سفر گوترش به بغداد؛ گمانیزنی درباره گفتوگوهای احتمالی در مورد مذاکرات تهران و ریاض
گرچه مقامهای عراقی به صورت شفاف درباره موضوعاتی که قرار است در جریان سفر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به بغداد به آنها پرداخته شود حرفی نزدهاند اما به نظر میرسد مساله پنج دوره میزبانی بغداد از مذاکرات میان تهران و ریاض یکی از محورهای اصلی گفتوگوها باشد.
احمد الصحاف، سخنگوی وزارت امور خارجه عراق، اعلام کرد دعوت از گوترش برای سفر به عراق در چارچوب حمایت از تلاشهای دولت این کشور و نقش متوازن بغداد در عرصه منطقهای و در تقویت امنیت و صلح بینالمللی انجام شده است.
همزمان، گوترش شب گذشته (نهم اسفند) در بدو ورود به بغداد در کنفرانسی خبری با وزیر امور خارجه عراق گفت دولت این کشور توانایی غلبه بر چالشها و دشواریها را دارد.
سفر دبیرکل سازمان ملل به عراق دو روزه خواهد بود و قرار است او در جریان اقدامات منطقهای عراق، وضعیت پناهجویان و دیگر مسایل داخلی این کشور قرار گیرد.
احتمالا گفتوگو درباره میزبانی بغداد از مذاکرات میان تهران و ریاض هم از جمله موضوعات مورد بحث در دیدار مقامهای عراقی و دبیرکل سازمان ملل خواهد بود.
این میزبانی در سالهای گذشته از لحاظ سیاسی و اقتصادی به عراق کمک بسیاری میکرد و ناظران میگویند برطرف شدن یا کاهش اختلافات دو کشور، در این گفتوگوها مورد توجه قرار خواهد گرفت.
از سوی دیگر شواهد نشان میدهند واشینگتن به دلایل مختلفی آماده تعامل با بخش مهمی از دولت کنونی عراق نیست و این مساله، محوری مهم در دیدار مقامات عراقی با دبیرکل سازمان ملل خواهد بود.
در چند ماه گذشته فاش شد که دولت عراق با جمهوری اسلامی روابط نزدیکی دارد و تحریمهای آمریکا علیه ایران را زیر پا گذاشته و دور زده است.
اختلافات آبی مساله مهم دیگری برای عراق است که در این دیدار مورد بحث قرار میگیرد.
عراق در سالهای گذشته با خشکسالیهای عمدهای مواجه بوده و هنوز نتوانسته بر سر اختصاص سهمآبه با کشورهای همسایهاش یعنی ترکیه یا ایران به توافقی برسد.
مساله مهم دیگری که در این دیدار مورد گفتوگو قرار میگیرد، ادامه نقض حاکمیت دولت عراق از سوی ترکیه و جمهوری اسلامی و تهدیدها و فشارهای هر دو کشور به بغداد است.
در هفتهها و ماههای گذشته، ترکیه بارها شمال عراق را بمباران کرده است و در تازهترین اقدام امروز (چهارشنبه ۱۰ اسفند) شهر سنجار غربی در استان نینوا را هدف حملات خود قرار داد.
سپاه پاسداران نیز در چند ماه گذشته سه مرتبه شمال عراق و اقلیم کردستان را هدف حمله موشکی قرار داده و از تصمیم خود برای لشکرکشی زمینی خبر داده بود.
تداوم این حملات در شرایطی است که به گفته ناظران، هزاران آواره ایزدی ساکن ترکیه هنوز آماده بازگشت به شهر خودشان نیستند چون این منطقه با وجود گذشت چند سال از ترک داعش، همچنان کاملا نظامی و ناامن است.
علاوه بر این مسایل، قرار است دبیرکل سازمان ملل در سفر دو روزه خود به عراق، از اردوگاه پناهجویان نیز بازدید کند.
سفر گوترش به عراق، با سفر مشابه مقامات سازمان ملل در سالهای گذشته تفاوتهایی عمده دارد: از یکسو بغداد دیگر با مساله میلیونها مهاجر سوری که ساکن این کشور شدهاند درگیر نیست و از طرف دیگر عراق با بحران حضور داعش دست و پنجه نرم نمیکند.
به گفته ناظران اما همچنان درگیریهای داخلی، تهدید عراق از سوی کشورهای همسایه و دخالت آنها در اداره امور این کشور، دغدغههایی جدی برای بغداد هستند.