«سرطان بدن اشتباهی را انتخاب کرد»؛ کریستوف دام، سرمربی مشهور آلمانی در ۷۰ سالگی درگذشت
خبرگزاری آلمان خبر داده که کریستوف دام، سرمربی فوتبال پس از یک دوره مبارزه طولانی با سرطان ریه در ۷۰ سالگی درگذشت. او در سال ۱۹۹۲ با اشتوتگارت قهرمان بوندسلیگا شد. دام سرمربی کلن، بایرلورکوزن و اینتراخت فرانکفورت هم بود. در دورهای گفته شد او گزینه سرمربیگری تیم ملی ایران است.
کیکر درباره دام نوشته است: او از پاییز ۲۰۲۲، با سرطان ریه مبارزه میکرد، مبارزهای که دام اکنون در آن شکست خورد و در ۷۰ ساله درگذشت.
دام، یکی از شخصیتهای برجسته فوتبال آلمان، پس از اینکه بیماریاش علنی شد، ابتدا از انظار عمومی کنارهگیری کرد، اما سپس بازگشت و بار دیگر همانند گذشته با روحیهای جنگنده ظاهر شد. پیام او این بود: «سرطان بدن اشتباهی را انتخاب کرده است»، پیامی که او میخواست با آن به دیگران نیز امید بدهد. این رفتار برای داوم که بهعنوان یک انگیزهدهنده بزرگ شناخته میشد، بسیار معمول بود.
نزاع افسانهای با اولی هوینس
مبارزه دام با سرطان نمادی از زندگیاش بود، زیرا او هرگز از رویارویی با دشمنان قدرتمند هراسی نداشت. نزاع او با اولی هوینس، مدیر بایرن مونیخ، در تاریخ بوندسلیگا ثبت شده است. دام از همان دوران جوانی و در حالی که هنوز بهعنوان یک مربی ناشناخته برای باشگاه افسی کلن فعالیت میکرد، مونیخیها را به چالش کشید - در فصلهای ۱۹۸۸/۸۹ و ۱۹۸۹/۹۰ با تیم "افتسه" نایب قهرمان شد. مناظره مشهور او با هوینس و یوپ هاینکس در یک برنامه ورزشی در بهار ۱۹۸۹ از یادها نرفته است.
دام از هیچ چالشی رویگردان نبود، اما زندگی او نیز پر از ناکامیهای زیادی بود. درست پس از کسب اولین (و تنها) قهرمانی بوندسلیگا با اشتوتگارت در سال ۱۹۹۲، او به دلیل یک اشتباه در تعویض، شانس صعود به لیگ قهرمانان را از دست داد.
بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰، او با بایر ۰۴ لورکوزن سه بار نایب قهرمان و یک بار سوم شد – بنابراین نقش بسزایی در کسب لقب "نایبقهرمان" برای بایر ۰۴ داشت. فصل ۱۹۹۹/۲۰۰۰ بهویژه تلخ بود، زیرا او در آخرین روز مسابقات با شکست ۲-۰ مقابل تیم تازهصعود کرده اسپیویجی اونترهاخینگ، قهرمانی را از دست داد.
در اکتبر همان سال، ماجرای مصرف کوکائین او تمام کشور را تحت تأثیر قرار داد. قرار بود دام سرمربی تیم ملی شود، اما این رؤیا هرگز محقق نشد. پس از اینکه اولی هوینس در مصاحبهای بهطور علنی اشاره کرد که دام ممکن است مشکل مواد مخدر داشته باشد، موجی از اتفاقات شروع شد. تحت فشار شدید عمومی، دام با آزمایش پزشکی قانونی روی موهای خود موافقت کرد.
وقتی نتیجه آزمایش مثبت اعلام شد و مصرف کوکائین او تأیید شد، دام به پایینترین نقطه زندگی خود رسید. او بهعنوان سرمربی باشگاهی بدون اطلاع قبلی اخراج شد و قراردادش با فدراسیون فوتبال آلمان نیز منتفی شد.
چه کسی میتواند ادعا کند که زندگیاش کاملاً بدون خطا بوده است؟
«این یک اشتباه بزرگ بود که من به آن اعتراف کردم و برای آن عذرخواهی کردم»، او سالها بعد دربارهاش گفت و به اشتباهاتش اذعان کرد. «چه کسی میتواند ادعا کند که زندگیاش کاملاً بدون خطا بوده است؟ من قطعاً نمیتوانم. در نهایت مهم است که اشتباهات را بپذیریم، آنها را اصلاح کنیم و سپس بهتر عمل کنیم. این است که انسان بودن را تعریف میکند.»
کریستوف دام هرگز سرمربی تیم ملی نشد، اما در خارج از کشور موفقیتهایی کسب کرد. با آستریا وین در سال ۲۰۰۳ دوگانه را به دست آورد، و فنرباغچه استانبول را در سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به قهرمانی لیگ ترکیه رساند. سالها پیش از آن نیز با بشیکتاش ابتدا قهرمان جام حذفی (۱۹۹۴) و سپس قهرمان لیگ (۱۹۹۵) شده بود، به همین دلیل در کنار بوسفوروس از احترام زیادی برخوردار بود.
دام این احترام را در آلمان دوباره به دست آورد، نه تنها به این دلیل که در فصل ۲۰۰۷/۲۰۰۸ تیم افسی کلن را به بوندسلیگا بازگرداند. بلکه به ویژه نحوهی برخوردش با بیماری سرطان، برای او بسیاری از همدلیها را به همراه داشت. او حتی بهطور علنی با دشمن قدیمیاش، هوینس، آشتی کرد.
در طول زندگی پرماجرای خود، او یک جمله را بارها تکرار کرد: «میتوانی زمین بخوری. مهم نیست چند بار زمین میخوری. فقط باید همیشه دوباره بلند شوی.»