دانشجویان معترض بنگلادشی حزبی جدید تشکیل می‌دهند
خبرگزاری رویترز به نقل از رهبران اعتراضات بنگلادش نوشت دانشجویان معترضی که شیخ حسینه، نخست‌وزیر این کشور را برکنار کردند، درخواست‌های دو حزب سیاسی اصلی را برای برگزاری سریع انتخابات رد کردند و در نظر دارند که حزب جدید خود را برای تثبیت اصلاحات موردنظرشان راه‌اندازی کنند.
امید دانشجویان این است که از تکرار ۱۵ سال گذشته جلوگیری کنند، وضعیتی که شیخ حسینه با مشت آهنین بر کشوری با جمعیت حدود ۱۷۰ میلیون نفر با اکثریت مسلمان حکومت می‌کرد.
آتش این دور از اعتراضات از سوی دانشجویان ۲۰ تا ۲۵ ساله با اختصاص سهمیه ۵۶ درصدی برای کسب مشاغل دولتی به خانواده‌هایی که در جنگ استقلال بنگلادش شرکت کرده بودند، روشن شد.
هر چند دیوان عالی بنگلادش روز ۳۱ تیر بخش عمده سهمیه‌های مشاغل دولتی را لغو کرد اما اعتراضات که با بیش از حدود ۳۰۰ نفر کشته، ده‌ها مجروح و دستگیری صدها نفر همراه بود با محوریت دانشجویان و جوانان ادامه یافت.
عذرخواهی عمومی شیخ حسینه و بازگشایی دانشگاه‌ها که با شروع خشونت‌ها بسته شدند از جمله خواسته‌های معترضان بود.
اعتراضات اخیر در این کشور در پس بیکاری گسترده در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها روی داد.
در عرض چند هفته، دولت حسینه به دلیل خشم عمومی از سرکوب شدید معترضان، برکنار شد و او روز ۱۵ مرداد پس از فرار از داکا، به شهر آگارتالا در شمال شرقی هند رفت.
بر اساس گزارش رویترز، این جنبش به عنوان یک «انقلاب نسل زِد» ناشی از خشم جوانان بنگلادشی از سال‌ها رضد اقتصادی بدون اشتغال، اتهامات فساد مال و کاهش آزادی‌های مدنی مورد تحسین قرار گرفت.
دولتی موقت به ریاست محمد یونس، برنده جایزه صلح نوبل و مشهور به «بانکدار فقیرترین افراد» اکنون همراه با دو رهبر اعتراضات دانشجویی بنگلادش را اداره می‌کند.
در بیشتر از سه دهه گذشته، بنگلادش تحت حاکمیت حزب «عوامی لیگ» به رهبری حسینه یا حزب «ملی‌گرای بنگلادش» به رهبری رقیب او، خالد ضیاء قرار داشته است.
حسینه و ضیاء، هر دو در حال حاضر در دهه ۷۰ عمر خود هستند.
رویترز به نقل از محفوج عالم، رییس کمیته‌ای که مسئول برقراری ارتباط بین دولت و گروه‌های اجتماعی مانند معلمان و فعالان است، نوشت: «رهبران دانشجویی در حال بحث درباره تشکیل یک حزب سیاسی جدید هستند تا به این دوگانگی قدرت پایان دهند.»
یک دانشجوی حقوق ۲۶ ساله به رویترز گفت حدود یک ماه دیگر در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد شد.
به گفته او، رهبران اعتراضات می‌خواهند قبل از تصمیم‌گیری در مورد برنامه‌هایشان، به‌طور گسترده با رای‌دهندگان عادی مشورت کنند.
تاکنون اطلاعات خاصی درباره طرح‌ها و برنامه‌های دانشجویان برای آینده سیاسی جنبش‌شان، منتشر نشده است.
این دانشجوی حقوق افزود: «مردم واقعا از دو حزب سیاسی خسته شده‌اند. آن‌ها به ما اعتماد دارند.»
چاودری، یکی از هماهنگ‌کنندگان دانشجویی که در برکناری حسینه نقش داشت، گفت که آن‌ها هنوز در حال کار روی برنامه‌های تشکیل حزب سیاسی خود هستند، اما این برنامه‌ها بر «اصول سکولاریسم و آزادی بیان» استوار خواهد بود.
رهبران دانشجویی دولت موقت هنوز مشخص نکرده‌اند که قصد دارند چه سیاست‌هایی را فراتر از تغییرات ساختاری گسترده مانند اصلاح کمیسیون انتخاباتی منصوب حسینه، برای جلوگیری از تکرار یک حکومت استبدادی دیگر دنبال کنند.
تغییر رژیم در بنگلادش موجب برکناری مقامات ارشد مانند رییس دیوان عدالت، رییس بانک مرکزی و رییس پلیس شده است که بر سرکوب دانشجویان نظارت داشتند.
توحید حسین، دیپلمات حرفه‌ای که به عنوان وزیر امور خارجه غیررسمی محمد یونس خدمت می‌کند، گفت که دانشجویان درباره برنامه‌های سیاسی خود با تکنوکرات‌ها صحبتی نکرده‌اند.
او در عین‌حال اشاره کرد که سناریوی سیاسی در حال تغییر است زیرا نسل جوان اساسا از سیاست‌ها کنار گذاشته شده‌اند.
یونس، اقتصاددان ۸۴ ساله که برنامه‌های اعتبارات خرد او به میلیون‌ها نفر در سطح جهان کمک کرده، دارای قدرت اخلاقی است اما در مورد توانایی‌های دولتش تردیدهایی وجود دارد.
شاهدین مالک، کارشناس قانون اساسی گفت که دولت موقت هم از نظر حقوقی و هم سیاسی، در «آب‌های ناشناخته» قرار دارد زیرا اختیارات آن‌ها به طور مشخص در قانون اساسی تعریف نشده است.
رویترز با بیش از ۳۰ نفر از جمله رهبران کلیدی اعتراضات دانشجویی، سجیب وازد (پسر و مشاور حسینه)، سیاستمداران اپوزیسیون و افسران ارتش مصاحبه کرد تا اختلافات باقی‌مانده پس از اعتراضات و چشم‌اندازهای دولت جدید را ارزیابی کند.
وازد به این خبرگزاری گفت که «احزاب سیاسی از بین نمی‌روند» و یکی از این دو حزب، دوباره به زودی به قدرت برمی‌گردند؛ چراکه بدون کمک آن‌ها، «ثبات در بنگلادش برقرار نخواهد شد».
پیش‌تر خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دولتی هند گزارش داده بود نخست‌وزیر مستعفی بنگلادش که از کشورش فرار کرده است، در هند باقی خواهد ماند.
