موتور محرک بهار عربی در ایران فعال شده است؟
یک استاد اقتصاد در ایران با اشاره به نقش کلیدی گروه سنی ۱۵ تا ۲۶ سال در بروز سلسله جنبشهای انقلابی موسوم به «بهار عربی»، هشدار داد و گفت این گروه سنی، کانونی است که حکمرانان جمهوری اسلامی باید نسبت به آن حساس باشند.
فرشاد مومنی، رییس موسسه مطالعات دین و اقتصاد در گفتوگویی با وبسایت جماران، وابسته به موسسه نشر آثار روحالله خمینی، آمارهای رسمی نرخ بیکاری را غیرواقعی دانست و گفت: «ما در اسارت آدرسهای عوضی هستیم.»
مومنی در این گفتوگو به نرخ رسمی ۱۰ درصدی بیکاری اشاره کرد و گفت این آمار بیش از اینکه مشروعیتزا باشد، مشروعیتسوز است، چون به هر خانوادهای که مراجعه میکنید چند عضو بیکار دارند.
به عقیده مشاور نخستوزیری در دوران میرحسین موسوی، اعلام این آمارها مثل «پاشیدن نمک روی زخم» است.
اشاره مومنی به نرخ رسمی بیکاری ۱۰ درصدی در حالی است که گزارش تازه مرکز آمار میگوید نرخ بیکاری در ایران ۸/۱ درصد است.
به گفته مومنی، نرخ طبیعی بیکاری برابر ۸/۵ درصد است؛ یعنی بر اساس گزارش رسمی مرکز آمار، نرخ بیکاری در ایران از نرخ طبیعی بیکاری هم پایینتر است.
زمینههای بهار عربی در ایران
عضو هیات علمی دانشگاه طباطبایی با اشاره به تحقیقات جامعی که درباره زمینههای بروز سلسله جنبشهای انقلابی از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ در کشورهای عربی انجام شده است گفت تمام تحقیقات یک یافته مشترک داشتهاند و آن، «نقش گروه سنی ۱۵ تا ۲۶ سال در بروز بهار عربی» بود.
مومنی در توصیف این گروه سنی گفت هیچ ردی از این گروه سنی در نظام دادههای ملی وجود ندارد: «نه شاغلاند و نه در حال تحصیلاند و نه در حال مهارتآموزی هستند. یعنی در اوج شکوفایی توانایی ذهنی و جسمیشان، هیچ ردی از آنها در فعالیتی که خیری برای جامعه وجود داشته باشد، نیست.»
دادههای رسمی چه میگویند؟
ایراناینترنشنال پیش از این در مطلبی جزییات جدیدترین دادههای رسمی مرکز آمار را منتشر کرده بود.
با اینکه گزارشهای مرکز آمار ایران به شکلی واضح و همانطور که مومنی هم اشاره کرده است با واقعیت فاصله دارند اما همین گزارشها در حالی که نرخ کلی بیکاری را ۸/۱ درصد اعلام کردند، نرخ بیکاری گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال را ۲۱/۲ درصد ثبت کردند.
مومنی در بخش دیگری از گفتگوی اخیر خود به گزارشی پرداخت که حدود دو سال پیش از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر شد.
او گفت در این گزارش آمده است ۷۰ درصد جمعیت افراد بیکار، خانم هستند: «آیا از این دریچه میتوان به تحولات اخیر ایران نگاه کرد؟ در مرزهای دانش توسعه گفته میشود این یکی از کانونهایی است که باید نسبت به آن حساس بود.»
گزارش مرکز آمار نشان میدهد در حالی که نرخ بیکاری کلی گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال در سال ۱۴۰۲ برابر ۲۱/۲ درصد بوده، این نرخ برای زنان این گروه سنی، ۳۱/۸ درصد است.