«عقبگرد» در مذاکرات هستهای؛ پولیتیکو: پاسخ ایران احیای برجام را به خطر انداخته است
نشریه پولیتیکو گزارش داد در پی پاسخ اخیر ایران به نظرات آمریکا درباره متن توافق احتمالی احیای برجام، مذاکرات هستهای تهران و قدرتهای جهانی به خطر افتاده است. یک مقام ارشد دولت جو بایدن به این نشریه گفت آمریکا در حال بررسی پاسخ ایران است اما این پاسخ «اصلا دلگرمکننده نیست».
پولیتیکو نوشت که هنوز مشخص نیست ایران و آمریکا تا چه زمانی به مذاکرات و تلاش برای احیای برجام ادامه دهند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا که نامش فاش نشده، در گفتوگو با این نشریه، از ارائه جزییات درباره آنچه جمهوری اسلامی پیشنهاد کرده خودداری کرد اما گفت: «بر اساس پاسخ آنها، به نظر میرسد ما در حال عقبگرد هستیم.»
همچنین یک دیپلمات اروپایی این ارزیابی منفی مقام آمریکایی را تایید کرد و گفت که پاسخ ایران «منفی و غیرمنطقی» به نظر میرسد.
پولیتیکو به نقل از یکی دیگر از افراد مطلع نوشت که پاسخ ایران «اصلا خوب به نظر نمیرسد».
این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان در گفتوگوی تلفنی با وزیر امور خارجه عمان گفت در فرآیند تهیه پاسخ ایران [در مذاکرات هستهای]، تسریع و تسهیل جمعبندی مذاکرات مد نظر قرار گرفته است.
مشاور تیم مذاکره اتمی و نمایندگان مجلس ایران نیز پاسخ جمهوری اسلامی به نظرات آمریکا درباره احیای برجام را «معقول» خواندند.
یک دیپلمات اروپایی اما در پاسخ به ایراناینترنشنال گفت نمیخواهد چیزی به اظهارات نماینده عالی اروپا اضافه کند.
او در پاسخ به سوال خبرنگار ایراناینترنشنال در مورد جواب ایران به متن پیشنهادی اروپا و نظرات آمریکا گفت: «در اوضاع کنونی نمیخواهیم چیزی به اظهارات نماینده عالی اروپا [جوزپ بورل] در پراگ بیفزاییم.»
بورل در حاشیه نشست غیر رسمی وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در پراگ ابراز امیدواری کرده بود با توجه به زمینههای مشترک برای توافق، برجام به زودی احیا شود.
مقامهای سیاست خارجی اتحادیه اروپا هنوز درباره پاسخ ایران اظهار نظر نکردهاند اما یک دیپلمات اروپایی هم به استفنی لیختنشتاین، خبرنگار دیپلماتیک ساکن وین، گفته است پاسخ ایران به نظرات آمریکا درباره احیای برجام «منفی و غیرمنطقی» به نظر میرسد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، صبح روز جمعه ۱۱ شهریور از ارسال پاسخ تهران در مورد نظرات آمریکا در ارتباط با متن پیشنویس توافق احتمالی احیای برجام خبر داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم ضمن تایید دریافت این پاسخ از طرف اتحادیه اروپا گفت: «متاسفانه پاسخ ایران به نظرات آمریکا درباره متن توافق احیای برجام سازنده نیست.»
با وجود این موضعگیریها، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی، در توییتی به زبان انگلیسی نوشت که آمریکا و اروپا میدانند پاسخ ایران به متن پیشنهادی احیای برجام «بسیار معقول» است.
مرندی با اشاره به سخنان مذاکره کنندگان غربی مبنی بر اینکه کلمات مهماند، اعلام کرد که به همین دلیل نباید هیچ ابهامی باقی بماند که بعدا برای آسیب رساندن به توافق مورد استفاده قرار گیرد.
او همچنین نوشت: «زمان آن رسیده که تیم بایدن تصمیمی جدی بگیرد. از نظر آمریکاییها پاسخ سازنده یعنی شرایطی که آمریکا تعیین کرده، پذیرفته شود. اگر آمریکا تصمیم درستی بگیرد، توافق سریعا میتواند حاصل شود.»
خبرگزاری ایرنا نیز نوشت: «منطق ایران برای دستیابی به توافق نهایی در برابر ایالات متحده به عنوان مقصر وضع موجود و طرفهای بد عهد اروپایی فرقی نکرده و توپ در زمین طرف مقابل است.»
ابراهیم عزیزی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم گفت: «آمریکا باید تصمیم بگیرد که میخواهد توافق نهایی شود یا خیر. مهمترین خواسته ایران انتفاع اقتصادی است که از آن کوتاه نخواهد آمد.»
جمهوری اسلامی در ۲۵ مرداد نظرات و درخواستهای خود را درباره متن پیشنهادی اتحادیه اروپا به هماهنگ کننده این اتحادیه ارائه کرد و آمریکا نیز در دوم شهریور نظر خود را درباره مواضع ایران در اختیار این اتحادیه قرار داد.
در همین حال ۵۰ عضو دموکرات و جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا در نامهای به جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده، نسبت به مفاد متن توافق هستهای احتمالی با ایران ابراز نگرانی کرده و از او خواستند پیش از پذیرش احیای برجام، متن کامل هر گونه توافق هستهای با جمهوری اسلامی را به اعضای کنگره ارائه کند.
این اعضای مجلس نمایندگان آمریکا که شامل ۳۴ دموکرات و ۱۶ جمهوریخواه هستند، در نامه خود با اشاره به احتمال معافیت تحریمی اشخاص غیر آمریکایی برای داد و ستد با اشخاص و شرکتهای ایرانی که تحت تحریم نیستند، هشدار دادند این اقدام میتواند به سپاه پاسداران در دور زدن تحریمها کمک کند.