کسری آبخوانهای کشور ۱۴۰ میلیارد متر مکعب است
محمد فرامرز، مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از زیرمجموعههای وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که در حال حاضر آبخوانهای کشور حدود ۱۴۰ میلیارد متر مکعب کسری دارد.
فرامرز به خبرگزاری ایسنا گفت: «هر هکتار اجرای پروژههای تغذیه مصنوعی هزار متر مکعب رواناب را به منابع آب زیرزمینی تزریق میکند و هر قدر سطح عملیات بیشتر باشد، میزان تغذیه منابع آب زیرزمینی افزایش مییابد.»
به گفته او، اکنون رواناب در ایران بیشتر به دریا میریزد یا وارد کویر میشود.
در سالهای اخیر، ایران با بحران کمسابقه کمبود آب برای کشاورزی و شرب مواجه بوده و جمهوری اسلامی اعتراضات در این زمینه را سرکوب کرده است.
دو سال پیش، سازمان ملل در گزارشی با اشاره به سرکوب اعتراضات کشاورزان در اصفهان در اعتراض به کمبود آب خاطرنشان کرد استفاده از تفنگهای ساچمهای و شلیک از فاصله نزدیک به تجمعکنندگان، باعث مجروحیتهای شدید از جمله نابینا شدن بیش از ۴۰ نفر شده که تعداد قابل توجهی از آنها، زنان و مردان سالخورده بودهاند.
پخش سیلاب در ایستگاههای آبخوانداری یکی از راهکارهای مهم آبخیزداری برای کاهش خسارات ناشی از سیل، افزایش حجم سفره آب زیرزمینی، احیای مراتع و بیابانزدایی در مناطق خشک و نیمه خشک کشور است.
مدیریت نکردن رواناب در ایران موجب شده که رواناب به سطح زیرزمین منتقل نشود و از دسترس خارج شود.
فرامرز درباره چگونگی انجام پروژههای دولتی در این زمینه گفت: «از جنبه ظرفیت اجرا مشکلی نداریم اما سرعت کار در سالهای آینده بستگی به منابع مالی تخصیص داده شده دارد.»
کمبود آبهای زیرزمینی در ایران که به دلیل حفر چاه برای کشاورزی یا استخراج آب شرب بوده، موجب فرونشست زمین در بسیاری از مناطق ایران شده است.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، فروردین امسال در گزارشی به نقل از محسن موسوی خوانساری، کارشناس آب، وضعیت آبهای زیرزمینی در ایران را به شدت نگرانکننده خواند.
این کارشناس گفت که استانهای مختلف بدون در نظر گرفتن ظرفیت این منابع همچنان به استحصال بیرویه منابع آب زیرزمینی اقدام میکنند.
شکاف برداشتن دشتها و فرونشست زمین در بسیاری از نقاط ایران از جمله آثار استمرار کمآبی و خشکسالی در ایران محسوب میشود که طی سالهای گذشته نمود بیشتری داشته است.
«مهاجرت درون سرزمینی» نیز از تبعات اجتماعی تنشهای آبی در ایران است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، اسفند ماه ۱۴۰۲ گزارشی منتشر کرد که نشان میدهد از سال ۶۵ تا ۹۵ بهطور متوسط سالانه یک میلیون نفر مهاجرت داخلی کردهاند اما آمار جدیدتر مربوط به هفت سال گذشته، تا امروز منتشر نشده است.