نگرانی سرمایه‌‌گذاران و افزایش قیمت نفت در پی شدت گرفتن تنش‌‌ها در دریای سرخ

شاخص جهانی نفت برنت در روزهای گذشته تا حدود ۸۰ دلار در هر بشکه افزایش یافت. این رویداد در بحبوحه آشفتگی‌های ناشی از اختلال در تجارت جهانی و تنش‌‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و در پی حملات شبه‌نظامیان حوثی وابسته به جمهوری اسلامی به کشتی‌‌ها در دریای سرخ اتفاق افتاد.

این حملات پس از پیامدهای همه‌گیری کرونا، کابوس اختلال دیگری را در تجارت بین‌‌المللی ایجاد کرد و منجر به تشکیل یک اتحاد بین‌‌المللی به رهبری آمریکا برای گشت‌‌زنی در آب‌‌های نزدیک یمن شد.

رویترز در گزارشی نوشت روز چهارشنبه ۲۹ آذر، بهای معاملات نفت برنت تا ساعت ۱۳:۲۷ به وقت گرینویچ ۸۱ سنت (یک درصد) افزایش یافت و به ۸۰/۰۴ دلار در هر بشکه رسید. در حالی‌ که نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۸۷ سنت (۱/۲ درصد) افزایش به ۷۴/۸۱ دلار در هر بشکه رسید.

بر اساس گزارش دیگری از رویترز، در مقابل قیمت نقطه‌ای گاز طبیعی مایع (LNG) آسیا در حال حاضر ۱۲/۳ دلار در هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (mmBtu) است و از زمان شروع حملات هفتم اکتبر در این محدوده باقی مانده است.

به گفته جی مارو، رییس بخش اطلاعات و تجزیه و تحلیل خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)، گفت که در سال جاری، ترافیک مسیر شمال به ارزش ۳/۹ میلیون بشکه در روز بوده است.

این مبادلات تحت سلطه واردات اروپایی و عمدتا نفت خام از سمت تولیدکنندگان خاورمیانه و فرآورده‌های نفتی از هند و خاورمیانه بوده است.

مارو اضافه کرد در سال ۲۰۲۳ ترافیک مسیر جنوب، با ۲/۹ میلیون بشکه در روز شامل جریان نفت خام بوده که عمدتا از روسیه به مشتریان آسیایی فروخته شده و شامل نفتا و نفت کوره (نفت سیاه) می‌شده است.

قطر، ایالات متحده و روسیه، فعال‌ترین صادر‌کنندگان گاز طبیعی مایع از طریق کانال سوئز هستند.

قطر صدرنشین ارسال محموله‌ از شرق به اروپاست اما تنها حدود پنج درصد از واردات خالص اتحادیه اروپا و بریتانیا را تامین می‌‌کند.

کانال سوئز یکی از مهم‌ترین شریان‌های تجارت جهانی نفت است.

با توجه به ناامن شدن مسیر کشتی‌رانی در دریای سرخ، در حال حاضر برخی شرکت‌ها مسیر کشتی‌های خود را تغییر داده‌اند و سفرهای طولانی‌تر موجب افزایش هزینه حمل و نقل و بیمه شده است.

مسیر جایگزین ارسال محموله‌های قطر به اروپا از طریق دماغه امید، روزهای سفر را ۱۴۵ درصد یا ۲۲ روز در رفت و برگشت افزایش می‌دهد.

به گفته شرکت ورتکسا، از ژانویه تا نوامبر سال جاری ۸/۲ میلیون بشکه در روز نفت خام و فرآورده‌های نفتی از دریای سرخ عبور کرده است.

ییپ جون رونگ، استراتژیست گروه سرمایه‌گذاری انگلیسی آی‌جی در این‌ باره به رویترز گفت: «تا کنون، ماموریت دریایی به رهبری ایالات متحده برای کاهش حملات حوثی‌ها نتوانسته نگرانی‌های رو به افزایش در مورد ایمنی عبور و مرور از دریای سرخ را کاهش دهد. همان‌طور که می‌دانید کشتی‌های بزرگ تصمیم به تغییر مسیر گرفته‌اند تا از تنش‌ها در امان بماند.»

حوثی‌ها به مبارزه با ائتلاف دریایی به رهبری ایالات متحده ادامه می‌دهند و در حمایت از حاکمیت حماس در غزه به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله می‌کنند.

حدود ۱۲ درصد از ترافیک کشتی‌رانی جهان از دریای سرخ و از کانال سوئز عبور می‌کند. به گفته تحلیل‌گران، در حال حاضر مسیر دریایی عرضه نفت مجددا برنامه‌ریزی شده و هنوز هیچ کمبودی مشاهده نشده است.

اوله هانسن، تحلیل‌گر بانک ساکسو گفت: «تا زمانی که تولید دچار مشکل نشود، بازار با تغییر مسیر عرضه سازگار خواهد شد.»

نشانه‌های بهبود اقتصاد

تاماس وارگا، از کارگزاران نفتی شرکت PVM گفت: «این تصور دور از ذهن نیست که افزایش قیمت‌‌ها را به حجم انتظارات کاهش نرخ، کاهش بازده اوراق قرضه، دلار، بازارهای سهام و شرایط ژئوپلیتیک نسبت دهیم.»

داده‌های اخیر نشان می‌دهند اقدام بانک مرکزی برای فرو نشاندن تورم چسبنده (رکود تورمی) در اروپا، تفاوت معناداری ایجاد کرده است.

علاوه بر این، تورم بریتانیا در ماه نوامبر به پایین‌ترین نرخ خود در بیش از دو سال گذشته رسید و این موضوع باعث تقویت کاهش نرخ بهره شد.

هفته گذشته در حالی که معامله‌گران انتظار کاهش ۱۵۰ واحدی نرخ بهره در سال آینده را داشتند، بانک مرکزی ایالات متحده (فدرال رزرو) اعلام کرد نرخ بهره در سال ۲۰۲۴ کاهش شدیدتری خواهد داشت.

در افزایش جداگانه قیمت‌ها، روز سه‌شنبه وزارت انرژی آمریکا اعلام کرد این کشور به تکمیل ذخایر خود ادامه می‌دهد و ۲/۱ میلیون بشکه نفت خام برای تحویل در فوریه خریداری کرده است.

بر خلاف انتظار تحلیل‌گران از کاهش ذخایر نفت خام در نظرسنجی رویترز، هفته گذشته منابعی با استناد به داده‌‌های موسسه امریکن پترولیوم گفتند ذخایر نفت خام و سوخت آمریکا افزایش داشته است.

در مورد گاز طبیعی نیز میزان بالای ذخایر در اروپا و شمال آسیا با تقاضا برابری می‌کند و انتظار می‌رود این میزان، رشد قیمت لحظه‌ای را در نیمه اول ۲۰۲۴ مهار کند.