سورپرایز دراگان!
لیست بلند بالای مربیان خارجی فوتبال ایران ، اواسط سال ۲۰۱۳ با یک نام جدید آشنا شد. دراگان اسکوچیچ؛ مربی کروواتی که قرار بود به نخستین مربی خارجی تاریخ ملوان انزلی تبدیل شود. نیم فصل اولین حضور دراگان در لیگ برتر کابوسوار بود و نیم فصل دوم یکی از بهترین تیمهای لیگ را داشت که با رتبه هفتم به کارش پایان داد. اما خوشبینترین هوادار فوتبال ایران هم فکرش را نمیکرد در فاصله کمتر از ۷ سال و پرسه از دسته یک تا لیگ برتر، اسکوچیچ به یکباره سر از نیمکت مربیگری تیم ملی فوتبال ایران در بیاورد. دراگان روی نیمکت تیمی نشست که ۸ سال موفق با کارلوس کیروش داشت و میگفتند بعد از مرد پرتغالی به یک مربی بزرگتر از او خواهد رسید. حالا تیمی که قرار بود با نامهایی مانند مورینیو، بلان، رنار و... طلوع کند به مردی رسیده است که فوتبال دنیا دقیقا از ساعت ۲ بعدازظهر پنجشنبه ۱۷ بهمن ۹۸ با نامش آشنا شد. غریبهای برای یک نیمکت که بعد از کیروش، حتی ویلموتس را هم برنتابید اما شاید دراگان در یک زمینه از دو مربی پیش از خود برتر باشد؛ نفوذ بالای رسانهای و همراهانی که توانستند او را به بهترین شغل دوران فوتبالش برسانند.
یک کلاف سردرگم
بعد از جدایی پر حرف و حدیث مارک ویلموتس از تیم ملی ایران، تسویه حساب با مربی بلژیکی و انتخاب جانشین تبدیل به بزرگترین معضل فدراسیون فوتبال شد. از یکسو، حکم حکومتی اجازه ورود مربی خارجی نمیداد و در سوی دیگر داخلیها هر یک با مشکلی دست به گریبان بودند. جلسات پیدرپی برانکو با سفیر جمهوری اسلامی در زاگرب نتیجهای نداشت و دایی هم از ابتدا با مشکلی قابل پیشبینی مواجه بود؛ چراغ قرمز سازمانهای اطلاعاتی. مجازاتی که نتیجه پردهبرداری شهریار از سردار غفور، بزرگیان اصل یا هر نام دیگری که البته اینبار زورش به لابیهای خوب دایی چربش داشت. تصمیم گیران در فدراسیون بی رئیس به گزینهای رسیدند که شاید در بین مربیان داخلی معقولترین نام برای هدایت تیم ملی البته در شرایط فعلی بود. به نظر میرسید امیر قلعهنویی چراغ سبز را نشان داده است و همه در انتظار معرفی رسمی او بودند که کارخانه سپاهان با خروج مربیاش مخالفت کرد، مخالفتی که حتی پادرمیانی وزارت ورزش هم نتیجهاش را تغییر نداد. کلاف سردرگم سرمربی تیم ملی اما با گزینهای که هیچکس تصورش را هم نمیکرد، باز شد. سوپرایزی بزرگ حتی برای خودش؛ دراگان اسکوچیچ.
موج مثبت
دراگان اسکوچیچ که در رسانههای داخلی و بین بازیکنانش به اسکو معروف است روز سوم سپتامبر ۱۹۶۸ در شهر راییکا (کروواسی) متولد شد و با بازی در تیم زادگاهش فوتبال را آغاز کرد. دراگان فوتبالیست، موفقیتی به دست نیاورد و بعد از ۵سال بازی در تیمهای نه چندان مطرح لالیگا به راییکا بازگشت و یک سال بعد و در نوامبر ۱۹۹۵ از فوتبال خداحافظی کرد. اسکوچیچ سال ۲۰۰۵ با حضور در راییکا کارش را در حرفه مربیگری آغاز کرد اما در این زمینه نیز دستآورد چندانی نداشت. دراگان سال ۲۰۱۳ به ایران سفر کرد و هدایت ملوان را درست گرفت، سفری که ظاهرا قرار بود زندگی حرفهای اسکو را تغییر دهد. بعد از ۱۵ بازی در خطر اخراج قرار گرفت و صادق درودگر (مدیر وقت ملوان) به دراگان تنها ۳ بازی فرصت داد. روزهای خوشبختی دراگان و تیم شمالی از همان نخستین فرصت آغاز شد و ملوان فصل را در رتبه هفتم به پایان رساند. دراگان اسکوچیچ در پایان همان فصل از ایران رفت اما به طرز شگفتانگیزی مصاحبه، نام و ردی از او در رسانههای داخلی به جا ماند. از کاندیداتوری برای نیمکت سرخآبیهای تهران تا سپاهان، تراکتور و ابراز علاقه اسکوچیچ به هدایت تیم ملی ایران که در آن زمان با کیروش روزهای خوبی را سپری میکرد. امواج خبری همواره اسکوچیچ را به یک مربی روی بورس برای تیمهای باشگاهی ایران تبدیل کرد و دراگان را به نیمکت فولادی (پرحرف و حدیث)، خونه به خونه لیگ یکی و صنعت نفت رساند.
