باران اینجا رحمت نیست، نکبت است؛ گزارش اعتماد از وضعیت خوزستان پس از بارندگی

روزنامه اعتماد در گزارشی نوشته بارندگی ۱۰ روز قبل در استان خوزستان باعث سرریز لجن و گنداب از دریچه‌های فاضلاب خیابان‌ها و کوچه‌ها شده و اهالی شهرهای اهواز، کوت‌عبدالله، آبادان، رامشیر و بندر امام همچنان در مسیر رفت‌وآمد به خانه و محل کارشان، روی لجن پا می‌گذارند.

خبرنگار روزنامه اعتماد در این گزارش میدانی از گرفتار شدن هزارن خانواده در خوزستان پس از بارش باران در ۲۵ آبان خبر داده و مشاهدات خود از وضعیت کنونی شهرهای این استان شرح داده است.

به نوشته بنفشه سام‌گیس، مردم خوزستان پس از آنکه از خواب بیدار شدند دیدند که لجن و گندابِ سرریز شده از دریچه‌های فاضلابِ خیابان‌ها و کوچه‌ها، کف خانه‌شان دَلَمه بسته و دیوار خانه‌های‌شان تا ۵۰ سانت بالاتر از زمین نم کشیده است.

نویسنده این گزارش به سابقه طولانی مشکلات فاضلاب در استان خوزستان اشاره کرده و نوشته «گرفتگی گلوی فاضلاب خوزستان هم‌سن خیلی از اهالی اهواز و کوت عبدالله و آبادان و رامشیر و بندر امام است.»

به نوشته این روزنامه، مردم خاطرات مشمئز‌کننده‌ای از راه رفتن در فاضلاب دارند و از اینکه همه این‌سال‌ها، چند بار در هر سال، به وقت بارش پاییزی و زمستانی که از چشم مسوولان استان «رحمت» است اما برای این مردم، «نکبت»، مجبور بوده‌اند با همان لباسی که به تن دارند، به دل فاضلاب جاری در خیابان‌ها بزنند.

بر اساس این گزارش، مردم در این سال‌ها خود نقش پمپ تخلیه آب را ایفا کرده‌اند و به بدوی‌ترین شیوه و با قابلمه و دیگ و تشتی که از لجنِ غوطه‌ور در حیاط خانه‌شان، بیرون کشیده‌اند، تلاش کرده‌اند گنداب لیز و لغزان کف اتاق‌ها را بروبند.

اعتماد با تاکید بر بی‌توجهی مسوولان برای حل این معضل بزرگ نوشته سوال مردم این است «در این همه سال، شهرداری اهواز و آبادان و کوت عبدالله و رامشیر و بندر امام با این همه پولی که از دولت برای احداث و بازسازی شبکه فاضلاب گرفته، چه کرده که هنوز با 4 قطره باران مجبوریم در نجاست دست و پا بزنیم؟»

قصه اول: آبادان

نویسنده گزارش اعتماد، با شرح تصویر صفحه اول وبسایت شهرداری آبادان که نمایی پانوراما از شهری خاکستری در جوار دریاست و در آن خیابان‌ها تمیز است، به واکنش یکی از اهالی آبادان به این تصویر پرداخته که به او گفته «اینجا آبادان ما نیست. آبادان، سال‌هاست که دیگه آباد نیست.»

یک نانوای آبادانی وضعیت محل کسبش را پس از هر بارندگی بوی مردار گرفته توصف کرده و شهروند دیگری گفته «هر بار فاضلاب می‌آید کف مغازه، جارو دست می‌گیریم و تمیزش می‌کنیم. فاضلاب توی زندگی مردم می‌رود و رختخواب و قالی و ظرف و اجاقشان به کثافت کشیده می‌شود. روستاها آبادان هم باران که ببارد همه زیر آب می‌روند.»

