جنگ اوکراین و مرگ غیرنظامیان، روسیه و بازسازی خونین جنگ سوریه
جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، ولادیمیر پوتین، همتای روس خود را برای اقدامات ارتش این کشور در اوکراین «جنایتکار جنگی» و «قصاب» خوانده است. اظهارات بایدن پس از آنکه ارتش روسیه یک بیمارستان زنان و زایمان در جنوب اوکراین را مورد حمله قرار داد، منتشر شد.
به‌گزارش متخصصانی که آمار تلفات در اوکراین را مقایسه می‌کنند و تطبیق می‌دهند، روسیه نمی‌پذیرد که در حملات خود در اوکراین، جان غیرنظامیان را گرفته است و این دقیقا همان کاری است که این کشور در سوریه کرده بود. روسیه در سال ۲۰۱۵ با توسل به حملات هوایی کوبنده و آتش توپخانه، در جنگ سوریه دخالت کرد تا بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه را بر سر قدرت نگه دارد.
بنا بر اعلام مقام‌های روسیه و رسانه‌های دولتی این کشور، روسیه تنها مراکز نظامی را هدف حمله قرار می‌دهد. تا بدین جای جنگ اوکراین، روسیه به گرفتن جان غیرنظامیان اذعان نکرده است.
به‌تازگی، ۱۳ نفر در حمله ارتش روسیه به یک نانوایی صنعتی در ماکاریف، واقع در غرب کی‌یف، پایتخت،جانشان را از دست دادند. بنا بر آمار دفتر کمیساریای عالی حقوق‌بشر سازمان ملل متحد، پس از گذشت تنها دو هفته از حمله روسیه به اوکراین، دست‌کم ۵۴۹ شهروند اوکراینی جانشان را از دست داده بودند که ۴۱ تای آنها کودک بودند. این رقم ۱۷ ماه مارس به ۷۸۰ جانباخته رسید.
بنا بر آمار پلیس محلی خارکیف، بین ۲۴ فوریه، تاریخ شروع حمله روسیه به اوکراین و ۷ ماه مارس، ۱۳۳ غیرنظامی جانشان را در این شهر از دست دادند که ۵ نفر آنها کودک بودند. دیدبان حقوق‌بشر اسنادی ثبت و ضبط کرده که نشان می‌دهد مرد، در حالی که در صف خرید از سوپرمارکت بوده است، کشته می‌شود.
اما بر اساس آمار دفتر کمیساریای عالی حقوق‌بشر سازمان ملل، رقم کلی مرگ غیرنظامیان در اوکراین، بسیار بالاتر از اعداد تخمینی است. این به آن دلیل است که گزارش تلفات در مناطقی که آماج حمله شدید قرار دارند، به‌شدت به تعویق افتاده و بسیاری گزارش‌ها هم هنوز تایید نشده است.
بر اساس آمار دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، ۱۵۰۰ ساختمان مسکونی، ۲۰۲ مدرسه و ۳۴ بیمارستان اوکراین تحت حمله نیروهای روسیه قرار گرفته‌اند.
طبق گزارش‌های وزارت دفاع اوکراین، روسیه بیش از ۱۴ هزار نیرویش را از دست داده است و نیروهای مسلح اوکراین ۴۵۰ تانک روسی، ۱۴۴۸ خودرو زرهی، ۹۳ هواپیما و ۱۱۲ هلیکوپتر و ۱۲ پهپاد روسیه را نابود کرده‌اند. وزارت دفاع روسیه تنها یک بار شمار تلفات ارتش این کشور در روز دوم ماه مارس منتشر کرد و گفت که نزدیک به ۵۰۰ نظامی روسیه در اوکراین جانشان را از دست داده‌اند.
مقایسه جنگ اوکراین با جنگ سوریه
بر اساس آمار سازمان جنگ‌های هوایی، یک سازمان شفاف‌سازی غیرانتفاعی، عملیات نظامی روسیه در سوریه بیش از ۴۶۰۰ نفر را کشته و زخمی کرده است. این سازمان، عملیات نظامی و آسیب آنها بر غیرنظامیان در مناطق درگیر تنش مانند عراق، سوریه و لیبی از سال ۲۰۱۴ بدین سو را بر روی رسانه، رسانه‌های اجتماعی و در گزارش‌های سازمان‌های مردم‌نهاد دنبال می‌کند.
بر اساس دیگر منابع، اقدامات روسیه در سوریه با مرگ ۲۳ هزار و ۴۰۰ غیرنظامی و زخمی شدن ۴۱ هزار تن در سوریه مرتبط است.
اما تخمین خود روسیه از مرگ و جراحت افراد در سوریه رقمی نزدیک به صفر است. اقدامات روسیه در سوریه حاکی از آن است که ارتش این کشور برای آنکه به غیرنظامیان آسیب نرساند تلاش ناچیزی به خرج داده است و به نظر می‌رسد همین رویکرد درباره اوکراین هم صادق باشد.
در گزارشی منتشرشده در ۱۸ فوریه ۲۰۲۲، دیدبان حقوق‌بشر از بمباران مناطق مسکونی در اوکراین به‌دست نیروهای تحت‌حمایت روسیه ابراز نگرانی کرده بود. شیوه‌ای که روسیه پیش‌تر و در جنگ سوریه نیز بارها به آن متهم شده بود.
در همین حال، تلویزیون دولتی روسیه ویدیو موشک‌هایی که شهرهای اوکراین را هدف قرار می‌دهند را غیرواقعی می‌خواند.
در حالی که ادعاها درباره شمار تلفات نیروهای دشمن به برد و باخت در یک جنگ مربوط است و طرفین نبرد هر یک می‌گویند که طرف دیگر متحمل تلفات بیشتری شده است، سخن از مرگ نظامیان وغیرنظامیان یکسان نیست، چرا که هدف قرار دادن نظامیان در جنگ مشروع است ولی طبق حقوق بین‌الملل، غیرنظامیان «افراد محافظت‌شده» هستند.
تلفات جانبی
روسیه اولین کشوری نیست که به پایین‌تر اعلام کردن شمار تلفات غیرنظامیان متهم شده است. در برخی کشورهای غربی، از مرگ غیرنظامیان در جنگ‌ها به‌عنوان «تلفات جانبی» نام برده می‌شود.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اخیرا اعلام کرده که مسکو «مبدع تلفات جانبی» در اوکراین نبوده است.
او گفت که روسیه کشته شدن غیرنظامیان در جنگ اوکراین را توجیه نمی‌کند اما روسیه نبوده است که مبدع این تلفات جانبی شده، بلکه غرب که در عراق و لیبی هم به دنبال ماجراجویی است مسئول جان ازدست‌رفته غیرنظامیان است.
این گفته، نهایت اذعان روسیه به آسیب به غیرنظامیان در عملیات نظامی این کشور در دیگر کشورهاست.
