بر اساس  یک مطالعه‌ داخلی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران که اسناد آن به دست ایران اینترنشنال رسیده بیش از ۷۰ درصد اعضای کادر درمان در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی این کشور،‌ هم‌زمان با تشدید فشار و تنش روانی، از نداشتن تجهیزات حفاظتی و ماسک گلایه کرده‌اند.

پرسشنامه‌ای که اداره «مشاوره و سلامت روان دانشجویان» معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت ایران انجام داده نشان می‌دهد بیش از ۷۷ درصد کارکنان درمان به دلیل فشارهای روانی‌ در این زمینه به رها کردن کار خود فکر می‌کنند.

دست‌کم ۷۰ درصد از کسانی که به این پرسشنامه پاسخ داده‌اند گفته‌اند که مهم‌ترین نگرانی آن‌ها نداشتن کیت حفاظت فردی است و سه تن از هر چهار نفر (۷۵ درصد) کادر درمان نیز می‌گویند «به حد کافی» ماسک در اختیار ندارند.

این درحالی است که مقام‌های ارشد دولت طی چند روز اخیر اظهار کرده‌اند هیچ‌گونه کمبود تجهیزات و وسایل حفاظتی و بهداشتی در کشور وجود ندارد.

حسن روحانی،‌ رییس‌جمهوری، روز چهارشنبه‌ ضمن «بسیار سرافراز» خواندن حکومت در زمینه مقابله با کرونا اظهار کرده بود که از روز اول شیوع بیماری تاکنون در هیچ استان و شهرستانی کمبود ظرفیت بیمارستانی،‌ غذا و دارو وجود نداشته است.

با این‌حال، سازمان نظام پزشکی و مسئولان دانشگاه‌های علوم پزشکی کمبود تجهیزات و ظرفیت بیمارستان‌ها را تایید کرده‌اند. 

خبرگزاری ایسنا روز ۱۴ اسفندماه هم‌زمان با اوج‌گیری بحران شیوع کرونا،‌ در گزارشی به نقل از تعدادی از پرستاران افزایش شیفت کاری و فشار روانی را مورد اشاره قرار داده بود.

نتایج پرسشنامه وزارت بهداشت نیز نشان می‌دهد که کمبود تجهیزات و ایجاد نگرانی در میان شمار فراوانی از کارکنان بخش درمان باعث شده بیش از سه نفر از هر پنج عضو کادر درمان به احتمال ناقل بودن خود فکر کنند.

تنش با همکاران؛ عدم حمایت کافی وزارت بهداشت 

از جمله سایر نتایج مورد اشاره در پرسشنامه وزارت بهداشت تجربه تنش با همکاران از سوی  ۸۱ درصد از اعضای کادر درمان به دلیل نگرانی و استرس بوده است.

آن‌ها همچنین به نشانه‌های خلقی خود اشاره کرده‌اند. 

در بخشی از این مطالعه آمده است: «شایع‌ترین نشانه‌ها بر اساس شدت آن (زیاد) به ترتیب عبارتند از ضعیف شدن روحیه و خلق، ناراحت و ناامید از خواب برخاستن و افسرده و غمگین شدن در این روزها است.»

با آن‌که مقام‌های ارشد وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا بارها بر مهیا کردن امکانات و حمایت از کادر درمان تاکید کرده‌اند؛ نتیجه این پرسشنامه داخلی وزارت بهداشت نشان می‌دهد که ۷۷ درصد اعضای کادر درمان به میزان بسیاری حمایت‌های این وزارتخانه را «در حد انتظار» ندانسته‌اند. 

با این فشار و مشکلات،‌ بیش از ۶۲ درصد افراد نیز بیان کرده‌اند که ارزش کار و خدمات آن‌ها نادیده گرفته می‌شود. 

تشدید اختلال جسمی و نشانه‌های روانی

در بخش دیگری از این پرسشنامه نیز پاسخ‌دهندگان به نشانه‌های جسمی و روانی فشار کار اشاره کرده‌اند.

از جمله نشانه‌های جسمی «زودتر از گذشته خسته شدن»، «بروز مشکلات گوارشی» و «سردرد گرفتن در روزهای اخیر»  بوده است.

در بخش دیگری، بیش از ۶۵ درصد گفته‌اند که افزایش حجم زیاد کار موجب فشار روانی بوده و حدود ۶۳ درصد نیز اظهار کرده‌اند از مشاهده مرگ بیماران دچار استرس شده‌اند. 

این پرسشنامه با ۵۵ سوال درباره اضطراب و نگرانی‌ها،‌ نشانه‌های خلقی و جسمی، عوامل استرس‌زا،‌ تجهیزات و امکانات،‌ روابط با همکاران و نگرش اعضای کادر درمان در فروردین‌ماه انجام شده است. 

شمار افراد پاسخ‌دهنده به سوالات پرسشنامه ۷۵۵ نفر بوده که ۵۶۵ نفر از آن‌ها به صورت مستقیم با بیماران کرونا در مواجهه بوده‌اند. پزشکان، پرستاران، بهیاران، کارکنان بهداشتی و دانشجویان کارآموزی، استاجر و دستیاران کادر درمان در این مطالعه شرکت کردند.