دلیل اعتیاد به قمار چیست و چگونه با آن برخورد کنیم؟
بسیاری در دوران همه‌گیری کرونا به قمار آنلاین روی آوردند. بخش بزرگی از افراد می‌توانند به صورت تفریحی و بدون تاثیر منفی جدی قمار کنند، اما همه‌گیری باعث افزایش اعتیاد به قمار شده است.
در بریتانیا، آمار زنانی که برای مقابله با این مشکل برای دریافت کمک به مراکز روان‌درمانی مراجعه کرده‌اند افزایش یافته است. اعتیاد به قمار می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در سلامت روان، مشکلات ذهنی-شناختی، روابط و همچنین منجر به ورشکستگی و ارتکاب جرم شود.
برخلاف اعتیاد به مواد مخدر و الکل که علائم ظاهری از خود به جای می‌گذارد، اعتیاد به قمار علائم ظاهری بسیار کمتری دارد.
امروزه قمار به یک معضل بزرگ جهانی تبدیل شده است. بر اساس آخرین آمار سازمان بهداشت جهانی، از سال ۲۰۱۶ ، ضرر سالانه قمار‌کنندگان در سطح جهانی بالغ بر ۴۰۰ میلیارد دلار آمریکا برآورد شده است. یک نظرسنجی نشان می‌دهد بالاترین آمار قمار در آسیا و پس از آن استرالیا و آمریکای شمالی است. در این نظرسنجی اروپا پایین‌ترین رقم را نشان داد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد قمار بدون مشکل در بین جوانان ۲۷-۱۷سال بیشتر است و هر چه افراد مسن‌تر می‌شوند، بدتر می‌شود. مطالعه دیگری نشان می‌دهد قمارباز‌های که به این کار اعتیاد دارند معمولا در طول زمان بدتر و در نهایت ورشکست می‌شوند. پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهد اعتیاد به نیکوتین و الکل نیز در ایجاد اعتیاد به قمار تاثیر دارد.
در ذهن یک قمارباز چه می‌گذرد؟
در مطالعات تصویربرداری عصبی، مشخص شده که چندین ناحیه مغز در فرآیند قمار درگیرند. مطالعات نشان می‌دهد سه ناحیه مهم مغز که با تصمیم‌گیری‌های پرخطر مرتبط‌اند:
۱) قشر شکمی میانی پیش‌پیشانی که در تصمیم گیری، حافظه و تنظیم احساسات درگیر است
۲) قشر پیشانی مداری که به بدن کمک می‌کند به احساسات پاسخ دهد
۳) اینسولا که سیستم عصبی خودمختار را تنظیم می‌کند
بنابراین قماربازان مشکل‌دار ممکن است در این نواحی فعالیت بیشتری داشته باشند.
وقتی قماربازان نتایج شرط‌بندی خود را تماشا می‌کنند، فعالیت مغزی آنها در سیستم پاداش مغز، از جمله هسته دمی، افزایش می‌یابد. این مساله احتمالا به ویژه در افرادی که به قمار معتاد هستند قوی‌تر است.
دوپامین که اصطلاحا انتقال‌‌دهنده عصبی نامیده می‌شود و به سلول‌های عصبی برای برقراری ارتباط کمک می‌کند، یک ماده شیمیایی مهم در سیستم پاداش مغز است. یک مطالعه نشان می‌دهد قماربازان مشکل‌دار در مقایسه با افراد سالم هنگام ترشح دوپامین در مغزشان بیشتر هیجان‌زده می‌شوند. به نظر می‌رسد ترشح دوپامین با افزایش سطح هیجان و کاهش قدرت مهار تصمیمات پرخطر و یا ترکیبی از هر دو، قمار مشکل‌دار را بیشتر تقویت می‌کند.
علاوه بر این، هسته اکومبنس که در پردازش پاداش نقش دارد، در بروز رفتارهای پرخطر در نوجوانان و بزرگسالان نقش دارد. این ناحیه از مغز سرشار از دوپامین است و نقش دوپامین در رفتارهای پرخطر را نشان می‌دهد.
چگونه با مشکل قمار برخورد کنیم؟
هم‌اکنون اختلال قمار با استفاده از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده، تشخیص داده می شود. دستورالعمل‌هایی برای درمان و مدیریت اختلال قمار از سوی موسسه ملی بهداشت و مراقبت عالی در بریتانیا نیز در حال توسعه است و انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۴ منتشر شود.
گزینه‌های درمانی کنونی شامل روش‌هایی مانند استفاده از درمان رفتاری شناختی (که می‌تواند به افراد کمک کند الگوهای فکر کردن خود را تغییر دهند) و گروه‌های خودیاری است. برخی داروها، مانند بازدارنده بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی که نوعی داروهای افسردگی‌اند، ممکن است در کاهش برخی علائم اختلال قمار، مانند افسردگی، موثر باشند.
دانشمندان می‌دانند که گیرنده‌های مواد افیونی در مغز به پردازش پاداش‌ها کمک می‌کند و مدت‌هاست گمان می‌رود که مواد افیونی محرک‌های اعتیادند. دانشمندان شواهدی کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد دارویی به نام نالترکسون که گیرنده‌های مواد افیونی را مسدود می‌کند، ممکن است به برخی افراد مبتلا به اختلال قمار کمک کند. اما پیش از اینکه استفاده از این داروها به مرحله استاندارد برسد به تحقیقات بیشتری نیاز است.
راه‌های عملی دیگری نیز برای مقابله با اعتیاد به قمار وجود دارد. کارشناسان توصیه می‌کنند افراد معتاد به قمار بهتر است پیش از هر چیز هزینه‌های ضروری مانند قبض‌های خانه را پرداخت کنند، بدهی‌های خود را مدیریت کنند و با افراد خانواده و دوستانی که قمار نمی‌کنند وقت بگذرانند. قماربازان نباید به قمار به عنوان راهی برای پول درآوردن نگاه کنند، باید درباره نگرانی‌هایشان درباره اعتیاد به قمار حرف بزنند و از گرفتن کارت‌های اعتباری برای پرداخت بدهی‌های خود اجتناب کنند.
به قماربازان توصیه می‌شود هر چه زودتر به کمک‌های روان‌درمانی روی بیاورند. کمک روان‌درمانی به موقع از این جهت مهم است که پاداش‌های معمولی ناشی از وقت‌گذرانی با اعضای خانواده و لذت بردن از پیاده‌روی و ورزش همچنان لذت‌بخش باشند و با پاداش ناشی از قماربازی جایگزین نشوند.
