شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۶ اردیبهشت

پرتاب ماهواره نظامی، بازدارندگی یا تهدید امنیتی؟

 

روزنامه‌ها از واکنش‌های خارجی و داخلی به پرتاب ماهواره نظامی «نور» به مدار زمین گزارش داده‌اند. فرمانده نیروی هوا‌فضای سپاه پاسداران بعد از پرتاب نخستین ماهواره جمهوری اسلامی با نام نور، ادعا کرد که اکنون ابرقدرتیم. فرماندهان سپاه پاسداران مدعی‌اند که حضور سپاه پاسداران در فضا موجب ارتقای قدرت بازدارندگی کشور می‌شود. ولی محسن امین‌زاده، معاون وزیر خارجه دولت اصلاحات، در یادداشتی در روزنامه شرق، راهبرد بازدارندگی را شرح داده و نوشته توسعه توان نظامی بی‌تناسب با توان اقتصادی خطرناک است.

آمریکا نسبت به پرتاب ماهواره واکنش نشان داده است و آن را نقض قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل عنوان کرده و گفته است پرونده ایران را به شورای امنیت خواهد برد. روزنامه کیهان به استقبال واکنش آمریکا رفته و از اعتراض آمریکا و کشورهای غربی نسبت به اقدام سپاه پاسداران خشنود است و آن را نشانه‌ای از «موفقیت راهبردی» پروژه سپاه پاسداران دانسته است.

کیهان از این خشنود است که سپاه پاسداران موفق شده است این پروژه به‌زعم این روزنامه «حساس» را بدون آن‌که اطلاعاتش در دسترس دشمن قرار گیرد، به پایان برساند. از نگاه کیهان، این پروژه نه تنها یک موفقیت راهبردی نظامی، بلکه موفقیتی در بخش صنعت و فناوری‌های برتر به حساب می‌آید چون نشان‌دهنده توسعه فناوری موشکی ایران است.

گفتنی است اولین ماهواره‌ای که به فضا پرتاب شد برمی‌گردد به سال ۱۹۵۷ و به‌مدت سه ماه هر ۹۲ دقیقه یک بار مدار کامل زمین را می‌پیمود.

برویم سراغ روزنامه‌خوانی امروز.

 

نمایش قدرت نظامی بدون قدرت اقتصادی یعنی کره شمالی شدن

 

بازدارندگی از طریق افزایش توان نظامی مربوط به دوران جنگ سرد است و امروز عناصر قدرت ملی تغییر کرده است به‌گونه‌ای که توان نظامی بالا و توان اقتصادی نازل برای کشورها منزلت و اعتبار بین‌المللی ایجاد نمی‌کند.

به نوشته محسن امین‌زاده، پیوندهای اقتصادی میان کشورها نه تنها در بازدارندگی اقتصادی، بلکه در بازدارندگی نظامی میان آن‌ها نیز نقش سازنده دارد.

از نگاه معاون وزیر خارجه دولت محمد خاتمی، اقتصاد خودکفا و درون‌گرا بی‌معناست و حذف مناسبات اقتصادی به هر علتی، از جمله ملاحظات سیاسی و امنیتی، برای منافع و امنیت ملی کشور پرهزینه و خطرناک است.

امین‌زاده سیاست نگاه به شرق را رویکرد تخیلی، بی‌معنی و گمراه‌کننده‌ای می‌خواند که هنوز در آرزوی بازدارندگی از نوع جنگ سرد است. در حالی‌که شرط قطعی تحقق مناسبات اقتصادی گسترده با شرق، حل مناقشات ایران با آمریکاست.

این دیپلمات سابق جمهوری اسلامی تاکید می‌کند سیاست جهش تولید داخلی و خودکفایی به‌عنوان راهبردی توسعه‌ای، کاملا شکست‌خورده و از رده خارج است. به عقیده او، جایگاه قدرت اقتصادی ایران در جهان به‌شکل خطرناکی رو به کاهش و تضعیف است و این وضعیت منزلت و اعتبار ایران را، به‌رغم توان نظامی یا نفوذ منطقه‌ای، در معرض آسیب جدی قرار داده است.

امین‌زاده نوشته است نمایش برتری قدرت نظامی بدون قدرت اقتصادی متناسب می‌تواند کشور را به وضعی مشابه کره شمالی دچار کند، وضعیتی که قدرت نظامی مدام وجه خطرناک و تهدید‌کننده کشور را پررنگ کند بدون این‌که منزلت بین‌المللی به همراه آورد.

 

آمار کرونا در ایران به‌شکل سازمان‌یافته غیر‌واقعی است

 

مسعود یونسیان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفت‌و‌گو با ستاره صبح تاکید کرده آمار کرونا در ایران به‌شکل سازمان‌یافته بسیار کمتر از واقعیت موجود است، زیرا تست‌های تشخیص ویروس حساسیت بالایی ندارند. به گفته یونسیان، فقط نیمی از موارد گزارش می‌شود و فقط از نیمی از افراد بستری آزمایش گرفته می‌شود. به باور معاون پیشین دانشگاه علوم پزشکی تهران، آمارها کمابیش ۲۰ برابر رقمی است که گزارش می‌شود.

