ایران در وضعیت بسیار خطرناک؛ نرخ فرونشست در ۱۴ استان بالای ۱۰ سانتی‌متر است
روزنامه دنیای اقتصاد در جدولی، نرخ فرونشست ۱۴ استان کشور را بررسی کرده است که نرخ فرونشست آنها بالای ۱۰ سانتی‌متر در سال است. بر اساس این گزارش، استان‌های کرمان، البرز و مرکزی، به ترتیب بالاترین نرخ فرونشست را به خود اختصاص داده‌اند.
فرونشست بالای چهار میلی‌متر در سال، به معنای رسیدن شرایط به نقطه بحرانی است، اما در ایران دیگر نرخ فرونشست را با سانتی‌متر به جای میلی‌متر اعلام می‌کنند.
رییس سازمان مدیریت بحران کشور نرخ فرونشست در دشت‌های ایران را ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر عنوان و این وضعیت را «بسیار شدید و خطرناک» توصیف کرد.
به گفته محمدحسن نامی، میزان آب‌های زیرزمینی برداشت شده در برخی نقاط ۸۰ تا ۸۵ درصد است و از مرحله خطر، خطرناک و بسیار پرخطر، عبور کرده است.
وب سایت رویداد ۲۴، به نقل از قاسم نهاوندی، معاون اداره کل محیط زیست فارس، گزارش داده است: «فرونشست شرایط خوبی در فارس ندارد. برخی از شهرهای استان هم در این قضیه رکورددار هستند. عملاً استان فارس و به طور کلی کشور ایران چندین برابر استاندارد جهانی فرونشست دارد.»
بر اساس جدولی که روزنامه دنیای اقتصاد منتشر کرده است، نرخ فرونشست در استان کرمان بالای ۳۰ سانتی‌متر در سال است. فرونشست استان البرز در مجاورت شهر تهران سالانه ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر؛ فرونشست استان‌های همدان، خراسان رضوی، قم و مرکزی بین ۲۱ تا ۲۶ سانتی متر، فرونشست استان‌های اصفهان، فارس، قزوین، تهران، آذربایجان شرقی و گلستان سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر است. آذربایجان غربی و سمنان هم به ترتیب با ۱۲ و ۱۱ سانتی‌متر دو استان دیگری هستند که نرخ فرونشست آنها در سال بیش از ۱۰ سانتی‌متر است.
یکی از دلایل اصلی نرخ بالای فرونشست در ایران، برداشت بیش از حد از آب‌های زیر زمینی است. کارشناسان می‌گویند ذخیره هزار ساله آب‌های زیرزمینی ایران در سه دهه اخیر مصرف شده است.
محمدحسن نامی مرداد ۱۴۰۳، در گفت‌وگو با ایلنا گفت: «در همه جای دنیا اگر به محدوده‌ای برسند که ۲۰ درصد از آب‌های زیرزمینی را برداشت کنند، به خط قرمز رسیده‌اند.»
او با اشاره به اینکه در تهران آب زیادی از سفره‌های زیرزمینی خارج می‌شود، گفت: «راهبرد قبلی این بود که ۷۵ درصد از آب‌های سطحی و ۲۵ درصد از آب‌های چاه استفاده کنیم ولی الان این موضوع برعکس شده و در نتیجه هر روز چاه‌های جدیدی وارد مدار می‌شود و این خطری برای استان تهران است.»
در ماه‌های اخیر، تعداد زیادی سوانح مرتبط با فرونشست در تهران گزارش شدند. محمد حسن نامی این شرایط را به «زلزله خاموش» در پایتخت کشور تشبیه کرده است.
