آیا ارتش کی‌یف قدم به خاک روسیه می‌گذارد؟
نیروهای اوکراین در عقب راندن سربازان روس تا مرز روسیه پیش رفته‌اند و همین سبب شده جهان سوالی مهم از خود بپرسد. پرسش این است که آیا ارتش اوکراین وارد خاک روسیه خواهد شد؟
نشریه فوربس به پاسخ به همین سوال پرداخته و نوشته قدم نهادن سربازان اوکراینی بر خاک روسیه ممکن است موجب منحرف شدن نیروهای روسیه از حملات اصلی‌شان در جنوب اوکراین، شرمساری دولت روسیه و تقویت روحیه اوکراین شود. چنین اقدامی همچنین «انتقام شیرین» در نبردی خواهد بود که تقریبا تمام بهای آن را قلمرو اوکراین پرداخته است.
با وجود این، به نوشته فوربس، قدم گذاشتن نیروهای اوکراین بر خاک روسیه خطایی فاحش خواهد بود که موجب هدر رفتن نیروی نظامی اوکراین و تحریک مسکو برای استفاده از سلاح شیمیایی و هسته‌ای می‌شود و توجیه مسکو درباره اینکه حمله به اوکراین، دفاع روسیه از خودش بوده است را تقویت می‌کند. از آن مهم‌تر، خطر محرومیت اوکراین از حمایت کشورهای غربی را به دنبال دارد. غرب به‌دنبال افزایش تنش و به راه انداختن جنگ جهانی سوم نیست.
تا بدین مرحله از جنگ، نشانه‌ای از اینکه اوکراین حمله سربازانش به روسیه را در نظر گرفته باشد، وجود ندارد. با وجود این، در نبردی مانند جنگ اوکراین که واقعیت آنچه می‌گذرد بارها و بارها مخالف با پیش‌بینی متخصصان نظامی از آب درآمده است، هر چیزی ممکن است.
به‌گزارش اوکراین، ضدحمله این کشور در شهر خارکیف، واقع در شمال‌شرق اوکراین، تا مرز روسیه پیش رفته است. وزارت دفاع اوکراین اخیرا ویدیویی منتشر کرده که سربازان اوکراینی را با حالتی پیروزمندانه در کنار یک علامت‌گذاری مرزی با روسیه که به رنگ زرد و آبی پرچم اوکراین درآمده است، نشان می‌دهد.
این ویدیو، نتیجه ضدحمله‌ای است که نیروهای روسیه را از یک‌قدمی خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین، به عقب راند. مرز اوکراین-روسیه تنها ۲۶ کیلومتر با شهر خارکیف اوکراین، و شهر بلگورود روسیه تنها ۵۰ کیلومتر از شمال شرق خارکیف فاصله دارد.
نخستین مرحله حمله روسیه به اوکراین، به‌قصد اشغال دو شهر کی‌یف، پایتخت و خارکیف صورت گرفت. اما به گزارش فوربس، مقاومت سرسختانه نیروهای اوکراینی و تاکتیک ضعیف و لجستیک اشتباه روسیه، نقشه این کشور را نقش بر آب کرد. مسکو پس از آن، برنامه حملاتش را از شمال اوکراین به جنوب این کشور متمرکز کرد که هدف از آن تصرف تمام منطقه دونباس و ساحل دریای سیاه، از جمله بنادر خرسون و ماریوپل بود.
چرخش روسیه به سمت جنوب اوکراین با موفقیتی جزئی و به‌قیمت تضعیف نیروهای این کشور در شمال همراه بوده است؛ سربازان روسیه در شمال، کم‌کم تحت‌فشار از اطراف خارکیف عقب نشستند. بنا بر تخمین نیروهای اطلاعاتی بریتانیا، روسیه تاکنون یک‌سوم نیروهای زمینی اعزامی برای جنگ اوکراین را از دست داده است. نشانه‌هایی مبنی بر آن وجود دارد که آرایش صف اول سربازان روسیه آنچنان تحلیل‌رفته است که نیروهایی سراسیمه چینش و به نبرد فرستاده می‌شوند.
با وجود تمامی این مسائل، طبق گزارش فوربس، بسیاری متخصصان نظامی غربی بر این باورند که حمله به قلمرو روسیه برای اوکراین فاجعه به بار خواهد آورد.
اول اینکه از چنین اقدامی، هیچ منفعت نظامی جز ترتیب دادن یک حمله نظامی نمادین علیه روسیه حاصل نمی‌شود. ارتش اوکراین در این جنگ عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته است و عملکرد روسیه هم بد بوده است؛ با تمامی اینها، حقیقت این است که اوکراین توان مقابله با شمار نیروهای روسیه و برخی تسلیحاتش را ندارد. ارتش اوکراین آنقدر قوی نیست که در آن واحد هم از منطقه دونباس، در شرق اوکراین و دریای سیاه دفاع کند و هم با حمله به خاک روسیه، به این کشور فشار مضاعف وارد کند.
