پایان مذاکرات استانبول: اوکراین پیشنهاد موضع بی‌طرف داد، روسیه درگیری‌ها را کاهش می‌دهد

در پایان مذاکرات استانبول اعلام شد که روسیه پیشنهاد داده عملیات نظامی در اطراف کی‌یف و چرنیهیف را کاهش عمده بدهد و اوکراین نیز پیشنهاد کرده به شرط دریافت تضمین، موضع بی‌طرفی را اتخاذ کند.

مذاکرات حضوری هیات‌های اوکراین و روسیه روز سه‌شنبه نهم فروردین در استانبول برگزار شد و به نوشته رویترز، پس از آن اوکراین نسبت به روسیه جزییات بیشتری از پیشنهادهایش را در اختیار رسانه‌ها گذاشت.

پس از مذاکرات الکساندر فومین، معاون وزیر دفاع روسیه، گفت مسکو «برای افزایش اعتماد دوجانبه و ایجاد شرایطی برای مذاکرات بعدی» تصمیم گرفته فعالیت‌های نظامی در اطراف کی‌یف و چرینیهیف را کاهش عمده بدهد.

مذاکره‌کنندگان اوکراینی نیز گفتند پیشنهادهایی را مطرح کرده‌اند که بر اساس آنها، اوکراین توافق می‌کند به ائتلاف‌ها نپیوندد و میزبان پایگاه‌های نیروهای خارجی نشود، اما در ازای آن، امنیت این کشور باید تحت شرایطی مشابه با شرایط ماده پنج ناتو تضمین شود.

بر اساس ماده پنجم پیمان نظامی ناتو، حمله به یک یا چند عضو این پیمان حمله علیه تمامی اعضا تلقی می‌شود و ناتو باید اقدام لازم «از جمله استفاده از نیروی مسلح» را برای مقابله با آن انجام دهد.

اوکراین گفته است اسرائیل و سه عضو ناتو، شامل کانادا، لهستان و ترکیه، می‌توانند به ارائه چنین تضمین‌هایی کمک کنند. روسیه، آمریکا، بریتانیا، آلمان و ایتالیا نیز می‌توانند چنین تضمین‌هایی را فراهم کنند.

مذاکره‌کنندگان اوکراینی همچنین به خبرنگاران در استانبول گفتند یک دوره مشورتی پانزده ساله درباره وضعیت شبه‌جزیره کریمه نیز جزو پیشنهادیهایشان بود که در صورت آتش‌بس کامل می‌تواند اجرایی شود.

همچنین به گفته آنان، تصمیم‌گیری درباره وضعیت جنوب دونباس نیز که روسیه خواستار واگذاری آن منطقه به جدایی‌طلبان است به نشست روسای جمهور دو کشور واگذار شد. هر توافق صلح نیز باید در اوکراین به همه‌پرسی گذاشته شود.

ولادیمیر مدینسکی، مذاکره‌کننده ارشد روسیه، گفت پیشنهادهای اوکراین بررسی خواهد شد و در مورد آنها به ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه گزارش داده می‌شود.

مذاکره هیات‌های روسیه و اوکراین روز سه‌شنبه در حالی در استانبول برگزار شد که هیات‌های دو طرف پس از بی‌نتیجه ماندن دیدار وزیران خارجه دو کشور در آنتالیا نشستی حضوری نداشتند و در این سه هفته تنها چند مذاکره از طریق ویدئوکنفرانس برگزار کرده بودند.

پیش از آغاز مذاکرات روز سه‌شنبه رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه با تاکید بر اینکه زمان آن فرارسیده مذاکرات به نتایج مشخص برسد گفت ادامه درگیری‌ها در اوکراین «به نفع هیچ کسی نیست».

اردوغان در سخنرانی‌اش مقابل هیات‌های روسیه و اوکراین که از تلویزیون ترکیه نیز پخش می‌شد گفت: «بر عهده طرفین است که این فاجعه را متوقف کنند. ما فکر می‌کنیم اکنون وارد دوره‌ای شده‌ایم که نتایج ملموس از مذاکرات مورد نیاز است.»

دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، روز دوشنبه گفته بود اولویت اول اوکراین در این دور از مذاکرات، توافق بر سر آتش‌بس است، اما یک مقام ارشد آمریکا اعلام کرد به نظر نمی‌رسد پوتین آماده توافق برای پایان دادن به جنگ باشد.

تهاجم روسیه به اوکراین در حالی وارد دومین ماه شده است که بنابر ارزیابی کشورهای غربی، نیروهای روسیه به دلیل مقاومت غافلگیرکننده نیروهای اوکراین و همچنین مشکلات لجستیکی به اهدافی که گمان می‌کردند نرسیدند و در بسیاری از جبهه‌ها زمینگیر شدند.