شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.

واکنش‌ها به انتقاد شفیعی کدکنی از ترویج زبان‌های غیر فارسی

 

دو هفته پس از انتشار فایل صوتی سخنان دکتر شفیعی کدکنی، استاد دانشگاه تهران در خصوص «عدم توانایی زبان‌های محلی غیر فارسی در تولید ادبیات» و انتقاد او از مروجان حقوق زبان‌های غیر فارسی، واکنش‌های مردم و فعالان اقلیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی هنوز ادامه دارد.

شفیعی کدکنی، استاد نامی ادبیات فارسی در اوایل خرداد ۹۷ و در کلاس درسش در دانشگاه تهران با انتقاد از مدافعان حقوق زبان‌های غیر فارسی (محلی) و اشاره به ضعف ادبیات این زبان‌ها گفت که سخن‌گفتن از حق زبان‌های دیگر به جز فارسی توطئه خارجی‌ها به‌خصوص انگلیسی‌ها است.

شفیعی کدکنی با انتقاد از مدافعان ترویج زبان‌های محلی (غیر فارسی) و اشاره به ضعف زبان‌های غیر فارسی گفت «این تشویق‌های روزمره پدر این فرهنگ ملی را در می‌آورد، بعد نوه تو، نبیره تو می‌آید می‌گوید ...شیدم به این فرهنگ ملی خودم که میراثش (تنها) چند تا ترانه و چی چی محلی است».

شفیعی کدکنی در ادامه با اشاره به غنای ادبیات فارسی و توانایی این زبان در «کُشتی‌گرفتن» با ادبیات جهانی، مانند پوشکین و شکسپیر می‌گوید: «ببینید آن‌هایی که روی زبان‌های محلی ما فشار می‌آورند که (مثلا) من به لهجه کدکنی شعر بگویم، آن‌ها می‌دانند چکار می‌کنند، آن‌ها می‌دانند که در لهجه کدکنی، شاهنامه وجود ندارد، مثنوی وجود ندارد و سعدی ندارد. این لهجه (زبان محلی) وقتی که خیلی هم بزرگ بشود چند داستان کوتاه می‌شود».

او با اشاره به «توطئه انگلیسی‌ها» در گسترش عمدی زبان محلی اردو در هند گفت که انگلیسی‌ها گفتند «گور بابای این زبان فارسی، شما بیایید اردو را که یک زبان محلی است بگیرید و بزرگش کنید، بعد از مدتی بچه هندی می‌گوید: گور بابای این زبان اردو، من که می‌توانم شکسپیر بخوانم، چرا این شعرهای ضعیف و این ادبیات چی چی را بخوانم؟»

البته این استاد ادبیات فارسی در بخش دیگری از سخنانش ضمن توصیف زبان فارسی زیر عنوان «زبان بین‌الاقوامی»، با دفاع از حفظ زبان‌های محلی می‌گوید که «زبان‌های محلی پشتوانه فرهنگ ما هستند. ما اگر این زبان‌های محلی را حفظ نکنیم بخش اعظمی از فرهنگ مشترکمان را عملا نمی‌فهمیم».

این سخنان واکنش‌های گسترده‌ای در میان افکار عمومی و فعالان اقلیت‌های ایران برانگیخته است.

حامد کهنه‌پوشی، استاد دانشگاه پیام نور مریوان در صفحه فیسبوک خود در یادداشتی ضمن انتقاد از شفیعی کدکنی و اشاره به ادعای او مبنی بر توان زبان فارسی در کُشتی‌گرفتن با شکسپیر و پوشکین می‌نویسد‌: «اما پرسش اینجاست که چرا شفیعی کدکنی به کُشتی با هگل، مارکس یا نیچه نمی‌رود؟ چون خودش آگاه است که علم و فلسفه در تمدن اسلامی به زبان عربی نگاشته شده و این واقعیتی است که به کار ماندن در توهمات گذشته‌نگر ایشان نمی‌آید».

کهنه‌پوشی در ادامه می‌نویسد که شفیعی کدکنی نمایندگی تفکری است که «از زمان مشروطه سعی در ترویج زبان فارسی و راه‌اندازی زبان‌کُشی برای دیگر زبان‌ها داشت. محلی خواندن و کمربستن به قتل زبان‌های دیگر ایران ایده تازه‌ای نیست».

وبسایت «یول‌پرس» متعلق به برخی فعالان آذربایجان نیز در واکنش به سخنان شفیعی کدکنی، اظهارات او را «شرم‌آور» توصیف کرده و گفته است: «استاد بزرگ ادبیات فارسی برای نابودی دیگر زبان‌های کشور، گاه دشنام بدهند، گاه تهدید کنند، گاه در ورطه سیاست بیاندازند و یا لابیگری، تا این زبان به عنوان حقوق انسانی تدریس نشود. یا روزی خود مجبور به قبول این واقعیت خواهند شد، یا خود ملیت‌ها در مغز آنان فرو خواهند کرد».

در این میان کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز با هشتک #شفیعی_کدکنی، واکنش‌های زیادی به این سخنان نشان داده و از آن‌چه که «توهین» به زبان‌های غیر فارسی خوانده‌اند به شدت انتقاد کرده‌اند.

 

یک کاربر ضمن انتقاد از محلی خواندن دیگر زبان‌ها گفته:

 

یکی دیگر از کاربران توییتر گفته که این سخنان کدکنی مصداق «نژادپرستی» است:

 

کاربر دیگری با توصیف رُمان کُردی «مَم و زین» به عنوان «شاهکار ادبی» از شفیعی کدکنی به شدت انتقاد کرده است:

 

کاربر دیگری به «عدم آگاهی» کدکنی از آثار ادبی ترکی انتقاد کرده و نوشته:

 

یک کاربر روزنامه‌نگار نیز با اشاره به «تعصب کور» یک صاحب‌نظر چنین نوشته:

 

هنوز شفیعی کدکنی نسبت به بازتاب سخنان خود در جامعه واکنشی نشان نداده است، ولی تعدادی از وب‌سایت‌های فعالان فرهنگی و دوست‌داران این شخصیت نامدار ادبیات فارسی با حمایت از او، واکنش‌ها نسبت به سخنانش را «برداشت‌های عجیب و غریب» توصیف کرده‌اند.

 



 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More