یک سرهنگ بازنشسته ارتش آمریکا و متخصص در زمینه لجستیک ارتش روسیه در مصاحبه با فوربس گفت اگر اوکراین وارد شهر بلگورود روسیه شود، جبهه‌های جنگ با روسیه را گسترش خواهد داد که این خود احتمال ضدحملات روسی و محاصره احتمالی نیروهای اوکراین را در پی خواهد داشت؛ که این گرچه به ایجاد تاخیر در رسیدن روسیه به اهدافش خواهد انجامید اما همچنین موجب بر هم خوردن آرایش جنگی مهم ارتش اوکراین می‌شود.
حمله اوکراین به روسیه آسیب چندانی به اقدامات جنگی روسیه نیز وارد نخواهد کرد. میک رایان، یک ژنرال بازنشسته استرالیایی در مصاحبه با نشریه فوربس گفت ورود اوکراین به خاک روسیه را از نظر نظامی، فایده اندک‌ی دارد. رایان افزود که روسیه کشوری پهناور، با زیرساخت شبکه وسیع نظامی است و تهاجم مختصر نیروهای اوکراین، تقریبا هیچ تاثیر نظامی نخواهد داشت.
راهبرد موثرتر برای ارتش اوکراین در حوالی خارکیف، چرخش به سمت جنوب و اقدام به محاصره و منزوی کردن سربازان روس در اطراف شهر ایزیوم، در حدود ۱۳۰ کیلومتری جنوب شرق خارکیف خواهد بود.
به‌باور استیون هورل، پژوهشگر سیاسی اتاق فکر «تحلیل سیاست اروپایی» در واشینگتن، ارتش اوکراین هنگامی که نیروهای دشمن را به داخل مرزهای روسیه به عقب براند به هدف «محلی» خود دست یافته است. او در مصاحبه با فوربس گفت که بهتر است انرژی اوکراین صرف حمله به نیروهای روس داخل اوکراین شود.
هورل تاکید کرد که ارتش اوکراین با محاصره نیروهای روس قادر به آزادسازی دونباس خواهد بود و نه با تغییر جهت دادن و قدم گذاشتن به خاک روسیه در آن سوی مرز. او هدف اوکراین را بیرون راندن سربازان روس، نه خجالت دادن پوتین، عنوان کرد.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، تا همین جای جنگ هم با عملکرد ارتش این کشور دچار شرمساری شده است. او همچنین از تحریک احساس اشتیاق به جنگ در میان مردم روسیه و ارتش بازمانده و به نظر می‌رسد که به‌شکلی «جبری» به سرنوشت روسیه تن داده باشد. اما حمله هر نیروی خارجی به روسیه، برای کشوری که حملات چنگیز خان مغول، ناپلئون و هیتلر را از سر گذرانده ، موضوعی جدی خواهد بود. پروپاگانداگران پوتین از هیچ‌گونه بهره‌برداری از تصاویر پرچم افراشته اوکراین در شهری کوچک در روسیه، دریغ نخواهند کرد.
در مقابل، هدف حمله قرار دادن اهداف در روسیه با استفاده از سلاح‌های دوربرد و آتش توپخانه، تجهیزات جنگی هوایی و پهپاد، ممکن است آنچنان تحریک‌آمیز نباشد. روسیه اخیرا ادعا کرد که بالگردهای اوکراین مخازن سوخت این کشور در بلگورود را در ماه آوریل هدف حمله قرار داده است؛ ادعایی که اوکراین آن را رد کرد.
اوکراین در پی خریداری پهپاد «ام‌کیو-۹ ریپر» ایالات متحده است که می‌تواند تا مسافتی تا مسکو، پایتخت روسیه، را هدف بگیرد. استیون هورل بر این باور است که نیروهای روس داخل اوکراین، اهدافی‌اند که ارتش اوکراین باید بر آنها معطوف باشد و برای بیرون راندن سربازان مسکو، کی‌یف باید به‌جای اتکا به نیروهای زمینی‌اش به «حملات عمیق» متوسل شود.
در نهایت، هرگونه تصمیم اوکراین برای حمله به خاک روسیه باید یک عامل را پیش از هر عامل دیگر در نظر بگیرد؛ اینکه چنین اقدامی، در غرب چه واکنشی به دنبال خواهد داشت. اوکراین بدون انبوه کمک نظامی و حمایت سیاسی آمریکا، بریتانیا و اعضای ناتو جان به در نمی‌برد و نخواهد برد.
به نوشته فوربس، غرب بین حمایت از اوکراین و احتمال ایجاد افزایش تنش با روسیه، خط پررنگی کشیده است. روسیه بزرگ‌ترین زرادخانه هسته‌ای جهان را دارد و برای مثال، می‌تواند با حمله به مسیر تدارکات نظامی اوکراین در لهستان، موجب پخش شدن جنگ شود.
میک رایان می‌گوید که ارتش اوکراین همین حالا نیز ثابت کرده از ارتش روسیه بهتر فکر می‌کند، بهتر می‌جنگد و می‌تواند آنها را شکست بدهد و نیازی به قدم گذاشتن به داخل خاک روسیه برای اثبات دوباره توانایی‌هایش نخواهد داشت.
