موافقت مردم مولداوی با عضویت در اتحادیه اروپا؛ انتخاب رییس‌جمهوری به دور دوم کشید
مردم مولداوی در یک همه‌پرسی که روز یک‌شنبه ۲۹ مهر در این کشور برگزار شد، با رای مثبت خود از پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا حمایت کردند. هم‌زمان انتخابات ریاست جمهوری در این کشور به دور دوم کشیده شد.
در انتخابات ریاست‌جمهوری مولداوی، مایا ساندو، رییس جمهوری فعلی، ۴۲ درصد آرا را کسب کرد و رقیب اصلی او، الکساندر استویانوگلو، بر خلاف پیش‌بینی‌ها توانست ۲۶ درصد آرا را به دست آورده و این انتخابات را به دور دوم بکشاند.
نتایج این انتخابات نوید رقابتی تنگاتنگ را در دور دوم و در تاریخ سوم نوامبر می‌دهد.
استویانوگلو، سیاستمدار و دادستان کل سابق مولداوی است که بر ایجاد یک سیاست خارجی متعادل شامل روابط با اتحادیه اروپا، ایالات متحده، روسیه و چین تاکید دارد.
روسیه از زمان حمله به اوکراین در سال ۲۰۲۲، حضور نظامی خود را در منطقه ترانس‌نیستریا حفظ کرده و فشارهای منطقه‌ای را افزایش داده است.
منطقه جدا شده و روس‌زبان ترانس‌نیستریا بین مولداوی و اوکراین قرار دارد و سازمان‌های حامی روس‌تباران ماه گذشته با انتشار تصاویری از تمرینات نظامی خود، از ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه خواستند «با تمام وسایل ممکن» از آن‌ها حمایت کند.
رفراندوم پیوستن به اتحادیه اروپا
هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری در مولداوی، رفراندوم برای تعیین مسیر کشور در جهت پیوستن به اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۳۰ برگزار شد.
در نتیجه این رفراندوم اکثریت شکننده ۵۰/۳۹ درصد مردم به الحاق مولداوی به اتحادیه اروپا رای «آری» دادند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، نتیجه این رفراندوم نشان می‌دهد ساندو که در چهار سال گذشته در جهت پیوستن به اتحادیه اروپا تلاش کرده، حالا و در آستانه دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری، با کاهش حمایت عمومی مواجه شده و در موقعیتی ضعیف‌تر از حریف خود قرار گرفته است.
استویانوگلو به عنوان منتقد برگزاری این رفراندوم گفته بود این فرآیند به نفع ساندو طراحی شده است.
ادعای تقلب
در ساعات اولیه روز دوشنبه، ساندو گفت «شواهد روشنی» وجود دارد که نشان می‌دهد «گروه‌های جنایتکاری که با نیروهای خارجی متخاصم علیه منافع ملی مولداوی همکاری می‌کنند»، به دنبال خرید ۳۰۰ هزار رای بوده‌اند.
او تاکید کرد این گروه‌ها با «ده‌ها میلیون یورو، دروغ و تبلیغات» به مولداوی حمله کرده‌اند و از «ننگین‌ترین ابزارها برای نگه داشتن شهروندان و مردم در بلاتکلیفی و بی‌ثباتی» استفاده می‌کنند.
به گفته رییس‌جمهوری فعلی مولداوی، این یک «تقلب در مقیاس بی‌سابقه» است و مولداوی «با تصمیمات قاطعانه» به آن پاسخ خواهد داد.
در آستانه انتخابات، مقامات دولتی بارها درباره تلاش‌های روسیه به منظور دخالت در فرایند رای‌گیری به وسیله ایلان شور، سرمایه‌دار فراری اهل مولداوی، هشدار داده بودند.
شور به دلیل کلاه‌برداری و نقش داشتن در سرقت یک میلیارد دلاری به طور غیابی به زندان محکوم شده و هم‌اکنون در روسیه زندگی می‌کند
پلیس مولداوی شور را به تلاش برای سازماندهی شبکه‌ای متشکل از ۱۳۰ هزار رای‌دهنده به منظور دادن رای منفی به رفراندوم و حمایت از نامزدی استویانوگلو، متهم کرده است.
روسیه دولت ساندو را به «روسوفوبیا» متهم و دست داشتن در این مداخله را رد کرده است.
هم‌زمان شور، انجام تخلف انتخاباتی را تکذیب کرده است.
او آشکارا در رسانه‌های اجتماعی گفته بود به مردم مولداوی برای رای مخالف به رفراندوم پول می‌دهد.
شور در همان ساعات اولیه رای‌گیری اعلام کرد مردم مولداوی به همه‌پرسی رای منفی داده‌اند و خطاب به ساندو گفت: «امروز به شما تبریک می گویم. شما در نبرد شکست خوردید.»
اتحادیه اروپا در مقابل از ساندو دفاع و اعلام کرد که مولداوی پیش از این رای‌گیری با «ارعاب واقعا بی‌سابقه و مداخله خارجی از سوی روسیه و گروه‌های نیابتی آن» مواجه شده است.
به گفته تحلیلگران، افزایش ناگهانی آرا به نفع ساندو و رای پیوستن به اتحادیه اروپا به دلیل مشارکت بالای مولداویایی‌های مقیم خارج از کشور بوده که عمدتا از ادغام با اروپا حمایت می‌کنند.
با این حال اتهامات مبنی بر خرید آرا و نفوذ خارجی، انتخابات را به چالشی پیچیده تبدیل کرده و آینده سیاسی مولداوی را مبهم‌تر ساخته است.