شهروند دیگری با گلابه عدم رسیدگی مسوولان برای رسیدگی به وضعیت شهر گفته «برای شهرداری آبادان، جنوب شهر موجودیت نداره. من ۳۸ سالمه و از وقتی یادم میاد، بعد از بارون تا دو روز، سه روز بعد، توی گل و فاضلاب رفتیم و اومدیم. دی ماه پارسال، ارتفاع لجن و فاضلاب کف خیابون ۳۵ سانت بود. تا زیر زانو.»

قصه دوم: کوت عبدالله

بر اساس این گزارش روز دوم آذرماه، دمای کوت عبدالله ۲۱ درجه بود اما مردم ساکن جنوب این شهر و مناطقی مثل درویشیه برای خشک کردن دیوارهای نم‌کشیده خانه‌‌شان بخاری روشن می‌کنند.

«راننده‌ای که وقتی با صدای اذان مسجد از خواب بیدار شد و پا به زمین اتاق گذاشت تا قوزکش توی آب رفت»، «لجن کف خیابونه و خیابونا لیزه و ماشین سُر می‌خوره» و «مردم مجبور شدند با سطل و قابلمه، کثافت را از توی اتاق و از توی رخت و وسایل زندگی‌شان بیرون بریزند» برخی دیگر از مشکلات و معظلاتی این شهروندان است.

قصه سوم: اهواز

اهواز بنا به معرفی‌اش در وبسایت شهرداری این شهر «مرکز سیاسی، اداری و تجاری استان خوزستان» است.

نویسنده این گزارش با اشاره به فیلم‌هایی از صبح و عصرهای اهواز بعد از بارندگی ۲۵ آبان منتشر شده نوشته این فیلم‌ها تمام اعتبار این اطلاق را از بین برده است.

بنا بر این گزارش وضعیت اهواز در صبح دوشنبه 29 آبان به گونه‌ای‌ست که مردی پاچه‌های شلوارش را بالا کشیده و ارتفاع گنداب تا زیر زانویش است، در خیابان راه می‌رود و داخل حیاط خانه‌اش هم می‌رود با خیابان فرقی ندارد ارتفاع گنداب تا زیر زانوی او است.

پلیس اهواز صبح 25 آبان فهرست مفصلی از خیابان‌هایی که حجم آبگرفتگی در آنها شدید است منتشر کرد و نوشت «باتوجه به حجم آبگرفتگی‌ها، شهرداری توان تخلیه فوری خیابان‌های شهر را ندارد.»

قصه چهارم: رامشیر

رامشیر یک میدان نفت و گاز پر سن و سال دارد که دو شرکت بزرگ نفتی مشغول بهره‌برداری از آن هستند اما طبق نتایج دو تحقیق دانشگاه شهید چمران اهواز از لحاظ محرومیت در میان ۲۴ شهر استان در ردیف ۲۲ قرار دارد.

یک شهروند ساکن رامشیر در پاسخ به سوال خبرنگار اعتماد که از او درباره روزهای بعد از بارندگی آخر آبان پرسیده با پوزخند گفت: «یک شهردار داریم که قول داده از این به بعد، آسفالت و زیرساخت‌های شهر رو درست کنه.»

شهروند دیگری با تاکید بر اینکه «دولت به فکر مردم نیست» گفته: شهرداری برای این شهر هیچ کاری نکرده. هنوز فاضلاب شهری نداریم. همین الان ۴ نقطه شهر نشست کرده و آسفالت خیابون، شکسته چون برای گرفتگی فاضلاب خیابون، باید ماشین تخلیه بیارن که با فشار آب، راه فاضلاب باز بشه و سنگینی ماشین و فشار آب و لرزه‌ای که به آسفالت می‌افته، تخریب داره.»

قصه پنجم: بندر امام

نویسنده گزارش اعتماد در ابتدای روایت خود از وضعیت بند امام به فیلمی که یک روز بعد از بارندگی 29 آبان در این شهر منتشر شد اشاره کرده که در آن مردم معترض شهر دور ماشین شهردار جمع شده‌اند و ارتفاع گنداب و سیل گل تا کشاله ران مردم است.