یونسیان درباره سیاست قرنطینه معتقد است وقتی با یک بیماری ناشناخته مانند کرونا مواجهیم که به‌شدت مسری است، حتما باید قرنطینه اجرا می‌شد. یونسیان درباره ادامه فعالیت کسب‌و‌کارها نیز می‌گوید باید به دستور‌العمل سازمان بهداشت جهانی عمل می‌شد و به گفته این سازمان، تا زمانی که تعداد موارد ابتلا به‌شدت کاهش پیدا نکرده و به ثبات نرسیده، قرنطینه باید ادامه داشته باشد.

یونسیان با اشاره سیاست بازگشایی کسب‌و‌کارها، گفته است دولت تصمیم‌هایی گرفت که دانش و منطق تایید‌شده‌ای پشت آن وجود ندارد.

 

ناتوانی در تطبیق‌پذیری ریشه ناکارآمدی‌هاست

 

عباس عبدی در یادداشتی، به ناتوانی تطبیق‌پذیری در سیاست‌گذاری ایران پرداخته و دو مثال آورده است تا توضیح دهد ساختار سیاست‌گذاری در ایران گاه به‌دلیل مناسک‌گرایی و نگاه سنتی یا به‌دلیل برداشت امنیتی غلط، تصمیم‌ها یا سیاست‌هایی را اتخاذ می‌کند که علی‌رغم نادرستی، حاضر به عقب‌نشینی از آن نیست.

عبدی با اشاره به مناسک رویت هلال ماه رمضان و کار گذاشتن دوربین‌هایی برای رصد ماه هم‌زمان با اعلام پرتاب ماهواره به هوا، پرسیده چطور ممکن است برای پرتاب ماهواره به محاسبات ریاضی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اعتماد دارند ولی برای اعلام حلول ماه رمضان، به همین داده‌ها اعتماد نمی‌کنند. عبدی تنها علتش را تبدیل عملی عادی به عملی مناسکی و دینی می‌داند و معتقد است تن ندادن به تغییرات و ناتوانی در انطباق‌پذیری ریشه بخش مهمی از سیاست‌های ناکارآمد در ایران است.

عبدی همچنین با اشاره به فیلتر کردن تلگرام که موجب افزایش استفاده از فیلترشکن شد، معتقد است این تصمیمِ صد درصد زیان‌آور بدون هیچ دستاوردی ادامه پیدا می‌کند چون سیاست‌گذار فکر می‌کند اگر از تصمیم نادرستش عقب‌نشینی کند، به‌منزله شکست است.

 

روزگار تلخ زنان سرپرست خانوار

 

لیلا ارشد، مددکار اجتماعی، در یادداشتی در روزنامه ایران، درباره آثار کرونا بر وضعیت زنان سرپرست خانوار نوشته و آن را تجربه‌ای تلخ، ناخوشایند و پر‌مساله توصیف کرده است.

به نوشته ارشد، بسیاری از زنان سرپرست خانوار در محله‌های فقیری مانند دروازه غار زندگی می‌کنند که در شرایط عادی هم وضعیت مناسبی ندارد اما با شیوع کرونا، مشکلاتشان بیشتر شده است، از جمله این‌که بسیاری از این زنان شغل خود را از دست داده‌اند. از آن‌جا که بیشتر آن‌ها کارگران سالن‌های پذیرایی یا رستوران‌ها بودند یا با دستفروشی امرار معاش می‌کردند، با شیوع کرونا، شغلشان را از دست داده‌اند. بیکاری این زنان در وضعیتی است که علاوه بر هزینه‌های زندگی، هزینه‌های بهداشتی و درمانی هم بر آن‌ها تحمیل شده است.

به نوشته این مددکار اجتماعی با‌سابقه، بسیاری از این زنان برخلاف میل باطنی، مجبورند فرزندانشان را برای تامین معاش به خیابان‌ها بفرستند و این در حالی است که هم تهدیدی برای سلامتی آن‌هاست و هم کمک مالی چندانی نمی‌کند، چون مردم تمایل کمتری به خرید دارند. از نگاه ارشد، بی‌توجهی به وضعیت زنان سرپرست خانوار، تبعات زیادی در جامعه پسا‌کرونا دارد.

 

اقتصاد دستوری، ریشه مشکلات کشور

 

غلامرضا کیان‌مهر، اقتصاددان، در سرمقاله سیاست، از کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی انتقاد کرده و نوشته است چطور بانک مرکزی تصمیم گرفته است نرخ سود سپرده را پایین بیاورد، در حالی‌که این سودی که بانک‌ها می‌دهند تنها کسری از نرخ تورم دو‌رقمی است که به جان سرمایه‌های مردم افتاده و قدرت خرید را پایین آورده است.

کیان‌مهر مشکل اصلی را در اقتصاد دستوری می‌داند و این‌که بانک مرکزی هرگز نتوانسته است در تعیین سیاست‌های پولی و ارزی کشور، نقشی قاطع و مستقل از دولت ایفا کند.

به باور این اقتصاددان، تا وقتی اقتصاد کشور بر پایه اقتصاد دستوری است، هر اتفاق غیر‌منتظره‌ای رخ می‌دهد، از افزایش سه برابری و یک‌شبه و دستوری قیمت بنزین کرفته تا چند برابر شدن عوارض خروج و افزایش دستوری نرخ ارز به بهای بی‌ارزش شدن ارزش پول ملی. کیان‌مهر می‌پرسد نقطه پایان اقتصاد دستوری ایران کجاست؟

 

روزنامه‌نگار
تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More