مسعود باقرزاده کریمی، معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست از خشک شدن ۳۰ تالاب‌ ایران خبر داد. این در حالی است که حمید ظهرابی، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی این سازمان مهر‌ماه سال گذشته اعلام کرد که ۸۰ درصد تالاب‌های ایران خشک شده است.

تالاب‌ها به محیط‌هایی با مشخصات بین خشکی و آب گفته می‌شود که مشخصه اصلی آن‌ها ماندگاری نسبی آب در آن‌هاست. تالاب‌ها دو دوسته تالاب آب شور و شیرین تقسیم می‌شوند.

بر اساس گفته باقرزاده کریمی، حدود ۱۰۵ تالاب در ایران شناسایی شده که حدود ۶۰ تالاب یعنی ۳۰ درصد آن‌ها خشک شده است. تالاب جازموریان از جمله آن‌هاست.

در بین تالاب‌های ایران، تالاب‌هایی مانند گاو‌خونی و ارومیه به ترتیب ۹۰ و ۷۰ درصد خشک شده‌اند و در شرف خشک شدن کامل هستند.

این مسئول سازمان محیط زیست همچنین چندی پیش اعلام کرد که ۹۰ درصد تالاب‌های اطراف تهران نیز خشک شده است، که می‌تواند تهدیدهای جدی برای ساکنان تهران به همراه داشته باشد.

خشک شدن تالاب، تشدید معضل ریزگرد

یکی از تبعات و معضلات خشک شدن تالاب‌ها تشدید معضل گرد و غبار و ریزگردهاست که به اعتقاد معاون امور تالاب‌ها در دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست، منشا و کانون اصلی گرد و غبار داخلی است.

در کنار خشک‌شدن تالاب‌ها، رها شدن اراضی کشاورزی و چرای بی‌رویه دام و از بین رفتن پوشش گیاهی به عنوان عوامل ایجاد کانون گرد و غبار در ایران نام برده است.

حق‌آبه، مشکل برخی تالاب‌ها

باقرزاده کریمی، مشکل برخی از تالاب‌ها از جمله تالاب‌های استان اصفهان و هم‌چنین هامون را حق‌آبه عنوان کرد و گفت که بر اساس معاهده منعقد شده با افغانستان حق‌آبه ۸۲۰ میلیون مترمکعب در سال تنها نیاز کشاورزی و شرب منطقه را رفع می‌کند، نه هامون که اکنون همین حق‌آبه را هم افغانستان به ایران نمی‌دهد.

تالاب‌ھای بین‌المللی سه گانه «طشک»، «کمجان» و «بختگان» نیز به‌عنوان سومین پھنه تالابی داخل کشور از رودخانه «کر» تغذیه و آب‌گیری می‌شدند که گویا سال‌ھاست به دلیل تامین نشدن حقابه با خشکی روبرو شده‌اند و به شوره زار تبدیل شده‌اند.

استان فارس، سیستان و بلوچستان و هم‌چنین ارومیه از جمله مکان‌هایی هستند که تالاب‌هایشان در وضعیت مناسبی قرار ندارد.

چنین وضعیتی تغییرات زیست‌محیطی مهمی به دنبال دارد و در زندگی پرندگان بومی و مهاجر و هم‌چنین معضل گرد و غبار تاثیر خواهد گذاشت.