در این ویدیو شهردار در جواب اعتراض مردم داخل یک خودروی امدادی نشسته و حرف‌ها را می‌شنود و به گوشی تلفنش نگاه می‌کند اما مردم در ماشین را باز می‌کنند و او را از ماشین بیرون می‌کشند تا مثل آنها تا کشاله رانش در گنداب و سیل گل برود.

یکی از شهروندان حاضر این در این صحنه خطاب به شهردار می‌گوید: «بیا پایین، بیا پایین، خونه‌های مردم آب رفته. دختر مردم کثیف شد شما نمی‌خوای کثیف بشی؟ آقای خرمی، تویوتا سوار شدن مال شما نیست. گذشته‌هاتونو می‌شناسیم. بیا پایین. خونه‌های مردمو تمیز کن. وظیفه‌ته.»

بندر امام، منطقه ویژه اقتصادی و بعد از بندر رجایی، مهم‌ترین بندر بازرگانی و تجاری ایران و منطقه است.

بر اساس این گزارش، بندر امام، متصل به راه‌آهن و میزبان حداقل 22 شرکت پتروشیمی است اما بیمارستان ندارد و تنها بیمارستان 64 تخته که سال 1397 کلنگ خورد و قرار بود دو ساله و با همت مردم نیکوکار ساخته شود، امروز یک ساختمان متروکه است.

این روزنامه به نقل از اهالی بندر امام نوشته سیستم فاضلاب و سیستم خدمات و مدیریت شهری هم بقیه امکانات شهر و همین ساختمان، متروکه و ویران است.

نویسنده گزارش اعتماد به نقل از کارمندان داروخانه‌ای در بندر امام نوشته که «هر سال و سالی چند بار، بعد از سیل، فاضلاب در خیابان‌های بندر امام، تا چند هفته بعدترش، آمار اسهال و استفراغ و دل‌پیچه و دل درد و سردرد در مردم شهر و به خصوص، کودکان و اهالی جنوب شهر بالا می‌رود.»

پیش از این در روز ۲۹ آیان خبرگزاری ایلنا در گزارشی بحران سیل و آب‌گرفتگی معابر در اهواز را نتیجه بی‌برنامگی و تصمیم‌های لحظه آخری مدیریت بحران استان خوزستان دانست و به نقل از محمدعلی پورموسوی، رییس شورای شهر اهواز نوشت ضعف مدیریتی در هماهنگی و ارائه به موقع امکانات هنگام بروز مشکلات دخیل‌اند.

بر اساس این گزارش، بالا آمدن آب در خیابان‌های اهواز باعث شد آب وارد پارکینگ‌ها و حتی اتوبوس‌های شهری شود.

ایلنا «پس‌زدگی فاضلاب در باران‌های اخیر» را ناشی از اجرای ضعیف شبکه فاضلاب اهواز خواند و نوشته بود مدیران استان با انکار وضعیت بحرانی این شهر، وضعیت آب‌گرفتگی خیابان‌ها را «خوب» توصیف می‌کنند.

بارندگی‌های بهاره و پاییزه در ایران همراه با جاری شدن سیل هر سال خسارات زیادی به مردم زده و منجر به مرگ و جراحت آنان شده است.

خرداد امسال، هشدار دیرهنگام هواشناسی در مورد وضعیت «قرمز و نارنجی» ۲۲ استان به دلیل بدی آب و هوا، باعث شد سیل و طوفان خسارت‌های بسیاری به مردم وارد کند.

به گفته کارشناسان، شبکه هشدار سیل و تیم‌های اورژانس سیلاب در ایران نمی‌‌توانند درست وارد عمل شوند و بحران را کنترل کنند و این موضوع مدام تکرار می‌شود.