میراث رئیسی: ۳ برابر کردن مالیات برای جبران درآمد پایین نفت

وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران گفت که درآمدهای مالیاتی دولت به هشت هزار تریلیون ریال معادل ۱۳/۵ میلیارد دلار رسیده است. به گفته احسان خاندوزی، سازمان مالیاتی توانسته با تحقق ۱۰۸ درصدی درآمد وصولی نسبت به میزان مصوب در سال ۱۴۰۱، رکورد جدیدی در تاریخ مالیات‌ستانی کشور ثبت کند.

خاندوزی به رشد سالانه درآمدهای مالیاتی اشاره ای نکرد اما گفت دولت در سال گذشته چهار هزار و ۷۰۰ تریلیون ریال درآمد مالیاتی داشته که نشان‌دهنده رشدی قابل توجه است.

صادرات نفت منبع اصلی درآمد بودجه ایران محسوب می‌شود که همچنان از سوی ایالات متحده تحریم است.

اگرچه تهران تقریب ۱/۳ میلیون بشکه در روز به چین می‌فروشد، اما مشخص نیست که به دلیل تحریم‌های بین‌المللی در ازای آن چقدر پول نقد دریافت می‌کند.

دولت از سال ۱۴۰۲ فشار زیادی برای بالا بردن مالیات و افزایش میزان جمع‌آوری آن اعمال کرد.

طی سه سال گذشته، درآمدهای مالیاتی بودجه بیش از ۱۶۲ درصد افزایش یافته است.

هدف دولت در سال مالی جاری، وصول بیش از ۱۳ هزار میلیارد ریال درآمد مالیاتی است که نسبت به سال مالی قبل از افزایشی ۶۲ درصدی حکایت دارد.

این ارقام نشان‌دهنده رشد ۳۲۶ درصدی درآمدهای مالیاتی نسبت به سال ۱۴۰۰ است.

در نتیجه، سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه دولت طی این مدت از ۲۵ درصد به ۵۳ درصد رسیده است.

درآمدهای مالیاتی دولت ایران از سال ۱۴۰۰ که ابراهیم رئیسی قدرت را در دست گرفت، ۳۲۶ درصد افزایش یافته است.

جهش درآمدهای مالیاتی در دوران ریاست‌جمهوری رئیسی یعنی از تیر ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۳ هم‌زمان با افزایش فقر در میان شهروندان ایرانی رخ داد.

بر اساس آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، مصرف سرانه گوشت بین سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ به میزان یک‌سوم کاهش یافته است.

چرا دولت مالیات‌ها را افزایش می‌دهد؟

پیش از تحریم‌های آمریکا علیه ایران در سال ۱۳۹۷، حدود ۴۰ درصد از بودجه دولت متکی به درآمدهای نفتی بود، اما به دلیل تحریم‌های نفتی «فشار حداکثری»، این میزان در سال جاری به ۲۱ درصد کاهش یافت.

دولت ایران مجموع فروش داخلی و صادرات درآمدهای نفت و گاز را در بودجه، شش هزار و ۴۱۴ تریلیون ریال پیش‌بینی کرده که حدود نیمی از درآمدهای مالیاتی یا حدود ۱۱ میلیارد دلار به نرخ ارز جاری است.

به طور رسمی، سهم بودجه دولت کمتر از ۵۰ درصد از درآمدهای صادراتی نفت است.

از مجموع دلارهای نفتی ۱۴/۵ درصد به شرکت ملی نفت ایران، ۲/۵ درصد به مناطق محروم و مابقی به صندوق توسعه ملی اختصاص دارد.

دولت در سال‌های اخیر سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی را نیز برای جبران کسری بودجه خود مصرف کرده است.

باوجود این، بودجه دولت همچنان با کسری ۳۰ درصدی در هر سال مواجه است، چراکه درآمدهای نفتی بسیار پایین‌تر از دوره ماقبل تحریم‌هاست.

اوپک هنوز گزارش سالانه خود را برای سال ۱۴۰۲ منتشر نکرده است، اما آمار گمرک ایران نشان می‌دهد درآمد صادرات نفت این کشور در سال مالی گذشته ۳۷ میلیارد دلار بوده است.

درآمد نقدی واقعی حاصل از صادرات نفت خام به چین به‌ عنوان یک راز مخفی مانده است.

بسیاری از ناظران بر این باورند که جمهوری اسلامی به شکل مستقیم از درآمدهای نفتی خود استفاده می‌کند.

بر همین اساس، بخشی از درآمدهای صادراتی جمهوری اسلامی در چین نگهداری می‌شود تا بعدا از آن برای پرداخت هزینه‌های واردات کالا به ایران استفاده شود.

یکی دیگر از دلایل افزایش درآمدهای مالیاتی، تورم است.

بر اساس برآوردهای صندوق بین‌المللی پول، نرخ تورم سالانه ایران از ۱۳۹۹ تاکنون به‌طور متوسط ​​بالای ۴۲ درصد بوده است.

بنابراین حتی با احتساب نرخ تورم، دولت ایران باید حداکثر ۱۶۰ درصد مالیات را افزایش می‌داد، نه ۳۲۶ درصد.