جذب شدن برخی جوان‌ها به داعش در پی بحران اقتصادی لبنان
بکر سیف دو هفته پیش از روز ازدواجش، به مادرش گفت که می‌رود نامزدش را ببیند و برای ناهار به خانه بازمی‌گردد. اما وقتی که تا شب هم خبری از او نشد، مادر بکر به نامزد او زنگ زد. نامزدش گفت که بکر به دیدن او نیامده است.
آن روز آخرین روزی بود که مادر سیف او را دید. یکشنبه ۳۰ ژانویه، یک هفته پیش، بکر یکی از ۹ نفری بود که در حمله هوایی ارتش عراق به شبه‌نظامیان در شرق عراق کشته شد. دست‌کم ۴ نفر از ۹ نفری که در این حمله کشته شدند لبنانی و همه از روستاهای کوچک و محروم اطراف طرابلس، شهری در شمال لبنان، بودند.
آسوشیتدپرس در گزارشی به چرایی جریان فرار جوانان طرابلسی از این شهر و پیوستن آنان به داعش پرداخته است.
با فرولغزیدن هر چه بیشتر لبنان به دامان فلاکت اقتصادی طی چندین ماهه گذشته، ده‌ها مرد جوان از شهرهای شمالی لبنان ناپدید شده و سپس از عراق سر در آورده‌اند؛ همان جایی که گمان می‌رود به داعش پیوسته باشند. مهاجرت این مردان نگرانی‌ها از موج جدید پیوستن به گروه‌های تندرو را افزایش داده است؛ جریانی که از آب گل‌آلود درماندگی و ناامیدی ناشی از فروپاشی اقتصادی و تنش‌های فرق مذهبی در لبنان، ماهی می‌گیرد.
بسیاری لبنانی‌ها با سقوط پول ملی این کشور دچار فقر شده‌اند. ارزش حقوق و حساب بانکی مردم دود شده و به هوا رفته و قیمت‌ها سر به فلک گذاشته است. حتی پیش از بحران اقتصادی هم، طرابلس فقیرترین شهر لبنان بود و وضعیت حالا با دیدن شمار مردان جوان در خیابان، که بیکار به نظر می‌رسند، بدتر هم شده است.
اما فقر تنها دلیل پیوستن این مردان جوان به داعش نیست. طرابلس و شهرهای حواشی آن مرکز سکونت بسیاری از جماعت مسلمان سنی‌مذهب لبنان است که از دولت این کشور که آنها را نادیده می‌گیرد، دل خوشی ندارند. نیروهای امنیتی لبنان جوانان سنی این مناطق را در اقدام برای سرکوب اقدامات شبه‌نظامی، هدف قرار داده‌اند. فعالان حقوق‌بشر می‌گویند که سال‌هاست هزاران نفر از این مناطق بدون محاکمه و تنها به‌ظن ارتباط با با شبه‌نظامیان، در بازداشت به سر می‌برند.
مادر بکر فکر می‌کرد که ممکن است پسرش را نیروهای اطلاعاتی لبنان بازداشت کرده باشند. اما بکر پنج یا شش روز قبل از اینکه کشته شود، به مادرش تلفن کرد. این اولین باری بود که مادرش بعد از رفتن بکر از خانه، خبری از او می‌شنید. بکر نگفت کجاست. فقط به مادرش گفت که «در حق او بدی شده است» و توضیح بیشتری نداد.
بکر ۷ سال به‌ظن «اعمال تروریستی» در زندان بود و ژوئن ۲۰۲۱ بدون محاکمه آزاد شد. خانواده او به بی‌گناهی‌اش باور دارند و در آن زمان برای او یک خوابارفروشی باز کردند تا کسب‌وکاری داشته باشد، چرا که بعد از آزادی از زندان کسی به او کار نمی‌داد.
مادرش گفت که پسرش در وحشت دائم به سر می‌برد و به مادرش گفته بود که به هیچ‌کس جز خانواده‌اش اعتماد ندارد.
ابوابراهیم الهاشمی القرشی، رهبر داعش، روز پنجشنبه ۱۴ بهمن‌ماه پس از حمله نیروهای آمریکایی به خانه امنش در شمال غرب سوریه کشته شد. صاحب‌نظران بر این باورند که گرچه از میان برداشتن القرشی می‌تواند در کوتاه‌مدت اختلالاتی در عملکرد داعش ایجاد کند، این گروه در نهایت می‌تواند رهبر جدیدی انتخاب کند و به کارزار خشونت در عراق و سوریه ادامه دهد.
البته شمار لبنانی‌هایی که احتمالا به داعش پیوسته‌اند با شمار صدها نفری که به سوریه رفته‌اند تا به شورشیان سوری بپیوندند قابل‌مقایسه نیست؛ از جمله آنهایی که در بحبوحه جنگ داخلی سوریه، با القاعده مرتبط بودند. با پایان جنگ ، شمار لبنانی‌هایی که به سوریه می‌رفتند هم رو به کاهش گذاشت.
اما جریان مهاجرت برای پیوستن به داعش در عراق، جدید به نظر می‌رسد. محمد صبلوح، وکیل و مسئول مرکز حقوق زندانیان، می‌گوید که بین ۷۰ تا ۱۰۰ مرد جوان طی ماه‌های گذشته در طرابلس ناپدید شده‌اند و البته رقم دقیق ناپدیدشدگان همچنان مشخص نیست.
به‌جز حمله هوایی روز یکشنبه که بکر سیف و ۳ لبنانی دیگر در آن کشته شد، دست‌کم ۲ لبنانی دیگر هم از حدود دو ماه گذشته بدین سو در عراق کشته شده‌اند.
طرابلس در گذشته نیز صحنه خشونت شبه‌نظامیان بوده است. جدی‌ترین این درگیری‌ها در سال ۲۰۱۴ و زمانی بود که شبه‌نظامیان پیرو داعش حملاتی علیه ارتش لبنان انجام دادند.
ناپدید شدن مردان جوان در طرابلس در انتهای اوت ۲۰۲۱ و اندکی پس از آنکه احمد مراد، عضو سابق اطلاعات ارتش لبنان، با شلیک گلوله به قتل رسید افزایش یافت.
شهردار طرابلس دلایل جوانان برای فرار از این شهر را متنوع خواند و گفت دلیل اصلی، نبودن شغل است.
محمد صبلوح گفت که مردانی که ناپدید شده‌اند اهل محروم‌ترین مناطق اطراف طرابلس بودند و ممکن است برخی از آنان با وسوسه کار روانه عراق شده باشند و حتی ندانسته باشند که به این کشور می‌روند تا به داعش بپیوندند. صبلوح افزود بعضی دیگر هم ممکن است از ترس دستگیری در سرکوب دولتی، طرابلس را ترک کرده باشند.
صبلوح گفت که این مردان بازیچه دست نیروهایی‌اند که از احیای داعش سود می‌برند و می‌خواهند چهره طرابلس را خدشه‌دار کنند.
