آغاز دومین هفته نشست تغییرات اقلیمی؛ خوشبینی به نتیجه‌بخش بودن مذاکرات

همزمان با آغاز هفته دوم نشست اقلیمی گلاسکو، مذاکرات درباره موضوعات کلیدی در حال پیشرفت است. با اعلام چند خبر مهم در آغاز این نشست، شرکت‌کنندگان نسبت به آینده تغییرات ملموس برای مبارزه با گرمایش زمین خوشبین‌ترند.

لوران فابیوس، وزیر خارجه سابق فرانسه که در دستیابی به توافق اقلیمی پاریس نقش داشته است، گفت  فضای عمومی از زمان آغاز مذاکرات در ۳۱ اکتبر ( نهم آبان) بهبود یافته  و «اکثر مذاکره کنندگان خواهان دستیابی به یک توافق‌اند.»

اما مذاکره‌کنندگان تا پایان روز شنبه همچنان در تلاش بودند تا مجموعه‌ پیش‌نویس‌هایی از تصمیمات را برای نمایندگان دولت‌های حاضر در نشست تهیه کنند تا در هفته دوم مذاکرات نهایی شوند.

آرچی یانگ، مذاکره‌کننده ارشد بریتانیا روز شنبه گفت: «نمایندگان حاضر در نشست، همانطور که ضرورت ایجاب می‌کند، باید تصمیمات سختی بگیرند.»

تاکنون  چهار موضوع اصلی در مذاکرات نشست اقلیمی گلاسکو مورد بررسی قرار گرفته است.

نتایج اصلی نشست

نشست گلاسکو با یک بیانیه کلی به پایان می‌رسد. این بیانیه به مثابه یک اعلامیه سیاسی است که توافق بین کشورها برای مبارزه با تغییرات اقلیمی را اعلام می‌کند.

انبوهی از برنامه‌هایی که در آغاز مذاکرات سی‌او‌پی ۲۶ در گلاسکو در مورد موضوعاتی از جمله پایان دادن به جنگل زدایی، کاهش انتشار گاز متان، تامین مالی بیشتر برای سرمایه‌گذاری سبز و حذف تدریجی استفاده از زغال سنگ، اعلام شده احتمالا در بیانیه نهایی درج می‌شوند. حتی اگر تنها برخی از کشورها هر یک از این قراردادها را امضا کرده باشند، کشورهای دیگر بعدها تشویق خواهند شد این قراردادها را امضا کنند.

تاکید بر حفظ گرمایش زمین در سطح یا کمتر از ۱/۵ درجه سانتیگراد (۲/۷ درجه فارنهایت) تا پایان قرن، نیز در مذاکرات این نشست، مهم تلقی می‌شود.

تامین مالی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی مهم است

کشورهای ثروتمند متعهد شده بودند تا سال ۲۰۲۰ سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار برای کمک به کشورهای فقیر برای مقابله با تغییرات آب و‌هوایی اختصاص دهند. این هدف به نتیجه نرسید و باعث ناامیدی کشورهای در حال توسعه شد.

بازیابی حسن نیت و اعتماد بین کشورهای ثروتمند و فقیر در مورد این موضوع مستلزم تعهد صریح و روشن برای افزایش حمایت‌های مالی از سال ۲۰۲۵ است. پرداختن به این سوال حساس که چه کسی باید برای خسارت‌ها و آسیب‌هایی که ملت‌ها در نتیجه گرمایش زمین با آن مواجه می‌شوند، پرداخت کند نیز مهم است اما  ناظران می‌گویند دستیابی به یک توافق در اینباره ممکن است دور از دسترس باشد.

لوران فابیوس، وزیر خارجه سابق فرانسه گفت: « همه چیز به پول، پول، پول و پول بستگی دارد.»

چه بر سر بازار معاملات کربن می‌آید؟

برای بسیاری از مذاکره‌کنندگان و ناظران در کنفرانس‌های آب‌وهوایی شنیدن عبارت «ماده ۶» از توافق پاریس چندان خوشایند نیست.

بخش مربوط به قوانین بازار کربن به یکی از پیچیده‌ترین بخش‌های توافقنامه پاریس برای نهایی شدن تبدیل شده است. با این حال شش سال پس از امضای این قرارداد، به نظر می‌رسد کشورها در حال تغییر موضع خود در این زمینه هستند و حالا حتی درباره این موضوع که دو سال پیش مذاکره‌کنندگان در مادرید را عصبانی می‌کرد بحث و گفتگو می‌شود.

ناظران می‌گویند شاید برزیل و هند (برخلاف دیگر کشورها که این امر را بی‌ارزش می‌دانند) مایل باشند از تقاضای خود برای استفاده از اعتبار مصرف کربن بر اساس  توافقات پیشین صرف نظر کنند. هزینه این امر شاید این باشد که کشورهای ثروتمند سهمی از درآمد حاصل از معاملات بازار کربن را به کشورهای فقیر اختصاص دهند تا با تغییرات آب و هوایی سازگار شوند؛ موضوعی که تا کنون خط قرمز آمریکا و اتحادیه اروپا بوده است.

توافق بر سر ماده ۶ بسیار مهم تلقی می‌شود زیرا بسیاری از کشورها و شرکت‌ها قصد دارند تا سال ۲۰۵۰ انتشار گازهای گلخانه ای خود را به «صفر» برسانند. این امر مستلزم این است که هرگونه آلودگی باقی‌مانده، از راه‌‌های قابل اطمینان دیگری مانند جنگل‌‌ها و یا با استفاده از فناوری‌ خنثی شود.

شفافیت و سختگیری در اهداف ملی کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای

تأیید پایبندی کشورها به تعهدات خود و اینکه چقدر اهداف آنها با اقدامات واقع‌بینانه مطابقت دارد، دشوار است. به طور مشخص چین از اینکه مجبور باشد داده‌هایی را در قالب‌هایی که کشورهای دیگر تعیین کرده‌اند، ارائه دهد، ابراز نگرانی کرده است. در همین حال، برزیل و روسیه برای ارائه جزئیات بیشتر در زمینه اقدامات کوتاه‌مدتی که برای دستیابی به اهداف بلندمدت خود انجام می‌دهند، مقاومت کرده‌اند.