیا نیز به دنبال خرید واکسن آبله است.
به باور یک اپیدمی‌شناس، کم‌کار شدن کارزارهای مقابله با آبله به افزایش شیوع در موارد آبله میمون در مناطقی که این بیماری بومی آن مناطق است منجر شده.
اپیدمی‌شناسان بررسی اضطراری موارد جدید را ضروری دانسته‌اند تا مشخص شود که آیا ویروس راه جدیدی برای سرایت پیدا کرده است یا در خود ویروس تغییری به وجود آمده است یا نه.
کارشناسان از مردم خواستند درباره سرایت این بیماری دچار وحشت نشوند.
ویت‌وورث گفت که آبله میمون مانند کووید-۱۹ سرایت پیدا نخواهد کرد اما تأکید کرد که شیوع این بیماری، شیوعی جدی، و این بیماری، مریضی‌ای جدی است که باید جدی گرفته شود.
آیا آبله میمون از راه تماس جنسی منتقل می‌شود؟
بنا بر گزارش آژانس امنیت سلامت بریتانیا، موارد ثبت‌شده اخیر آبله میمون اغلب در میان مردان همجنسگرا و دوجنسگرا رخ داده است.
دکتر مایکل هد، از پژوهشگران دانشگاه سلامت جهانی ساوثهمپتون بریتانیا گفت که موارد اخیر از ابتلا به این بیماری ممکن است اولین موارد از سرایت آن از راه تماس جنسی باشد ولی چنین موردی تأیید شده نیست.
او تأکید کرد که در هر موردی، آنچه مهم است تماس نزدیک است.
دکتر هد افزود شواهدی مبنی بر اینکه آبله میمون، مانند ویروس اچ‌آی‌وی، عامل بیماری ایدز، از راه رابطه جنسی منتقل شود وجود ندارد.
او گفت تماس نزدیک از جمله تماس طولانی پوستی در حین رابطه جنسی است که ممکن است عامل اصلی در انتقال آبله میمون باشد.
آژانس امنیت سلامت بریتانیا از مردان همجنسگرا و دوجنسگرا خواسته است تا بدن خود را برای بثورات جلدی نامعمول، به ویژه در ناحیه اندام جنسی وارسی کنند. بنا بر پیشنهاد این نهاد، اگر فردی مشکوک به ابتلا به این بیماری است، بهتر است پیش از مراجعه به مراکز بهداشت و درمان، این مراکز را از چنین موضوعی مطلع کند.