اسکو هم سوپرایز شد
مهمترین روز زندگی حرفهای اسکوچیچ در تهران رقم خورد. روزی که اگر با خودش روراست باشد میگوید: «من هم سوپرایز شدم». در فاصله ۲ساعت پیش از داربی تهران، با اعلام سخنگوی فدراسیون فوتبال؛ دراگان اسکوچیچ سرمربی تیم ملی فوتبال ایران شد. خبری مهم در آستانه مهمترین دیدار لیگ برتر ایران در نیم فصل دوم و روز خوشبختی دراگان که حالا رسانههای دنیا نامش را به عنوان سرمربی ایران و جانشین ویلموتس معرفی کردهاند. خوشبینترین هوادار فوتبال ایران هم فکرش را نمیکرد که صندلی پرابهت کیروش به مربی برسد که تا یک سال قبل در لیگ دسته اول فوتبال ایران مشغول به فعالیت بود. در همان دقایقی که داربی در جریان بود موضعگیریهای مثبت و منفی آغاز شد. دودستگی در بین فوتبالدوستان، مربیان، کارشناسان و البته بین اهالی رسانه که برخی دارگان را یک مربی خوب و فنی قلمداد میکردند و بسیاری شغل جدید اسکوچیچ را فرآیند کار یک تیم اصطلاحا مافیایی قلمداد میکنند. واقعیت ماجرا و بزرگی سوپرایز تیم ملی و داراگان آنقدر شوکهآور بود که شاید طرح چنین موضوعاتی در ساعات و روزهای ابتدایی چندان دور از انتظار نیست. اما واقعیتی که نمیتوان از آن فرار کرد اظهارنظر چهرههای مهم وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال در روزهای پسا کیروش است. مسعود سلطانیفر (وزیر ورزش) در فروردین سال جاری و در پاسخ به خبرنگار صدا و سیما درباره نگرانی فوتبالدوستان از انتخاب جانشین کیروش گفت: «قطعا یک مربی بزرگتر از نام کیروش به ایران خواهد آمد.» مهدی تاج (رئیس وقت فدراسیون فوتبال) ۲۵ فروردین امسال در برنامه ورزش و مردم با اشاره به استخدام یک مربی بزرگ برای تیم ملی گفته بود:«از آوردن اسم معذورم اما براساس گفتههای وزیر ورزش یک مربی بزرگتر از کیروش انتخاب خواهد شد.» نتیجه وعدهای بزرگ به ویلموتس رسید و فرجامش برای فوتبال ایران، یک بدهی ۶ میلیون دلاری بود.
از قلب درد در آبادان تا تنفس در تهران
دراگان اسکوچیچ در نیم فصل اول لیگ برتر پایانی خوش با صنعت نفت داشت اما به یکبار بیماری قلبی بهانهای برای قطع همکاری با تیم آبادانی شد. در همان روزهایی که قلعهنویی نزدیکترین مربی به نیمکت تیم ملی بود، اسکوچیچ حتی برای نیمکت سپاهان بعد از امیر نیز کاندید شد. اتفاقی که به شدت مدیران صنعت نفت را عصبانی کرد که بدون دریافت جریمه به جدایی رضایت ندهند. اسکوچیچ حالا آماده هدایت تیم ایران است و مشکل قلبی هم ندارد، هدایت تیمی که محکوم به پیروزی در ۴ بازی باقی مانده و البته کمی خوششانسی است تا به دور بعدی مرحله انتخابی جامجهانی صعود کند. اسکوچیچ اما موافقان و مخالفانی جدی دارد تا جاییکه مربیان داخلی او را در حد تیم ملی نمیدانند و رسما انتقاداتی بسیار تند حتی در برنامههای زنده صدا و سیما به او نسبت میدهند و موافقانش امیدوار به موفقیت او در بزرگترین ماموریت فوتبالیاش هستند. در بین تمام نام هایی که از ابتدای تاسیس فدراسیون فوتبال ایران تا امروز روی نیمکت تیم ملی نشسته اند حتما اسکوچیچ غریبهترین است اما شاید یکی از مهمترین دلایلی که فدراسیون با او توافق رسید، بنبست مذاکره با مربیان داخلی و تسویه ماهیانه دستمزد به شکل ریالی و در بانک های ایران است.