عفو بین‌الملل: جهان نباید فریب ادعاهای مشکوک «انحلال گشت ارشاد» را بخورد
سازمان عفو بین‌الملل با اشاره به «اظهارات مبهم و متناقض مقام‌های ایرانی در مورد انحلال گشت ارشاد»، در بیانیه‌ای از جامعه جهانی خواست تا فریب این ادعاهای مشکوک را نخورد چرا که زنان در ایران همچنان در معرض بازداشت خودسرانه به دلیل رعایت نکردن حجاب اجباری هستند.
این سازمان روز سه‌شنبه ۱۵ آذر در بیانیه‌ای نوشت که ایران نباید بتواند در مورد خشونت مستمر علیه زنان و دختران که در قوانین حجاب اجباری گنجانده شده و مصونیت مداومی برای مرتکبان خشونت همراه داشته است، جامعه جهانی را فریب دهد.
بیانیه این سازمان ناظر به اظهارات روز شنبه محمدجعفر منتظری، دادستان کل جمهوری اسلامی در یک کنفرانس خبری است که در آن گفته بود: «گشت ارشاد ربطی به قوه قضاییه ندارد و از همان جایی که در گذشته تاسیس شد از همان جا نیز تعطیل شد.»
او در ادامه تاکید کرده بود: «البته قوه قضاییه نظارت‌های خود را بر کنش‌های رفتاری در سطح جامعه ادامه می‌دهد.»
سازمان عفو بین‌الملل از این گزاره به عنوان نشانه تداوم نظارت پلیس اخلاق (گشت ارشاد) بر بدن زنان و تحت قوانین حجاب اجباری یاد کرد.
این سازمان در بیانیه خود سخنان منتظری را دارای «ابهامی عمدی» توصیف کرد چرا که به زیرساخت‌های قانونی و سیاسی جمهوری اسلامی که قانون حجاب اجباری را مستحکم می‌کند، اشاره‌ای نداشته است.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «گفتن این که "پلیس اخلاق" هیچ ربطی به قوه قضاییه ندارد این واقعیت را مخدوش می‌کند که این نهاد برای سال‌ها قوانین توهین‌آمیز و تبعیض‌گرایانه حجاب اجباری را بر زنان اعمال کرده است.»
هبه مرایف، مدیر منطقه‌ای عفو بین‌الملل در امور خاورمیانه و شمال آفریقا نیز با تاکید بر این که جامعه بین‌المللی و رسانه‌های جهانی نباید فریب مقام‌های جمهوری اسلامی را بخورند، گفت: «مقامات ایرانی در مواجهه با خشم مردم نسبت به تبعیض‌ها و خشونت‌های مبتنی بر جنسیت، به سادگی برای فرار از هزینه‌های احتمالی تصمیماتشان، مسوولیت آن را به یکدیگر پاس می‌دهند.»
او همچنین یادآوری کرد: «قانون حجاب اجباری، نهادهای امنیتی و اداری را قادر می‌سازد تا زنان را به صورت خودسرانه دستگیر و بازداشت کنند و در صورت نپوشاندن موها، مانع از دسترسی آنان به موسسات عمومی از جمله بیمارستان‌ها، مدارس، اداره‌های دولتی و فرودگاه‌ها شوند.»
پس از اظهارات دادستان کل جمهوری اسلامی، عده‌ای گفته‌های او را با عنوان «پایان گشت ارشاد» مورد توجه قرار دادند و برخی رسانه‌های جهانی از جمله نیویورک تایمز در سطحی وسیع این ادعا را مطرح کردند.
مدیر منطقه‌ای عفو بین‌الملل در امور خاورمیانه و شمال آفریقا اما در این بیانیه با تاکید بر این که معترضان ایرانی فقط خواهان بر‌چیده شدن گشت ارشاد نیستند، گفت که ایرانیان خواستار یک سیستم سیاسی و حقوقی جدیدند که «به حقوق و آزادی‌های اولیه انسانی آن‌ها احترام بگذارد».
پیش از این، آندره‌آ زاسه، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان هم در اظهارنظری مشابه گفته بود: «ایرانی‌ها برای دفاع از حقوق بنیادین خود به خیابان می‌آیند و می‌خواهند آزاد باشند و حتی اگر گشت ارشاد جمع شود هم تغییری در این خواست و جنبش ایرانیان ایجاد نخواهد شد.»
معترضان ایرانی در سه ماهی که از خیزش انقلابی‌شان می‌گذرد، بارها در شعارهایشان «کلیت نظام» را هدف قرار داده و خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی شده‌اند.